Çelik alım zamanları ve farklı dozlarda IBA hormonu uygulamalarının GF-677 çeliklerinde köklenme başarısına etkileri

Abstract

ÖZET Levent BULAT ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ ÇELİK ALIM ZAMANLARI VE FARKLI DOZLARDA D3A HORMONU UYGULAMALARININ GF-677 ÇELİKLERİNDE KÖKLENME BAŞARISINA ETKİLERİ. Levent BULAT K.S.Ü. FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BAHÇE BİTKİLERİ ANA BİLİM DALI Danışman : Yrd.Doç.Dr. Mürüvvet ILGIN Yıl : 2001, Sayfa: 35 Jüri : Yrd.Doç.Dr. Mürüvvet DLGIN Doç.Dr. Semih ÇAĞLAR Yrd.Doç.Dr. Lale EFE Bu çalışmada, olumsuz toprak koşullarına iyi uyum sağlayan GF-677 (Şeftali x Badem) anacında, çelik alım zamanı, çelik çap kalınlığı ve farklı dozlarda IBA hormonu uygulamasının köklenme oranına, adventif kök sayısı,kök uzunluğu ve sürgün sayısı üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışma sera koşullarında ve şişleme (Mist Propagation) ortamında gerçekleştirilmiştir. Odun çelikleri üç farklı dönemde (Aralık başı, Aralık sonu, Ocak ortası) ve iki yıl (1999-2000) yinelemeli olarak alınmıştır. Bu çeliklerde köklenmeyi uyarmak amacıyla D3A (İndol-3 bütrik asit) hormonunun farklı dozları (0-1000-2000-4000-8000 ppm) uygulanmıştır. Sera ortam şartlarına bağlı olarak alttan ısıtma (22-26 °C) ile çeliklerin yapraklanma zamanında şişleme uygulamaları gerçekleştirilmiş ve köklendirme ortamı olarak perlit (No. 14) kullanılmıştır. GF-677 odun çeliklerinde birinci yılda elde edilen en yüksek köklenme oranı %40 ile Aralık başı-2000 ppm ve Aralık başı-8000 ppm uygulamalarında gerçekleşmiştir. İkinci yıl bulgularına göre en yüksek köklenme oranı %65 ile Ocak ortası -1000 ppm ve Ocak ortası-2000 ppm uygulamalarından alınmıştır. İki yıl yinelemeli olarak sürdürülen çalışma sonucunda, GF-677 odun çeliklerinde köklenmeyi uyarmada en uygun D3A hormon dozunun 1000 ppm olduğu, Aralık başı çelik alım döneminin ise en yüksek köklenme oranını verdiği saptanmıştır. Alttan ısıtma ve şişleme uygulamalarının kök gelişimi ve sürgün oluşumuna olumlu etkide bulunduğu gözlenmiştir. IBA hormonunun uygulanan tüm dozlarında değişen oranlarda adventif kök sayısı ve kök uzunluğuna olumlu etkide bulunduğu saptanmıştır. Gerek çelik alım zamanı gerekse IBA hormonu uygulamaları ile çeliklerdeki sürgün sayısı arasındaÖZET Levent BULAT bir ilişki gözlenmemiştir. Aynı şekilde çeliklerde farklı çap kalınlıkları ile köklenme oranı, adventif kök sayısı, kök uzunluğu ve sürgün sayısı arasında da bir ilişki gözlenmemiştir. Anahtar kelimeler: Anaç, Odun çeliği, Hormon uygulaması, GF-677, Köklenme oranı. II

ABSTRACT Levent BUL AT ABSTRACT MSc THESIS THE EFFECTS OF THE CUTTING SEASONS AND DIFFERENT D3A CONSENTRATION OF THE ROOTING SUCCESS OF GF-677 CUTTINGS Levent BULAT DEPARTMENT OF HORTICULTURE INSTITUTE OF NATURAL AND APPLDED SCONCES UNIVERSITY OF KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ ÎMAM Supervisor : Assist. Prof.Dr. Mürüvvet DL.GIN Year : 2001, Sayfa: 35 Jury : Assist. Prof.Dr. Mürüvvet ILGIN : Assoc. Prof.Dr..Semih ÇA?LAR : Assist. Prof.Dr..Lale EFE In this study the cutting season and different D3A concentrations on the rooting percentage, number of lateral roots, lenght of roots, number of shoots were investigated in GF-677, which proved to be a valuable rootstock for peach and almond in spesific soils. Hardwood cuttings of GF-677 were taken in three periods (early december, late december and mid January). Five concentrations of D3A as rooting agent were applied to the cuttings (0, 1000, 2000, 4000, 8000 ppm). The basal parts of cuttings were scared by a knife before IBA applications. A mist propagation and bottom heat system was used for rooting processes. The benches in cold grenhouse were filled with perlit (number 14) as rooting media the temperature provided by bottom heat system was beetween 22-26°C during the experiment. In the first year, the highest rooting rate (40%) was obtained with the cuttings taken in early december with 2000 and 8000 ppm D3A applications. In the second year of experiment the highest rooting rate (60%) found with 1000 and 2000 ppm IBA concentrations in mid January. In overall evaluation of this study, 1000 ppm HJA application and early december period were found appropriate for GF-677 propagation with greatest rooting percentage. Key words : Rootstock, Hardwood cutting, Hormone application, GF-677, Rooting rate. Ill