Van ve yöresinde yaşayan gebelerde serum ferritin düzeyleri

Abstract

2. ÖZET Gebelerde aneminin en sık nedeni demir eksikliği olup tamda serum ferritin düzeyi altın standart olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada Van ve yöresinde yaşayan gebelerde serum ferritin düzeyi çalışılarak demir eksikliği prevalansı araştırıldı. Çalışmaya yaş ortalaması 27.1±6 ( yaş aralığı 15-50) olan 700 gebe alındı (Sağlık Ocağı çevresinden 150, Hastaneye başvuran 550 gebe olmak üzere). Gebelere demir eksikliği serum ferritin düzeyinin <12 pı g/l olması ile kondu. Yaş, gebelik sayısı, hematinik ilaç kullanımı ve trimesterlere göre demir eksikliği oranlan saptanarak gruplar karşılaştırıldı. Tüm gebelerin ferritin ortalaması 27.04Ü.18// g/l (aralığı 1.5-248// g/l) idi. Demir eksikliği %40 olguda mevcuttu. Ferritin vakaların %39.4'de ise 12-40// g/l aralığındaydı. Ferritin ortalaması 1. trimesterde 35.69±2.42//g/l, 2. trimesterde 30.4±2.47 // g/l ve 3. trimesterde 18.74±1.34//g/l idi. Trimesterlerde demir eksikliği oranlan sırasıyla %26. %33.5 ve %53 idi. 1. trimesterdeki vakaların %42.5'da, 2. trimesterdekilerin %43.6'da ve 3.trimesterdekilerin %33.4'de 12-40// g/l aralığında idi. Trimesterler ilerledikçe demir eksikliği oranlarının da anlamlı olarak arttığı görüldü (p<0.001). Sağlık Ocağı bölgesinden çalışmaya alınan 150 gebenin ortalama ferritin düzeyi 30.39±2.71 // g/l idi. Demir eksikliği %38.6 olguda vardı. Hastaneye başvuran 550 gebenin ortalama ferritin düzeyi 26.12±1.3 // g/l idi, demir eksikliği %40.36 olguda vardı. Sağlık Ocağı grubunda ortalama ferritin düzeyleri hastane grubundan yüksek olmakla birlikte fark anlamlı değildi (p>0.05). Hematinik replasman tedavisi alan grup (%27.1) ile almayan grubun (%72.9) ortalama ferritin düzeyleri sırasıyla 30.84±1.31//g/l ve 25.62±2.54//g/l olup grupların ferritin düzeyleri arasındaki fark anlamlıydı (p<0.05). Gebelik ayına göre grupların ferritin düzeyleri karşılaşünldığnıda; 5. aydan sonra farkın anlamlı olduğu görülmüştür (p<0.001). Tüm grupta gebelik sayısıyla ferritin düzeyleri karşılaştırıldığmda; gebelik sayısı üçten fazla olanlarda ferritin düzeyleri anlamlı düşük bulundu (pO.001). Tüm grup dikkate alındığında 25 yaşından sonra ferritin düzeylerinin anlamlı olarak düştüğü görüldü (pO.001). Sonuç olarak yöremizde yapılan bu ilk çalışma gebelerde demir eksikliği prevalansının oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Bu artış replasman tedavisi almayan, 25 yaş üzerinde, gebelik sayısı üçten fazla ve gebeliğin 3. trimesterinde olan gebelerde daha belirgindi.

3. SUMMARY Iron deficiency is the leading cause of anemia in pregnant women. Serum ferritin level is accepted to be the standart diagnostic tool for the condition. In this study- prevalence of iron deficiency in pregnant women residing in Van region was investigated by measurement of serum ferritin. The study included 700 pregnant women (150 from local health center, 550 admitting to hospital) with a mean age of 27.1±6 (age range 15- 50). Diagnosis of iron deficiency was made with ferritin levels below 12 ju g/1. Association of age, number of gestation, use of iron supplementation were compared with iron deficiency rates. Mean ferritin level was 27.04±1.18// g/1 (1.5-248 pi g/1) in whole study population. Iron deficiency was diagnosed in 40% of the pregnant women. Ferritin levels in 1st, 2nd and 3rd trimesters were 35.69±2.42/*g/l, 30.4±2.47^g/l and 18.74±1.34/*g/l respectively. Rates of iron deficiency were 26%, 33.5% and 53% in the advancing trimesters. Serum ferritin levels were in low-normal range (12-40 pi g/1 ) in 42.5%, 43.6% and 33.4% of the subjects in 1st, 2nd and 3rd trimesters respectively. Incidence of iron deficiency were increasing significantly with proceeding trimesters (pO.001). Mean ferritin level in the 150 women from the local health center was 30.39±2.71 pi g/1 with an iron deficiency rate of 38.6%. Among the 550 subjects admitting hospital mean ferritin level was 26.l2±l.3pi g/1 and the rate of iron deficiency was 40.36%. Ferritin levels were higher in patients from the local health center but the difference was not significant (p>0.05). In women taking iron replacement (27.1%) mean ferritin level was 30.84±L31 pi gA and it was 25. 62±2.54 pi g/1 in women not getting replacement (72.9%), the difference being significant (p<0.05). When comparisons in ferritin levels were made according to gestational age, the difference became significant after the 5th month (p<0.001). In women with more than 3 gestations and those older than 25, ferritin levels were lower (pO.001). In conclusion our preliminary study revealed a high rate of iron deficiency in pregnant women in Van region. It was even higher in patients not taking iron replacement, older than 25, having more than 3 pregnancies and after 3rd trimester.