Radyoterapi gören baş boyun tümörlü hastalarda oluşan akut ve kronik kserostominin amifostin ile azaltılabilirliğinin incelenmesi

Abstract

1. ÖZET Amaç: Bu çalışmada baş boyun bölgesine radyoterapi gören hastalarda tedaviye bağlı gelişen ağız kuruluğunun azaltılmasında amifostin isimli ilacın yerinin araştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Ağustos 2000-Mart 2001 tarihleri arasında histopatolojik olarak karsinoma tanısı almış, sağkalım beklentisi 12 ay ve üzeri, Karnofsky performans skoru (KPS) 70 ve üzeri olan baş boyun bölgesi tümörlü toplam 7 hasta incelendi. Hastaların biri hariç hepsi erkekti. Medyan yaş 57(37-67)'di. Hastalar amifostin alan ilaç grubu (n=3) ve almayan kontrol grubu (n=4) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Amifostin alanlara ilaç, her tedaviden 30 dakika önce 200mg/m2 doz hesabı ile 10-15 dakika içinde intravenöz infüzyon şeklinde uygulandı. Radyoterapi her iki gruba da fraksiyon başına 1.8-2 Gy'lik doz ile, günde tek fraksiyon haftada toplam 5 fraksiyon olacak şekilde verildi. Buna göre medyan doz 60(60-70) Gy'di. Hastalara tedavi başlamadan hemen önce (tedavi başı) ve 1. ve 6. ay muayeneleri sırasında ağız kuruluğu değerlendirme anketi, uyarılmış ve uyarılmamış tükürük miktarı tayini, tükürük bezi sintigrafisi (TBS) yapıldı. Bu inceleme sonuçlarının zaman içerisindeki değişimlerine bakılarak değerlendirmeye gidildi. Bulgular: Her iki grupta tedavi başındaki değerler arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu ve gruplar homojendi (p<0.05). Kontrol grubunda tedavi başı değerlerine göre 1. ve 6. ay değerleri, anket skoru, tükürük miktarı (uyarılmış ve uyarılmamış) ve TBS % boşalım oranlan anlamlı şekilde daha kötüydü (p< 0.05). İlaç kolunda sözü edilen her üç incelemede de zaman içerisinde herhangi bir değişme izlenmedi (p>0.05). Sonuç: Amifostin grubundaki hastalarda gerek sübjektif ve gerekse objektif değerlendirmede 1. ve 6. ay incelemelerde tedavi başına göre tükürük miktarındaki azalma anlamlı değildir. Bulgular literatürdekine benzer şekilde izlenmekle beraber hasta sayısı ve takip süresi sınırlıdır. Daha geniş prospektif randomize çalışmaların artması ve uzun dönem takiplerin yapılması gerekmektedir. Kserostomi, Amifostin, Radyoterapi, Baş ve Boyun kanseri.

2. SUMMARY ASSESSMENT OF WHETHER AMIFOSTTNE DOES MINIMIZE ACUTE AND LATE XEROSTOMIA ON HEAD AND NECK CANCER PATIENTS RECEIVED RADIOTHERAPY Purpose: The aim of this study was to determine whether amifostine could minimize xerostomia induced by radiotherapy in patients with head and neck cancer. Materials and Methods: Between August 2000 and March 2001 7 patients with histopathological diagnosis of carcinoma of head and neck cancer were entered the study. The Karnofsky performance status was 70 and more and survival expectance was 12 months and more. All the patients were male except one. The median age was 57(37- 67). Patients were randomized to receive conventional radiotherapy (RT) (1.8-2 Gy fractions, 5 days weekly) with or without amifostine. Amifostine (200mg/m2) was administered 30 min before each fraction in 10-15 min intravenously. The median dose was 60(60-70) Gy. Before the beginning of RT, and after the first and sixth months completion of RT semptoms were showed with xerostomia spesific questionaire (XSQ), salivary gland scintigraphy and stimulated and unstimulated salivary collection. Results: There was no significant difference between the groups before RT (p<0.05). In the control group of patients the quantity of saliva secreted, wash-out rate of scintigraphy and the score of XSQ were significantly worse between first and sixth months control than they were in the beginning of RT (p«d)05). In the amifostine group patients there were no significant difference in all results between before and the first and sixth months after RT (p>0.05). Conclusion: There has not been significant lessening amount of salivary secretion with the patients received amifistine first and sixth months. However, the number of patients and the follow-up were limited. Futhermore more prospective randomized studies are needed for along term follow-up results to evalute the efficacy. Xerostomia, Amifostine, Radiotherapy, Head and Neck cancer.