Kolorektal kanserli olgularda karaciğer metastazlarının saptanmasında süperparamagnetik demiroksit kontrastlı MR: US, bifazik BT, BTAP, MR ve intraoperatif US ile karşılaştırmalı çalışma

Abstract

ÖZET AMAÇ: 1. Kolorektal kanser tanısı alan ve parsiyel hepatektomi adayı olan olgularda, karaciğerdeki metastatik lezyonların saptanmasındaki etkinliklerini belirlemek amacıyla, preoperatif ultrasonografı, bifazik bilgisayarlı tomografi, BTAP, kontrastsız MR ve süperparamanyetik demir oksit (SPİO) kontrastlı MR incelemelerini karşılaştırmak, SPİO kontrastlı MR'ın, bugüne kadar preoperatif en iyi yöntem olarak bildirilen BT-AP'nin yerini alıp alamayacağını belirlemek ve demiroksidin MR kontrast maddesi olarak rutin kullanımındaki zorluk ve kolaylıklarını belirlemektir. GEREÇ VE YÖNTEM: Histolojik olarak kolorektal kanser tanısı almış olan ve karaciğer metastazı nedeniyle parsiyel hepatektomi adayı olan 17 olgu prospektif olarak değerlendirilmiştir. Olgulara sırasıyla preoperatif perkütan US, bifazik helikal BT, BT-AP, kontrastsız MR, ferrumoksitli MR görüntülemeleri yapılmıştır. Ondört olgunun 11' i hepatektomi adayı olarak belirlenmiş, öpere edilmiş ve bu olgulara intraoperatif USG incelemesi yapılmıştır. Tüm incelemeler 2 ayrı radyolog tarafından diğer sonuçlardan habersiz olarak yorumlanmıştır. Saptanan kitleler sayılarına, boyutlarına ve yerlerine göre sınıflandırılmıştır. Lezyonların lokalizasyonları Couinaud sistemine göre belirlenmiştir. BULGULAR: Onyedi olgunun tümüne metastaz tarama protokolünün ilk aşaması olan perkütan US uygulanmıştır. Daha sonra rezektabilite kriterlerine uyan 17 olguya bifazik BT incelemesi yapılmış olup bu aşamada 3 olguda 51karaciğerde yaygın metastatik lezyonlar saptanmıştır. Bu nedenle bu 3 olguda protokol bifazik BT düzeyinde bırakılmıştır. Diğer olgularda karaciğerde preop incelemelerde ve intraoperatif USG sonrası toplam 22 fokal kitle lezyonu saptanmıştır. Perkütan US tetkiki ile toplam 10 kitle lezyonu saptanmıştır. Bu lezyonların 1 tanesi 1 cm' den küçük, 9 tanesi 1 cm' den büyüktür. Bifazik BT incemesinde 14 olguda arteryel fazda alınan görüntülerde 16 lezyon, portal fazda alınan görüntülerde 17 lezyon tespit edilmiştir. Bir cm' den küçük arteryel ve portal fazda 5 lezyon, 1 cm' den büyük arteryel fazda 12, portal fazda 12 lezyon izlenmiştir. BT arteryel portografide saptanan 22 lezyonun 8 tanesi 1 cm' den küçük, 14 tanesi 1 cm' den büyüktür. Perfüzyon defektleri en sık sol lobda özellikle sol lob medial segmentte izlenmiştir. Kontrassız SE T1 sekanslı incelemelerde toplam 14 lezyon yağ baskılamalı aksiyel FSE T2 sekanslı incelemelerde toplam 15 lezyon saptanmıştır. Bir cm' den küçük lezyonların sayısı T1 ağırlıklı incelemelerde 2, T2 ağırlıklı incelemelerde 3' tür. SPİO sonrası FSE T2' de 20, PD ve GE T1' de 17 ve SE T1' de 15' tir. FSE T2 sekansı uygulanan olgularda 1 cm' den büyük toplam 14 lezyon diğer sekanslarda 13 lezyon saptanmıştır. Bir cm' den küçük FSE T2' de 6, PD ve GE T1' de 4, SE T1' de 2 lezyon izlenmiştir. Kontrastsız MR sekanslarının fokal lezyon saptamadaki duyarlılığı 0.79 olarak hesaplanmıştır. BTAP' ye en yakın değer 0.85 ile SPİO sonrası GE T1 ve PD sekanslarıdır. Fokal lezyon saptamadaki en yüksek duyarlılık 0.90 ile SPİO sonrası FSE T2 sekansında bulunmuştur. 52

SUMMARY Purpose: to compare the sensitivities of percutaneous US, biphasic CT, CTAP, nonenhanced and SPİO enhanced MRI, intraoperative US in the detection of hepatic metastases from colorectal cancer patient who are candidates of partial hepatectomy. Material and methods: A prospective study was performed to compare the sensitivities of percutaneous US, biphasic CT, CTAP, nonenhanced and SPİO enhanced MRI, intraoperative US in the detection of hepatic metastases from colorectal cancer patient who are candidates of partial hepatectomy. Seventeen colorectal cancer patients who are candidates of partial hepatectomy were evaluated. Eleven patients underwent partial hepatectomy and examined with intraoperative US. All examinations were interpreted before surgery by two radiologists who are blinded the results of other examinations. Results: Twenty two focal hepatic lesions are detected after the preoperative and intraoperative examinations. Percutaneous US was performed in all patients. Percutaneous US detected 10 lesions. Biphasic CT detected 16 lesions in arterial phase, 17 lesions in portal phase. CTAP detected 22 focal hepatic lesions. Nonenhanced MRI detected 15 lesios and SPİO enhanced MRI detected 20 lesions. The sensitivities of nonenhanced MRI is 0.79 %, the sensitivities of SPIO enhanced MRI is 0.90 % and the sensitivities of CTAP is 0.85 %. Conclusion: The sensitivities of CTAP and SPIO enhanced MRI in the evaluation of the colorectal cancer patients who are candidates of partial hepatectomy is similar. 54