Geleneksel yerleşmelere yönelik bir ekolojik değerlendirme model önerisi: İznik gölü çevresi köy evleri

Abstract

Tez beş bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde, konunun tanıtımı yapılarak, amaç ve kapsamı belirtilmiştir. Mimarlık ve konut mimarisinde yapılan değerlendirme çalışmalarına değinilmiştir, ikinci Bölüm' de, çevre ve ekoloji ile ilgili kavramlara yer verilmiş, tanımlamalar yapılmıştır. Çevresel mimarlık, ekolojik tasarım ve mimari, yeşil mimarlık, sürdürülebilir mimarlık ile ilgili araştırma yapmış kişilerin ve mimarların da düşünceleri belirtilmiştir. Böylece kuramsal bir zemin oluşturulmuştur. Diğer taraftan da, dünyanın bir çok yerinde, bu çalışmaların artmasına neden olan dört önemli çevresel riskten bahsedilmiştir. Ekolojik Mimarlığın geçmiş dönemlerdeki durumu incelenmiş, bu konuda öne çıkan kişilere, olaylara ve örgütlenmelere değinilmiştir. Türkiye'de, diğer ülkelere oranla az sayıda olan örnekler ve örgütlemeler de bu bölümde kısaca açıklanmıştır. Ekolojik mimarlıkta bina tasarlama konseptlerine bu bölümün sonunda yer verilmiştir. Üçüncü Bölüm' de, tez konusuna yakınlığı nedeniyle, dünyada ekolojik mimarlık konusunda yapılmış ulusal ve uluslararası değerlendirme çalışmaları da incelenmiştir. Bu değerlendirme çalışmalarından gelinen en son nokta ve en yetkin Uluslararası değerlendirme çalışması olan GBTool üzerinde biraz daha ağırlıklı olarak durulmuştur. Dördüncü Bölüm' de, Ekolojik Değerlendirme modeli oluşturulması için öncelikle mevcut modeller incelenmiştir. Ekolojik değerlendirme kriterleri ve ilkelerin belirlenmesi için, bir yöntem geliştirilmiştir: İlk olarak İnikli köyü pilot bölge olarak seçilip, burada bir ev değerlendirilmiş ve veriler toplanmıştır. Veriler değerlendirilerek `Ekolojik Değerlendirme Model` i oluşturulmuştur. Sonraki aşamada, araştırma kapsamı içinde yer alan dört köyde, evler modele göre test edilerek sonuçlar değerlendirilmiştir. Sonuç olarak çevresel olanakları kendi gereksinmeleri doğrultusunda kullanan geleneksel yerleşimler değerlendirilerek, geleceğin tasarımlarına ışık tutacak ekolojik değerlendirme kriterleri ortaya konmuş, bunu sağlamak için de özgün bir değerlendirme modeli geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Çevre, ekoloji, ekosistem, sürdürülebilirlik, ekolojik tasarım, ekolojik mimarlık, yeşil mimarlık. ıx

The study consists of five chapters: In the first section, the subject is introduced, the goals and the content is also described. Evolution of the house architecture is also mentioned. The second chapter İs about environment and ecology, as well as all the related definitions. The important comments on enviromental architecture and design, green architecture, sustainable architecture are also mentioned in order to supply a theoretical background. The major environmental concerns, which have given accelaration to studies in the field of ecology are also mentioned in this chapter. The history of ecological architecture, the outstanding figures, organisations and events are explained. Few samples and organisations in Turkey are also shortly mentioned. The ecological design concepts take place at the end of this chapter. The third chapter is about the national and international ecological architecture assessment systems. GBTool, which is the most detailed and consistent international assessment system, is studied more detailed. The fourth chapter is about forming the ecological assessment model; convenient model types are studied, and a method is developed to decide the assessment criteria and principals: a selected house in İnikli village is analysed and the data has been gathered. Further to processing the data, `Ecological Assessment Model` is formed. The next step is testing the model on the houses of four different villages within the content of the study, and the results are evaluated. As a result, by studying traditional settlements, ecological assessment standarts, which would maintain the future architectural designs are decided. To achieve the goal, an original assessment model is developed. The Key Words: Environment, ecology, ecosystem, sustainability, ecological design, ecological architecture, green architecture.