Parsiyel hepatektomi ve sirotik karaciğer modellerinde HGF ve VEGF düzeylerindeki değişiklikler

Abstract

1. ÖZET Karaciğer rejenerasyonu, virüsler, toksinler, iskemi, cerrahi ve transplantasyon sonrası gelişen hepatik hasarların iyileşmesinde yer alan önemli bir süreçtir. Sağlıklı hayvanlarda parsiyel hepatektomi (PH) sonrası görülen karaciğer rejenerasyonu, fizyolojik bir büyüme cevabıdır, fakat bu işlev, sirozda tümüyle farklıdır. Mitojenik hepatosit büyüme faktörünün (HGF) ve anjiyogenetik damarsal endotel büyüme faktörünün (VEGF) düzeylerini ve doku dağılımlarım anlamak, hasara karşı cevabı anlamada büyük önem taşır. Bu amaçla, beşerli gruplar halinde erişkin balb/c fareler kullanıldı. ELISA yöntemiyle serum HGF ve VEGF düzeyleri, PH ve sham operasyonundan sonra değişik zaman aralıklarında ölçüldü. Sirotik model oluşturmak amacıyla, hayvan gruplarına ayrı ayrı karbon tetraklorür (CCU), dimetilnitrozamin (DMN) ve D-galaktozamin (GalN) ve kontrol gruplarına da, şalin çözeltisi verildi. Hepatotoksinlerin uygulanmasından sonra doku homojenatmda HGF ve serumda VEGF ölçüldü. Karaciğer hasarının derecesi, serum transaminazlan ve hepatik aktivite indeksi (HAI) ile değerlendirildi. Her üri deneysel modelde, parafine gömülü kesitler, HGF ve VEGF' e karşı hazırlanmış monoklonal antikorlar kullanılarak immünohistokimyasal (IHK) olarak çalışıldı. PH' yi takiben, serum HGF düzeyinde 2. ve 72. saatlerde artış görüldü ve bu da mitotik indeks ile ölçtüğümüz değerlerle paralellik gösterdi. Operasyondan 120 saat sonra da VEGF artış gösterdi. Her iki faktörün de IHK dağılımı, periportal hepatositlerde belirgindi. Her ne kadar serum transaminazlan, 2. saatte artmaya başlasalar da, dokuların histolojisinde bir özellik yoktu. CCU ve DMN uygulanması ile aminotransferazlar ve HAI ile değerlendirilen bir siroz modeli elde edildi. HGF ve VEGF pozitif hepatositler, toksisitenin artmasıyla birlikte azalma gösterdiler. Homojenat HGF düzeyleri, uygulamanın başında artmışken ilerleyen haftalarda sirozun gelişmesiyle azaldı. Sirotik hayvanlarda, serum VEGF düzeylerindeki artışın, hasarlı dokunun yarattığı olası hipoksik uyan ile birlikte olduğu düşünüldü. Hepatik dokunun kaybı veya kimyasal hasar sonrası HGF' ün karaciğer rejenerasyonunu yönettiğini ve anjiogenezi düzenlemek adına VEGF' un de bu rejeneratif cevapta biraz daha geç yer aldığı düşünülmektedir.

2. SUMMARY Liver regeneration is an important process in recovery from hepatic injuries caused by viruses, toxins, ischemia, surgery, and transplantation. Liver regeneration in response to partial hepatectomy (PH) is a physiological growth response observed in intact animals but the process in cirrhosis is ultimately different Understanding the levels and tissue distribution of mitogenic hepatocyte growth factor (HGF) and angiogenetic vascular endothelial growth factor (VEGF) is of vital importance in understanding this response to injury. For this purpose, adult balb/c mice were used in batches of five mice each. An enzyme-linked immunosorbent assay was used to measure the levels of HGF and VEGF in sera at various times after two-thirds of PH or sham operation served as control. In order to maintain cirrhotic model, mice were given carbon tetrachloride (CCU), dimemylmtrosamine (DMN) and D-galactosamine (GaIN) and controls recieved injections of saline solution. After administration of hepatotoxins, HGF in tissue homogenates and VEGF in sera were also measured. The degree of liver damage was evaluated by serum transaminases and hepatic activity index (HAT). In both experimental models, paraffin embedded sections were examined by immunohistochemistry using monoclonal antibodies to HGF and VEGF. Following 70 % PH, concurrent elevation in serum levels of HGF levels was at 2 and 72 hours and probably serves to provide the mitogenic stimulus as measured by mitotic index during liver regeneration. VEGF levels were increased 120 hours after the operation. IHC staining of bom factors were mainly detected in periportal hepatocytes. Although serum aminotranferases were high at 2 hours, there was no histopathological change in liver tissues. A cirrhotic model was maintained after CCI4 and DMN administration evaluated by serum aminotranferases and HAL Significantly positive HGF and VEGF hepatocytes were diminished as toxicity increased by weeks. Levels of HGF in homogenates were increased during the beginning of administration. Later on as cirrhosis was observed, HGF levels were decreased. Serum VEGF levels were increased probably due to hypoxic stimulus created by injured tissue in cirrhotic animals. HGF might effectively mediate liver regeneration after hepatic tissue loss or chemically injured liver. VEGF might be involved later in regenerative response to regulate tissue angiogenesis during this process.