Ekolojik faktörlerin geri dönüşümlü ambalaj tasarımına etkilerinin araştırılması

Abstract

ÖZET İçinde yaşadığımız çevrenin, zamanla çeşitli faktörler nedeniyle ekolojik dengesini yitiriyor olması, bu faktörlerin ortaya konulmasını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada, özellikle ambalaj tasarımında yaygın olarak kullanım bulan geri dönüşüm kavramının ortaya çıkmasına neden olan ekolojik faktörler ve bu konuda ambalaj tasarımcısına düşen sorumluluklara yer verilmektedir. iki ana bölüm olarak ele alınan araştırmanın ilk bölümünü, araştırmanın başlığını da oluşturan 'ambalaj', 'ekoloji' ve 'geri dönüşüm' kavramlarının tanımlan ve ilgili açıklamalar oluşturmaktadır, ikinci bölümde ise; bu kavramların birbirleri ile ilişkileri, bu ilişkilerin ambalaj tasarımına yansıyan yönleri ve sonuçta meydana gelen 'geri dönüşümlü ambalaj tasarımı'nın çeşitli açılardan değerlendirilmesine yer verilmektedir. Artan dünya nüfusu ile doğru orantılı olarak tüketim; dolayısıyla da ambalaj tüketimi artmaktadır. Bu durumda, gerek enerji gerekse hammadde bakımından doğal kaynakların tüketimi ve katı atıkların doğada kapladıkları hacim artmaktadır. Temel işlevi içindeki ürünü hasara uğramadan tüketiciye ulaştırmak olan ambalajlar, bu işlevini tamamladığında çöp yığınları içindeki yerlerini almaktadırlar. Tüm bu etkenler sonuçta 'ekolojik ambalaj' kavramını gündeme getirmektedir. Günümüzde ambalaj tasarımında hemen hemen fonksiyon kadar ön plana çıkan ekoloji faktörü; geri dönüşüm kavramının doğmasına neden olmuştur. Artan ekolojik sorunlar özellikle ambalaj tasarımcısına büyük sorumluluklar yüklemekte, daha tasarım aşamasındayken planlanması gerekli unsurların geri dönüşüme elverişli şekilde gerçekleşmesini sağlamak tasarımcının görevi olmaktadır. Anahtar Sözcükler: `Ambalaj`, `Ambalaj Tasarımı`, `Ekoloji`, `Ekolojik Ürün`, `Geri Dönüşüm`

SUMMARY Just because the environment that surrounds us has been losing its ecological equilibrium due to various facts, it's becoming necessary to reveal these facts. In this research especially the ecological facts that are causing the 'recycling' concept most commonly to find itself a strong place in 'packaging design' and many possible responsibilities of a package designer on this manner are to be worked out. The first of the two main sections includes the terms 'packaging', 'ecology', 'recycling' which also give this research its title, and their definitions as well as related explanations. And the second section, the relations in between these terms, the ways they affect the packaging design and finally how 'recycled packaging design' reveal itself are to be examined and determined in various aspects. Due to the earth's increasing population and the consumption ratio, the packaging consumption is to be heavily increased too. In this case, both the need for energy, the consumed natural resources such as raw materials and -needless to say- the massive solid wastes overspread in the nature are too increasing. The packages, of which their primary goal is to deliver the goods direct to the consumer without any damage caused by the outer facts, are then to find their place in the piles of garbage dumps when their functioning period is either complete or overdue. As a result, all these facts are bringing the term 'ecological packaging' to the global attention. Today, the ecology factor is not only emerging almost as important as function of the product, but also is one of the reasons for the term 'recycling' was born. The increasing ecological matters give the package designers a hard time as well as various responsibilities, and planning the necessary facts during the designing phase in order to materialize the term 'recycled' at most suitable way is becoming the designers' primary objective. Keywords: `Package`, `Packaging Design`, `Ecology`, `Ecological Product`, `Recycling` VI