Tarımsal araştırmaların istatistik yöntembilim bakımından değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIMSAL ARAŞTIRMALARIN İSTATİSTİK YÖNTEMBİLİM BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Hayri YILMAZ KSU FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ZOOTEKNİ ANABİLİM DALI DANIŞMAN : Prof. Dr. Ercan EFE Yıl : 2001, Sayfa: 40 Jüri : Prof. Dr. Ercan EFE : Prof. Dr. Ömer Faruk YALÇIN : Yrd. Doç. Dr. M. Sait EKİNCİ Bilimsel araştırmalarda elde edilen bilgilerin doğruluğu büyük ölçüde, kullanılan istatistik yöntemlere bağlıdır. Çünkü bir araştırmanın kurulumunda, örneklemede, seçilen istatistik yöntemde ve analizlerdeki hata ya da eksikler deneme sonuçlarının yanlış yorumlanmasına ve yanlış kararlar alınmasına neden olur. Tarım alanında çeşitli kamu ve özel sektör kurumlarında her yıl çok sayıda bilimsel araştırma yapılmaktadır. Bu araştırmalar için büyük miktarda zaman, para, iş gücü, alet ve ekipman gibi kaynaklar kullanılmaktadır. Bu çalışmada tarımsal araştırmalarda kullanılan yöntemlerin istatistik yöntembilim açısından bir dökümü çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada araştırıcıların çoğunlukla bilinen, klasik, basit istatistik yöntemleri tercih ettikleri, verilere uygulanan yöntemlerin varsayımlarını yeteri kadar kontrol etmedikleri, ileri düzey analizler kullanan araştırmaların sayısının çok az olduğu, verilerin içerisinde gizli bulunan bilgilerin tamamının ortaya çıkarılmadığı gibi sonuçlara varılmıştır. Anahtar Kelimeler: İstatistik, yöntembilim, tarımsal araştırma, biyometri, analiz metodu, analiz yöntemi

ABSTRACT MSc Thesis INVESTIGATION ON THE STATISTICAL METHODOLOGY OF AGRICULTURAL RESEARCHES Hayri YILMAZ DEPARTMENT OF ANIMAL SCIENCE INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCE UNIVERSITY OF KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM Supervisor : Prof. Dr. Ercan EFE Year : 2001, Pages: 40 Jury : Prof. Dr. Ercan EFE : Prof. Dr. Ömer Faruk YALÇIN : Assoc. Prof. Dr. M. Sait EKİNCİ Accuracy of the knowledge obtained from scientific experiments generally depends on statistical methodology. Mistake or inaccuracy during the procedures such as establishing of an experiment, sampling, choosing the statistical method and analyzing the data may result in wrong interpretation of the findings and lead to wrong decisions. In agriculture every year a many scientific experiments are carried out official and private sectors. A great amount of sources such as time, labor, money and equipment have been spent for these experiments. In this study the agricultural researches carried out during the last two decades is Turkey were investigated to determine whether or not the methodology in these experiment is appropriate in terms of statistic. Finally it has been found that; 1. Most of the researchers had preferred mostly known and simple statistical methods, 2. The assumption methods that applied to the data had not been carefully controlled, 3. Advanced statistical methods had been used by few researches, 4. The knowledge hidden in data had not been revealed. Keywords: Statistics, methodology, agricultural experiment, biometry, analysis method. II