Tip II diabetes mellituslu hastalarda renal hasarın tespit edilmesinde glomerüler ve tübüler belirteçlerin rollerinin irdelenmesi

Abstract

1. ÖZET Ekstrasellüler matriks değişiklikleri diyabetik nefropatinin patogenezi içinde yer almaktadır. Bu çalışma içinde Tip II diyabetik hastalarda idrarda Tip IV kollajen, fıbronektin ve N-asetil-B-D glikozaminidaz gibi parametrelerin idrarda albumin atılımı ile ilişkisi incelendi. Aynı zamanda serum sistatin C seviyeleri değerlendirildi. Bu çalışma sağlıklı ve Tip II diyabetik hastalardan oluşmaktadır. Gruplar 15 sağlıklı kişi (Grup SK), 1 5 normoalbuminürik hasta grubu (Grup N alb), 1 5 mikroalbüminürik grup (Grup Malb) ve 1 5 proteinürik grup (Grup Opro)'tan oluşmaktadır. Tip II diyabetik ve sağlıklı kişilerden 24 saatlik idrar ve venöz kan örnekleri toplanmıştır. İdrarda Tip IV kollajen ve fıbronektin ELISA metodu ile sistatin C seviyeleri türbidimetrik enhanced partiküler ölçümü ile ve idrarda NAGA ölçümleri spektrofotometrik yöntemiyle yapılmıştır. İdrar albümin seviyeleri ise, nefolometrik yöntemle değerlendirilmiştir. Gruplar arasında yaş, cinsiyet ve diyabet süresi açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır. Serum sistatin c düzeyleri ile de gruplar arasında bir fark bulunmamıştır. İdrarda tip IV kollejen düzeyleri o.pro gruplarında SK gruplarına nazaran anlamlı yükseklik tespit edilmşitir. (p<0,001) İdrar fıbronektin düzeyi SK'ya göre M.alb grupta (p<0,05) ve o.pro'lu grupta p<0,01 gibi farklılık gözlenmiştir. İdrar NAGA düzeyleri M.alb grupta p<0,01 ve o.pro'lu grupta p<0,001 SK'ya göre ileri düzeyde anlamlı tespit edilmiştir. İdrarda albümin ekskresyonları idrar Tip IV kollagen, idrar fıbronektin ve idrar NAGA düzeyleri bütün çalışmalarda pozitif korele olarak bulunmuştur. Aynı sonuçlar diyabetik gruplarda da gözlenmiştir. Tip II diyabetik hastalarda Lizozomal bir enzim olan NAGA'nın akti vitesinin artığı bilinmektedir. İdrar NAGA aktiviteleri tip II diyabetik hastalarda tübuler hasarı yansıttığında tübüler bir belirteç olarak değerlendirilir. Ekstraselüler matriks proteinlerin idrar ekskresyonu kollagen IV, fıbronektin, Tip II diyabetik hastalarda artmıştır. İdrardaki fıbronektin ve idrar tip IV seviyeleri diyabetik nefropatinin ekstraselüler matriksin ekspresyonunu yansıttığından diyabetik nefropatinin markın olabilir. IV

2. SUMMARY Extra cellular matrix changes are involved in the pathogenesis of diabetic nephropathy. The aim of this study was to evaluate urinary collagen IV, fibronectin and N-acetyl-B-D glucose aminidase (NAGA) excretion and the relationship of these parameters with urinary albumin excretion in type II diabetic patients. Also Serum cystatin C levels were evaluated Fifteen normaolbuminuric (Group Nalb), 15 microalbuminuric (Group Malb), 15 overt proteinuric (Group Opro) type 2 diabetic patients and 15 healthy subjects (Group SK) were included in the study. Twenty-four hour urine and venous blood samples were collected. Urine collagen IV, fibronectin and levels were measured by Elisa Method, serum cystatin C levels were measured by turbidimetric enhanced particuler assay, urine NAGA meassured by spectrophotometry. Urinary microalbumin levels were detected with nephelometri there was not significant different between those groups according to age, sexuality, and diabetes duration. The values of urine type IV collogen concentrations in overt proteinuric were increased in microalbuminuric group and overproteinuric group p<0,05 and p<0,01, vs, sk respectivetly. Serum cystatin c levels showed no difference belween group. Urine NAGA concentrations were increased in M.Alb. and o.pro. group (p<0,001): p<0,001 vs, sk respectivetly. In conclusion: Urinary excretion of extracellular matrix proteins collagen IV and fibronectin are increased in type 2 diabetic patients. Their urinary levels were positively correlated with urinary albumin excretion in diabetic patients. Urinary fibronectin and collagen IV levels may be the markers of extracellular matrix expression in diabetic nephropathy. The lyzozomal enzyme NAGA activity is supposed to increase in type II diabetes mellitus. Therefore this increased activity could be an indicator of tubular damage and used an a tubular marker in type II diabetes mellitus. V