Evre II ve III kolorektal kanserlerde timidilat sentetaz ve COX-2`nin prognostik faktör olarak incelenmesi

Abstract

ÖZET GİRİŞ: Kolorektal kanserler, dünyada ve ülkemizde her iki cinsiyetde sık gözüken ve uzak metastaz gelişimi ile sıkça görülen lokal nüksler nedeniyle ciddi bir sağlık sorunudur Tümörün tamamen çıkarıldığı durumlarda bile hastaların yaklaşık % 50' sinde mikro- metastazlara bağlı rekürrens gelişir. Kolorektal kanserlerinin prognozunu ve tedavi tedaviye cevabı daha iyi değerlendirmek için yeni prognostik faktörlere gereksinim vardır. Bir çok tümörde COX-2 salgılammı artmakta ve bu da prognozu etkilemektedir. AMAÇ: Son zamanlarda literatürde COX-2 ve Timidilat Sentetaz ile ilgili çalışmalar yoğunlaşmıştır. Kolorektal kanserli olgularda, COX-2 ve Timidilat Sentetazm yüksek oranda salınması, klinisyeni hastalığın erken nüksü, kolorektal kanserin temel ilacı olan 5-flurourasile karşı direnç gelişmesi ve genel sağkalımın kısa olabileceği konusunda uyarabileceğinden son derece önem arzetmektedir. Bu çalışma ile hastanemizde tedavi verdiğimiz Evre II ve III kolorektal kanserli hastalarda TS ve COX-2'nin genel boyanma ve kuvvetli boyanma özelliklerinin prognostik değerini saptamak amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışma Ocak-Nisan 2003 tarihleri arasında tanımlayıcı epidemiyolojik yöntemle gerçekleştirilmiştir. Bu tarihler arasında Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Medikal Onkoloji Bilim Dalı tarafından takip ve tedavisi yapılan 252 kolorektal kanser olgusu içinden patolojik incelemesi Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pataloji Anabilim Dalı'nca yapılan ve tedavi almış 53 olgudan 49 tanesi (dört olguda preparat tekrar incelemeye müsait değildi) çalışma evrenini oluşturmuştur. Bu olguların demografik özellikleri (yaş, cins, aile öyküsü), tümörün özellikleri (lokalizasyon, çap, grade, lenfatik ve vasküler invazyon), prognozu (evre, relaps, metastaz durumu, tedaviye cevabı) ve enzim aktiviteleri (COX-2 ve Timidilat Sentetaz) değerlendirilmiştir. SONUÇLAR: Müsinöz komponenti mevcut olguların % 20 'sinde TS genel boyanması yüksek iken bu oran müsinöz komponent bulunmayan hastalarda % 64.1 olarak bulundu (P:0.012). «pat t&. ¦j£&zm%W;1m&m£C0X-2, kuvvetli boyanma düzeyi düşük olan hastalarda ortalama yaşam süresi 59.1 ay iken yüksek hastalarda 40 ay olarak bulundu. Süreler arasındaki farklılık çarpıcı olmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p: 0.82). 5 yıllık sağkalım TS'ı düşük olanlarda % 61.5, yüksek olanlarda % 37.5 olarak bulundu. Ancak COX-2 genel boyanması düşük olan olgularda beklenenin aksine 5 yıllık sağkalım daha düşük bulundu.TS seviyesi yüksek olguların nüks oranlan TS seviyesi düşük olanların nüks oranlarına göre istatistiksel olarak anlamlılık gösterecek biçimde yüksek bulundu (p:0.01). YORUM: Çalışmamızda da TS ve COX-2'nin salınımının prognozu olumsuz yönde etkileyebileceğine ilişkin dolaylı veriler elde edilmiş olmakla beraber genel sağkalım yönünden istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanamamıştır. Bu konuda kesin sonuçlara varmak için daha uzun süreli, kapsamlı, çok merkezli ve daha büyük örnek çapı olan çalışmalara ihtiyaç vardır. 56