The stereotypical representation of the Ottoman Turks in English restoration drama

Abstract

Bu tezin amacı, İngiliz Restorasyon dönemi tiyatrosu kahramanlık oyunlarında Osmanlı Türklerinin stereotipik tasvirini incelemektir. Ortaçağ İslam karşıtı polemiği, Türklere ilişkin haçlı söylemi ve erken modern dönem yazınlarından etkilenen, William Davenant'ın The Siege of Rhodes (1663), Roger Boyle'nin The Tragedy of Mustapha (1668), Henry Neville Payne'nin The Siege of Constantinople (1675), and Elkanah Settle'ın Ibrahim the Illustrious Bassa (1676) oyunları Osmanlılar ve İngilizler arasındaki sözde dini ve kültürel farkı gözler önüne sermeyi amaçlamıştır. Bu oyun yazarları; oyunlarında Osmanlı yayılmacılığı ve mutlaklığı, Doğu despotizmi, aile fertlerinin katli, çok eşlilik ve şehvet düşkünlüğü gibi temaları sahneleyerek, Batı tarihi ve ideolojisine yerleşmiş olan 'kızgın yayılmacı Türk', 'zalim Türk', 'mutlak Türk' ve 'şehvetli Türk' stereotiplerini kullanmıştır. Böylece, Restorasyon dönemi kahramanlık oyunları, bir yandan, stereotipik Türk imgesini vurgulayarak İngilizlerin kendilerini tanımlamalarına ve Osmanlılara karşı dini ve kültürel üstünlük iddia etmelerine olanak sağlamıştır. Öte yandan, bu oyunlar, oyun yazarlarına kralın varlığında en hassas politik olaylara değinmelerini sağlayacak bir ortam sunmuştur. Diğer bir deyişle; oyun yazarları, Devrim, Kral katli, Restorasyon ve Dışlama Krizi gibi on yedinci yüzyılın ikinci yarısına damga vurmuş politik krizleri, Restorasyon sahnesinde Osmanlı sultanları ve tarihi olayları altında gizleyerek, yorumlama fırsatı bulmuşlardır. Böylece, Restorasyon dönemi oyun yazarları, kendi hayal güçleriyle yeniden kurguladıkları Osmanlı sultanları ve tarihi olayları altında İngiliz politikasını eğitmeyi amaçlamıştır. Bu anlamda, bu tez Restorasyon dönemi İngiliz tiyatrosundaki stereotipik Osmanlı Türkleri tasvirinin daha kapsamlı incelenebilmesi için yeni bir bakış açısının gerekli olduğunu savunur; bu sebeple seçilen oyunlarda, Osmanlı-İngiliz ilişkilerinin farklı yönlerini ele alır. Bu tez, 'Türklük' kavramlarının İngiliz kültüründe önemli bir yer edindiği ve on yedinci yüzyılın ikinci yarısında stereotipik Türk imgesinin birçok kültürel, dini, politik kaygı ve inanışa değinmek için kullanılan önemli bir araç olduğu sonucuna varmıştır. Anahtar Kelimeler: İngiliz Restorasyon Dönemi Tiyatrosu, Kahramanlık Oyunları, Osmanlı Türkleri, Tasvir, Stereotip.

The aim of this thesis is to examine stereotypical representation of the Ottoman Turks in heroic plays of English Restoration drama. Drawing on medieval anti-Islamic polemic, crusading rhetoric and early modern texts regarding the Turks, William Davenant's The Siege of Rhodes (1663), Roger Boyle's The Tragedy of Mustapha (1668), Henry Neville Payne's The Siege of Constantinople (1675), and Elkanah Settle's Ibrahim the Illustrious Bassa (1676) aimed to display so called religious and cultural difference between the Ottomans and the English. These dramatists employed stereotypical images of 'raging and expansionist Turk', 'cruel Turk', 'absolute Turk' and 'sensual Turk' deeply rooted in Western history and ideology through dramatization of themes including Ottoman expansionism and absolutism, Oriental despotism, familicide, polygamy and sensual weakness in their plays. Thus, on the one hand, Restoration heroic plays enabled the English to define themselves and assert their cultural and religious supremacy against the Ottomans reinforcing stereotypical images of 'the Turks.' On the other hand, these plays provided the dramatists with an outlet in which they could deal with the most pressing political issues of the period in the presence of the king. In other words, the dramatists made political commentary on turbulent political crisis of the second half of the seventeenth century including Revolution, Regicide, Restoration and Exclusion Crisis in disguise of Ottoman sultans and historical episodes on the Restoration stage. Therefore, Restoration playwrights aimed to warn the English politics of the seventeenth century in disguise of Ottoman sultans and historical episodes they reconstructed with their imagination. In that sense, this thesis argues that a comprehensive understanding of the representation of the Ottoman Turks in English Restoration drama requires a new perspective; thus investigates different aspects of the interaction between the Ottomans and the English in selected plays. The present theis has aimed to indicate that the notions of 'the Turk' took a central position in many aspects of English cultural life and the stereotypical image of 'the Turk' had become a powerful medium through which a remarkable variety of cultural, religious, political anxieties and beliefs could be addressed in the second half of the seventeenth century.Key Words: English Restoration Drama, Heroic Play, Ottoman Turks, Representation, Stereotype.