Pedikülünden skar dokusu geçen aksiyel paternli cilt fleplerinin beslenmesi: Deneysel çalışma

Abstract

Son yıllarda artan anatomik bilgi ve gelişen cerrahi tekniğe rağmen temel flep fizyolojisine ilişkin cevaplanmamış sorunlardan biri de flep pediküllerinin daha önceki bir travmadan nasıl etkilendiğidir. Planlanan bu deneysel çalışma da, oluşturulan aksiyel paternli ve yarımada biçimli fleplerde, flep pedikülüne uygulanan, cilt ve ciltaltında tüm katları ve vasküler yapıları içeren kontrollü cerrahi travma yani standart bir insizyon veya doku eksizyonu sonrasında vasküler rejenerasyon paterninin araştırılması amaçlanmıştır. 54 adet Sprague-Dawley türü sıçanda yapılan çalışmada, aksiyel damar paternli tek taraflı karın flebi modeli kullanılmıştır. Bir kontrol ve 3 deney grubu oluşturuldu. İlk grup olan kontrol grubunda söz konusu flepler kompozit greft haline getirilerek 1 hafta sonunda yaşama oranları değerlendirildi. Kalan hayvanlar 3 gruba ayrıldı. îki ve üçüncü gruplarda karın flebinin pedikülünü oluşturacak cilt inguinal ligaman boyunca tam kat olarak, vasküler yapıları da içerecek şekilde kesildi. İkinci grupta cilt tam olarak karşılıklı, üçüncü grupta ise tam olarak karşılıklı gelmesi engellenecek şekilde kaydırılarak sütüre edildi. Dördüncü grupta ise pedikülü oluşturacak kısımdan 1 cm eninde doku eksize edildikten sonra oluşan defekt karşılıklı olarak sütüre edildi. Deney gruplarında ilk ameliyattan 1, 3 veya 6 hafta sonra, beşer hayvan tekrar ameliyat edilerek, iyileşen skar dokusu pedikül olacak biçimde yarımada şekilli karın Hepleri kaldırıldı ve tekrar yerlerine sütüre edildi. Fleplerin yüzey alanları kaydedildi. Bir hafta beklenildikten sonra hayvanlar sakrifiye edilerek, karın flepleri anjiografik ve histolojik incelemeler için alındı. Bu sırada tüm fleplerin, orijinal flep alam ile karşılaştırma yapmak amacıyla yüzey alanları ve nekroza giden alanları kaydedildi. Birinci hafta sonunda kontrol grubunda oluşturulan greftlerin tamamının nekroza gittiği bulunarak, fleplerin bir haftada kazandıkları vaskülaritelerinin greft etkisinden olmadığı gösterilmiştir. Diğer gruplarda, 1 hafta sonunda oluşan anjiogenezin fleplerin büyük bölümünün yaşamasına yeterli olduğunu göstermiştir. İnsizyon grubunda en az nekrozun görülmesi, yara katlarının ve yara ağızlarının tam olarak sütüre edilmesinin erken dönemde oluşan vaskülarizasyona katkısı olduğunu düşündürtmektedir. Üçüncü hafta ve 6. haftada yapılan ölçümler insizyon grubu lehine olmakla birlikte kaydırma grubu ile aralarında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır. Anjiografik olarak da üçüncü haftadan başlayarak insizyon ve kaydırma gruplarındaki hayvanlarda fleplerin orijinal aksiyel paterne uygun olarak görüntülendiği saptanmıştır. Buna karşılık eksizyon grubunda) 3 ve 6 haftada hala nekrozlar bulunduğu görülmüştür. Anjiografik olarak diğer iki grubun aksine, flebin tamamının görüntülenemediği, aksiyel paternden ziyade random patern bir vaskülarizasyon gösterdiği saptanmıştır. Yani aradan segment çıkarılmayan gruplarda iyileşmenin hızla geliştiği gözlenirken, aradan bir segment çıkarılan grupta iyileşmenin aym hızla olmadığı saptanmıştır. Burada iyileşen damarların ağızlarının karşılıklı gelmesinden çok, damar çaplarının uygunluğunun önemli olduğunu düşünmekteyiz. Bu çalışmada elde ettiğimiz sonuç, sıçanlarda doku kaybı olmadan oluşan skar dokularının mevcut aksiyel dolaşımı bozmadığı ve yara iyileştikten sonra bu bölgelerden orijinal dokulardakine benzer aksiyel paternli fleplerin kaldırılabileceği fikrini desteklemektedir. Ancak doku kaybı sonucu oluşan skar dokularında aynı şekilde yara iyileşmesi olmadığından, bu düşünce mümkün gözükmemektedir.