Meme kanseri tanısı ile cerrahi geçiren olgularda, Tamoksifen`in karşı meme parankimi üzerindeki etkilerinin, takip mammografiler ile değerlendirilmesi

Abstract

61 OUT: AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, meme kanseri tanısı ile öpere edilen olgularda, tamoksifenin karşı meme parankimi üzerindeki etkilerini takip mammografiler ile radyolojik olarak değerlendirmektir. MATERYAL-METOD: Meme kanseri nedeniyle cerrahi geçiren 88 olgu ile 33 sağlıklı olgu olmak üzere toplam 121 olgunun mammografik incelemeleri değerlendirildi. Olgular, tamoksifen kullanan, kullanmayan ve sağlıklı olgular olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Meme parankimindeki değişiklikler, mediolateral oblik mammografilerde, seçilebilen meme parankiminin en uzun longitudinal ve horizantal boyutunun birbirleriyle çarpılmasından elde edilen parankim alanında meydana gelen değişiklikler göz önünde bulundurularak değerlendirildi. Takip incelemelerde, meme parankim alanındaki değişiklikler, parankim alanında % 20'den fazla gerileme olması, gerilemenin %10-20 arasında olması ve meme parankim alanında değişiklik olmaması şeklinde bir gruplandırma yapıldı. Meme parankiminin gerilemesiyle laktiferöz duktusların ve Cooper ligamanlarının da belirginleşeceği göz önünde bulundurularak, bu yapılarda bariz belirginleşme, minimal belirginleşme ve değişiklik olmaması şeklinde bir gruplama daha yapıldı. Bu gruplandırma sistemi ile, belirtilen üç grup ve üç ayrı parametreyle62 ilgili olarak elde edilen bulguların anlamlılığını değerlendirmek üzere ki-kare testi kullanıldı. Tamoksifenin meme parankimi üzerindeki etkisinin premenopozal ve postmenopozal dönmelerden hangisinde daha etkili olduğu Fischer's Exact Testi kullanılarak belirlendi. Tamoksifen kullanımı sonrası meme parankiminde değişiklik izlenen olgularda, izlem süresince tamoksifenin meme parankimi üzerindeki en belirgin etkisinin ne zaman ortaya çıktığını değerlendirmek amacıyla, mediolateral oblik mammografilerde, parankim alanının sayısal değerindeki değişiklikler de takip mammografiler boyunca değerlendirildi. BULGULAR: Meme cerrahisi geçiren ve cerrahi sonrası tamoksifen kullanan olgularda, tamoksifen kullanmayan ve sağlıklı olgular ile karşılaştırıldığında, meme parankiminde belirgin anlamlı gerileme izlendi (p<0.0001). Bu gerilemenin, premenopozal olgularda daha belirgin olarak ortaya çıktığı görüldü (p<0.005). Ancak meme parankiminde yağlı involusyon izlenen postmenopozal olgularda, tamoksifenin meme parankimi üzerindeki geriletici etkisi iyi ortaya konamadı. Tamoksifenin meme parankimi üzerindeki etkisinin, tedavinin ilk 6. ay sonunda en belirgin olarak izlendiği gösterildi. SONUÇ: Meme kanseri riskindeki artışın artmış meme parankim yoğunluğu ile ilgili olduğu bilinmektedir. Bu bilgi ışığında, çalışmamızda takip mammografilerde tamoksifenin meme kanseri cerrahisi sonrasında karşı memede, meme63 parankim alanının proliferasyonunu önlediği ve böylece meme parankiminde gerilemeye neden olduğu radyolojik olarak gösterilmiştir. Mammografi, meme parankiminin tamoksifene bağlı olarak gerilediğini göstermekte kullanılabilecek objektif bir metoddur. Bu ajanın meme parankimindeki geriletici etkisinin radyolojik olarak izlenebilirliğinin, olgu sayısının, takip sıklığı ve süresinin arttırıldığı geniş seriler ve kantitatif çalışmalarda tartışılabileceği düşüncesindeyiz.