Postmenapozal kadınlarda tiolan tedavisi ile sürekli konjuge östrojen ve kardiyovasküler hastalıkların bağımsız risk belirteçleri HS-CRP, TNF-alfa ve HGF düzeylerine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Bu çalışmadaki amaç, postmenopozal sağlıklı kadınlarda KE+MPA ve tibolon'un, kardiyovasküler hastalığm bağımsız risk belirteçleri olan hs-CRP, TNF- alfa ve HGF üzerine olan etkilerini karşılaştırmaktır. Bu çalışma tibolonun CRP,TNF-alfa ve HGF düzeyine olan etkisini araştıran prospektif randomize kontrollü ilk çalışmadır. Bu amaçla KE+MPA ve tibolonu 6 ay boyunca kullanan 2 grup ve kontrol grubu ile birlikte 95 hastayla çalışma tamamlandı.Tüm hastalar tedaviye başlamadan önce ve 6. ayda jinekoljik ve genel muayenelerinin yanınsıra VKİ, lidip profilleri, CRP, TNF-alfa ve HGF düzeyleri ölçülerek değerlendirildi. CRP düzeyi her İM tedavi grubunda benzer oranlarda artmıştır. TNF-alfa düzeyi heriki grupta belirgin olarak düşmüştür. Tibolon, HGF düzeyinde bazal düzeye göre anlamlı bir azalma sağlamış olsada kontrol grubuna göre anlamlı bir azalma sağlamamıştır. KE+MPA, HGF düzeyine hem bazal düzeye göre hemde kontrol grubuna göre anlamlı bir etkide bulunmamıştır. Her üç grupta da CRP, TNF-alfa, HGF değişim oranları arasında hiçbir korelasyon mevcut değildir. Buda enflamasyon mekanizmasında birbiriyle yalan ilişkideki bu üç belirtecin metabolizmasının ne kadar kompleks ve multifaktöryel olduğunu göstermektedir. Sadece over fonksiyonun kaybolması ve serum östrojen düzeyinin azalması ile açıklanamayacak kadar kompleks bir dönem olan menopozda kardiyovasküler sistem hastalıkları en önemli ölüm nedenidir. Bizim çalışmamız KE+MPA ve tibolonun kardiyovasküler hastalıkalannm bağımsız risk belirteçlerini aynı yönde ve benzer düzeyde etkilediğini göstermesi bakımından anlamlıdır. CRP düzeyinin sistemik enflamasyon nedeniyle değil, karaciğerden ilk geçiş etkisi nedeniyle arttığım düşünmekteyiz, transdermal östrojen kullanan hastalarda CRP düzeyinde artış görülmemesi bunu desteklemektedir. Enflamasyona bağlı artış olmadığının diğer bir göstergeside TNF-alfa düzeyinde düşüş gözükmesidir. Eğer sistemik bir enflamasyon kaynaklı akut faz reaktanlannda artış olsaydı TNF-alfa düzeyininde de artış görülmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Bu uyumsuzlukta bize hormon tedavisi alan kadınlarda TNF- alfa'mn kardiyovasküler hastalıklara ait riski değerlendirmede CRP'den daha yararlı 46bir parametre olabileceğini düşündürmüştür. Bizim çalışmamız bu ilişkiyi değerlendirmek üzere planlanmadığı için,bu hipotezide test etmek için klinik çalışmalara gerek vardır. Her üç belirteç birarada düşünüldüğünde enflamasyonda artış saptanmamıştır. Bunun sonucunda hormon tedavisinde kardiyovasküler hastalıklarda, enflamasyona bağlı artış beklenmemelidir. Fakat bağımsız risk belirteçlerinde belirgin baskılanmanın olmamasıda, hormon tedavisinin kardiyovasküler hastalıklarda koruyucu amaçla kulamlmasrmn uygun olmayacağım düşündürmüştür.Bu fikrimizi yapılmış olan WHI ve HERS klinik çalışmaları da desteklemektedir.Fakat yinede bu üç parametrede meydana gelen değişikliğin kardiyovasküler hastalıklarla olan ilişkisini gösterecek daha geniş klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. 47