Ekstraselüler matriks proteinlerinin ve anjiojenik büyüme faktörlerinin intrakranial kordomalardaki ekspresyonu ve prognostik değeri

Abstract

I. ÖZET Kordoma sıklıkla 3 ve 4. dekadlarda görülür. Kordomaların erken fetal hayatta oluşan ve kaybolan notokord artıklarından oluştuğu düşünülmektedir. Aksial iskeletin her yerinde görülebilmekle birlikte en sık olarak iki uçta yani rostral uçta (klivus) ve kaudal uçta (sakrum) görülürler. Kafa tabanı kordomalarının tedavisi çevredeki vital nörovasküler yapılarla yakın komşulukları ve kafatabanını ve içinden geçen yapıları diffüz olarak invaze. etme eğilimleri nedeniyle zordur. Ne yazık ki prognoz kötüdür ve hastaların çoğunluğu nüks eder ve lokal büyüme nedeniyle kaybedilir. Bugün için kordomalar için genel kabul gören bir tedavi biçimi yoktur. Son yıllarda bir çok grup bu tümörlerin tahmin edilemez biyolojik davranışının moleküler temellerini araştıran çalışmalar yapmışlardır fakat yine de kordoma biyolojisi bugün için hala bilinmemektedir. Büyüme faktörlerini ve matriks proteinlerinin etkileşimi neoplastik dokunun hemen her foksiyonunda önem taşır. Bazı transdüksyon yollarının aktivitesi kordomaların öngörülemez davranışını açıklamakta önemli olabilir. Bu çalışmada kliniğimizde öpere edilmiş ve ilk operasyon sonrası minimum 2 yıl izlemi olan 14 hastanın doku piyesleri çalışmaya dahil edilmiş olup 3 ayrı matriks proteini (Fibronektin, Kollajen III ve Kollajen IV) ve 3 ayrı büyüme faktörünün (Bazik fibroblast büyüme faktörü-bFGF, vasküler endotelyal büyüme faktörü-VEGF, transforme edici büyüme faktörü-a - TGF-a) cerrahi tedavi yapılmış kafatabanı kordomalarında prognoz ile korele oldukları hipotezi sınanmıştır. Marmara Üniveritesi Tıp Fakültesi Nöroşirurji Anabilim Dalı'nda 26 kafatabanı kordoma vakası öpere edilmiştir. Tümör rezeksyonuna yönelik 43 operasyon yapılmıştır. İlk operasyon sonrası minimum 2 yıl izlemi olan 14 hastanın doku piyesleri çalışmaya dahil edilmiştir. Her hasta için ortalama nükssüz dönem hesaplanmıştır. 24 aydan daha kısa ortalama nükssüz döneme sahip olanhastalar kötü prognoz grubu olarak adlandırılmıştır. Her hasta için ilk operasyon sırasında alınan doku örneği kullanılmıştır. Laboratuar çalışması Marmara Üniversitesi Nörolojik Bilimler Enstitüsü Nöroonkoloji ve Patoloji laboratuarlarında yürütülmüştür. Araştırmanın yürütücüsü ile birlikte hastaların prognozlarına kör olan iki patoloji uzmanı tarafından her hastanın, her bir immunohistokimyasal belirteci için tutulum yoğunluğu belirlenmiştir. Ekspresyon şiddeti, 4 dereceli bir derecelendirme sistemi kullanılarak yapılmıştır. Derece 0: boyanma yok, derece 1: soluk boyanma, derece 2: yoğun ama bölgesel boyanma, derece 3: yoğun ve diffüz boyanma. Kordomalararın immunohistokimyasal analizinden çıkardığımız deskriptif sonuçlar TGF alfa ve bFGF'in agresif biyolojik davranış ile korele olduğudur. Yoğun fibronektin ekspresyonu özellikle bu iki parametrenin kuvvetli pozitif olduğu vakalarda konfırmatif bir gösterge olarak kabul edilebilir. VEGF, Kollajen III ve Kollajen IV ile kordomaların prognozu arasında bir korelasyon saptanmamıştır.