Elektro kaplama sektöründe çalışanların krom ve nikel maruziyetinin iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmesi

Abstract

Metaller insanlar tarafından bilinen en eski toksik bileşiklerdir. Galvanoteknik sektöründe çalışanlarda özellikle krom (Cr) ve nikel (Ni) metalleri içerikli kimysallara birlikte maruz kalmaktadır. Çalışanların bu tür kimyasallara olan maruziyetleri başlıca solunum ve deri yoluyla olmakle birlikte bu tür kimyasallar ayrıca akut ya da kronik etkilere de sahip olabilmektedir. Yapılan bu çalışmada Galvano teknik sektörünün farklı iş kollarından 40 çalışan ve 15 kontrol olmak üzere toplam 55 erkek çalışandan kan ve idrar örnekleri alındı. Bu çalışmanın amacı bu iki metale birlikte mesleki olaka maruz kalan çalışanların kan, idrar düzeylerini ve böbrekler üzerine olan etkilerini araştırmaktır. Metallerin kan/serum ve idrardaki düzeyleri grafit atomik absorbsiyon spektrofotometrisi ile ölçüldü. Böbrek fonksiyonunu değerlendirebilmek için kreatinin düzeyleri ölçülerek glomeruler filtrasyon hızı (GFR) ve idrarda β2-mikroglobulin (B2M) belirlendi. Ayrıca bu çalışanların hematolojik verileri de kontrol grubuyla karşılaştırıldı. Araştırma kapsamında belirlenen işyerlerinde çalışanların işyeri ortam havasındaki Cr ve Ni konsantrasyonları da belirlendi. Anket sonuçlarında alınan demografik verilerle ölçülen değerler arasındaki korelasyonlar değerlendirildi. Çalışmanın sonuçları gösterdi ki; geometrik ortalamalarına bakıldığında GFR, B2M, kan krom, idrar krom düzeyleri kontrol grubuna göre artış gösterdi. Bununla birlikte çalışanların serum nikel düzeyleri kontrol grubundan düşük bulundu. Ayrıca kan krom ve serum nikel arasında negatif bir korelasyon bulundu. Yaş ile maruziyet süresi arasında pozitif bir korelasyon bulundu. Demografik verilerin (yaş, maruziyet süresi, sigara ve alkol alışnalığı vb) bu metal düzeylerini ve böbrek fonksiyonlarını etkilediği de görülmüştür. İş sağlığı ve güvenliği açısından yapılan tehlike tespitleri ve oluşturdukları potansiyel riskler ele alınarak elde edilen sonuçlar çerçevesinde elektro kaplama yapılan iş yerlerine alınması gerekli önlemler konusunda rehberlik edecek iş sağlığı ve güvenliği kontrol listesi hazırlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Krom, nikel, toksisite, elektro kaplama, maruziyet, tehlike, risk, iş sağlığı ve güvenliği

Metals are the oldest toxic compounds known to humans. Employees in the galvano technology sector are exposed to chemicals, especially chromium (Cr) and nickel (Ni) metals. These metal exposures are primarily through respiration and skin, it can also have acute or chronic effects. In this study, blood and urine samples were taken from 55 different men and women working in different sectors of Galvano technical sector, 40 employees and 15 employees in the control group. The aim of this study is to investigate the effects of workers' exposure to metal in the work place on blood, urine and kidneys. Levels of the metals in the blood/urine were measured by graphite atomic absorption spectrophotometry. To assess renal function, creatinine levels were measured and glomerular filtration rate (GFR) and β2-microglobulin (B2M) were determined in urine. Hematologic data of these workers were also compared with the control group. The concentrations of Cr and Ni in the ambient air in the workplaces identified in the survey were also determined. Correlations between demographic data and measured values were evaluated in the survey results. The results of the study showed that; GFR, B2M, blood chromium and urine chromium levels were increased according to geometric mean. However, the serum nickel levels of the workers were found to be lower than the control group. There was also a negative correlation between blood chromium and serum nickel. There was a positive correlation between age and duration of exposure. Demographic data (age, duration of exposure, cigarette and alcohol consumption, etc.) have also been shown to affect these metal levels and renal function. Occupational health and safety checklists have been prepared to guide the necessary precautions to be taken to the electroplated work places within the framework of the results obtained by addressing the hazards detected in terms of occupational health and safety and the potential risks they have created.Key words: Chromium; nickel; toxicity; electro plating, danger, risk, exposure, occupational health and safety