Antepfıstığı alanlarında zararlı olan meyve iç güvesi schineidereria ( recurvaria) pistaciicola (danil.) (lepidoptera:gelechiidae)`nin bazı biyolojik özellikleri ve doğal düşmanlarının belirlenmesi üzerinde çalışmalar

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ ANTEPFISTIĞI ALANLARINDA ZARARLI OLAN MEYVE İÇ GÜVESİ Schneidereria (=Recurvaria) pistaciicola (D ANIL.) (LEPIDOPTERA:GELECHIIDAE)'NIN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE DOĞAL DÜŞMANLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNDE ÇALIŞMALAR Serpil KARADAĞ KSÜ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİTKİ KORUMA ANABİLİM DALI DANIŞMAN: Doç.Dr.Cafer MART Yıl : 2001, Sayfa: 51 Jüri : Doç.Dr.Cafer MART : Doç.Dr.Semih ÇAĞLAR : Yrd.Doç.Dr.Ali Arda IŞIKBER Bu çalışma 1999-2000 yıllarında Fıstık iç güvesi, Schneidereria (=Recurvaria) pistaciicola (Danil.)'nin yaygınlık durumunu, doğal koşullardaki bazı biyolojik özelliklerini, zarar durumunu ve doğal düşmanlarını belirlemek amacıyla Gaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa ve Kahramanmaraş illeri antepfıstığı alanlarında yürütülmüştür. Zararlının biyolojisini izlemek amacıyla farklı ekolojik özelliklere sahip iki lokasyonda istasyonlar oluşturulmuş ve doğadan toplanan larvalar kültüre alınmıştır. Kültüre alınan bireylerden ilk ergin çıkışları, yumurtlama durumu, meyvelerde ilk larvaların görüldüğü tarihler ve bu dönemdeki iklim verileri düzenli bir şekilde saptanmıştır. Değişik dönemlerde doğadan toplanan larvalardan parazitoid elde edilmiş, antepfıstığı alanlarındaki yararlı türler saptanmıştır. Ayrıca zararlının bazı morfolojik özellikleri de ortaya konmuştur. Çalışmalar sonucunda survey çalışmalarının yürütüldüğü alanların önemli bir kısmının zararlı ile bulaşık olduğu ve özellikle Birecik, Halfeti, Besni ilçelerindeki zarar oranının önemli boyutlara (meyve salkımlarında % 50 bulaşma) ulaştığı; zararlının yılda bir döl vermekle birlikte laboratuar koşullarında kültüre alınan bireylerin yaklaşık üçte birinin ikinci dölünü verdiği; ilk ergin çıkışlarının nisan ayı ortalarında meyvelerin nohut büyüklüğüne ulaştığı dönemde gerçekleştiği; bir S. pistaciicola larvasının ortalama olarak 9.2 meyvede zararlı olduğu; doğal düşmanı olarak bir asalak tür (Phanerotoma parva Kokoujev) (Hymenoptera: Braconidae) belirlenmekle birlikte parazitlenme oranının çok düşük (% l'ler civarında) olduğu; kışı larva döneminde antepfıstığı ağaçlarının gövde ve dallarındaki kabuk altlarında geçirdiği saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Antepfıstığı, Fıstık iç güvesi, Schneidereria pistaciicola.

ABSTRACT MSc THESIS DETERMINATION OF NATURAL ENEMIES AND SOME BIOLOGICAL CHARACTERISTIC OF PISTACHIO FRUIT MOTH Schneidereria (=Recurvaria) pistaciicola (DANIL.) (LEPIDOPTERArGELECHIIDAE) IN PISTACHIO GROWING AREAS Serpil KARADA? DEPARTMENT OF PLANT PROTECTION INSTITUTE OF NATURAL APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF KAHRAMANMARAŞ SUTCU IMAM Supervisor : Assoc.Prof.Dr.Cafer MART Year : 2001,Pages: 51 Jury : Assoc.Prof.Dr. Cafer MART : Assoc.Prof.Dr. Semih CA?LAR : Assist.Prof.Dr. Ali Arda ISIKBER This study was carried out between 1999 and 2000 at pistachio orchards in Gaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa and Kahramanmaraş to determine the biological characters, damage status and natural enemies of pistachio fruit moth Schneidereria (=Recurvaria) pistaciicola (Danil.). Two locations having different ecological characteristic were selected and the larvae collected from the orchards were cultured. The first adult emergence of the individuals cultured, egg laying status, the dates of first larva appeared in pistachio fruit and the climatic data during this observation were determined. The parasitoids were obtained from the larvae collected from pistachio orchards and all beneficial insects were recorded in pistachio orchards. Moreover, some morphological characteristics were determined. In conclusion of the study, it found that all the pistachio orchards where the survey studies were conducted were infested with pistachio fruit moths, but its damage reached significant level (50 % infestation in pistachio clusters) especially in the district of Birecik, Halfeti and Besni. While pistachio fruit moth had one generation per year in nature, its approximately one third gave second generation under laboratory condition. First adult emergencies were found in mid- April at stage when fruits reached the size of the chickpea. One of the larva of S.pistaciicola was observed to damage in 9.2 pistachio fruit. Two parasitoids as the naturel enemies of pistachio fruit moth were determined, but the parasitism ratio was low (approximately 1 %). S. pistaciicola was determined to overwinter as larva stage under the barks of trunk and stem of pistachio trees. Key Words: Pistachio, Pistachio fruit moth, Schneidereria pistaciicola II