Klinik olarak önemli koroner arter hastalığında endotelin-1 ile CRP ilişkisi

Abstract

ÖZET Koroner arter hastalığının patogenezinde inflamasyonun önemli rolü olduğu yönündeki görüşler giderek ağırlık kazanmaktadır. Bir akut faz reaktanı olan C-reaktif proteinin (CRP) yüksek düzeylerinin sağlıklı insanlarda ve koroner arter hastalarında kardiyovasküler olay gelişimi için bağımsız bir belirteç olduğu gösterilmiştir. Diğer yandan, yaygın aterosklerozda Endotelin-1 (ET-1) düzeyinin yükseldiği saptanmıştır. Ayrıca miyokard infarktüsünde yüksek ET-1 düzeylerinin ölümün bağımsız bir belirteci olduğu gösterilmiştir. ET-1 kardiyovasküler hastalıklar dışında inflamasyon ile seyreden durumlarda da yüksek bulunmuştur. ET-1 'in interlökin-6 ve interlökin-8 üretilmesini uyardığı saptanmıştır. Bu iki molekülün karaciğerden CRP salgılanmasını arttırdıkları bilinmektedir. Hem ET-1, hem de CRP düzeylerinin koroner arter hastalığında prognozun belirteci oldukları gösterilmekle birlikte, her ikisinin karşılıklı ilişkisinin olup olmadığı henüz bilinmemektedir. Bu nedenle bizim çalışmamızda klinik olarak önemli koroner arter hastalığı olanlarda CRP ile Endotelin-1 düzeyleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmaya klinik olarak önemli koroner arter hastalığı kanıtlanmış 40 hasta (9 kadın ve 31 erkek) ile kontrol grubu olarak önemli koroner arter hastalığı olmadığı gösterilmiş 25 (17 kadın ve 8 erkek) hasta alınmıştır. Tüm deneklerden venöz kan örnekleri toplanmış ve plazma Endotelin-1 ile serum yüksek duyarlıklı CRP (hs-CRP) ölçümü yapılmıştır. Koroner arter hastalarının ortalama hs-CRP düzeyi 8.64 mg/L (+/- 12.73), ortalama ET-1 düzeyi 8.24 pg/ml (+/- 7.06 ), kontrol hastalarının ortalama hs-CRP düzeyi 4.20 mg/L (+/- 4.79), ortalama ET-1 düzeyi 8.83 pg/ml (+/- 10.27 ) saptanmıştır. Tüm hastalarda yapılan analizde hs-CRP ile ET-1 arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon olmadığı sonucu elde edilmiştir (p= 0.80). Aynı şekilde koroner arter hastalarında (p= 0.82) ve kontrol grubunda da (p= 0.85) ET-1 ile hs-CRP arasında anlamlı bir korelasyon olmadığı gözlenmiştir.Koroner arter hastalarında ET-1 ile hs-CRP'nin ilişkisini araştıran bu ilk çalışmada iki molekül arasında bir korelasyon olmadığı saptanmıştır. Daha fazla sayıda hastanın alındığı ve daha yüksek riskli bir grupta (örneğin akut koroner sendrom zemininde) yapılacak olan bir çalışma ilişkinin varlığı ya da yokluğu hakkında daha net fikir verebilir.