Çocukluk çağında kronik öksürük ve astım: Klinik, laboratuar bulguları ve tedavi sonuçlarının karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Çalışmamızda öksürüğün astımın tek semptomu olduğu `cough variant asthma` (CVA), klasik astım ile klinik özellikler, laboratuar bulguları, solunum fonksiyon testleri kullanılarak karşılaştırılmış; bu klinik antitenin astım ile benzerlik ve farklılıkları incelenmiş; budesonid ve nedokromil tedavilerinin etkinlikleri araştırılmıştır. Bu amaçla yaşları 5 yaş ile 15 yaş arasında değişen 21 kronik öksürüğü, 23 hafif sürekli astımı olan çocuk çalışmaya alınmıştır. Öksürüğün enfeksiyon, egzersiz, toza maruziyet gibi etkenlerle uyarılabilir olması; ailesel ve kişisel atopi öyküsü; kan eozinofil, serum ECP ve Ig E düzeyleri; metakolin bronkoprovokasyon testi pozitifliği ve FEV-ı'de %20 düşme sağlayan metakolin dozu (PC20) ortalamaları açısından iki grup arasında fark bulunmamıştır. Nedokromil ve budesonid tedavileri her iki gruba da altı hafta süreyle verilmiş; her iki hasta grubunda da nedokromil ile semptomlarda belirgin düzelme sağlanırken, bronşiyal reaktivitede iyileşme görülmemiştir. Budesonid tedavisi ise her iki hasta grubunda da bronşiyal reaktivitede azalma sağlamıştır. Sonuç olarak, 8 hafta veya daha uzun süreli, genellikle kuru, geceleri daha belirgin, enfeksiyon ve egzersiz gibi etkenlerle uyarılabilir nitelikteki öksürüğün CVA bulgusu olabileceği; CVA'nın da etyopatogenezinde astıma benzer bir şekilde eozinofılik enflamasyonun rol oynayabileceği düşünülmüştür. Nedokromil semptomları baskılamada etkin, yan etkiler açısından güvenli bir ilaçtır, ancak hastalığın uzun dönemdeki prognozunu etkileyebilecek olan bronşiyal reaktiviteyi azaltamamaktadır. Kronik öksürüğün, morbidite ve mortalitesi giderek artan astımın öncesinde ortaya çıkan klinik bir durum olabileceği düşünülürse bronşiyal reaktiviteyi baskılayan inhale steroid tedavisi önem kazanacaktır. Ancak hastalığın kendiliğinden düzelebilir selim bir durum olması halinde sadece semptomları giderici tedavi yeterli olacaktır. Bu nedenle kronik öksürüğü olan hastaların uzun dönemde, klinik özellikler, solunum fonksiyon testleri ve enflamasyon göstergeleri ile izlenmesi; hem hastaların semptomlarını iyileştirecek hem de hastalığın prognozuna etki edecek, yan etkiler açısından güvenli tedavi seçeneklerinin belirlenmesi için gereklidir.Çocuk hekimlerinin sık karşılaştıkları bir problem olan kronik öksürüğün değerlendirilmesinde öykü, klinik bulgular, laboratuar testleri, solunum fonksiyon testlerinin kullanılması ve CVA'nın ayırıcı tanıda düşünülmesi, uygun tedavi ile semptomlarda düzelme sağlayacağı gibi gereksiz antibiyotik tedavisi kullanımını da önleyecektir. Bu klinik antitenin erken tedavisinin uzun dönemde sağlayacağı klinik yararın belirlenmesi için başka çalışmalara gereksinim vardır.