Planlamanın konumunu belirleme üzerine bir model denemesi: Zonguldak bölgesi örneği

Abstract

Planlamanın rolü ve konumunun tanımlanması, günümüzde bu alanın başlıca sorunsallarından biridir. Mevcut neoliberal ekonomik sistemin, sonuncusunu 2008'de yaşadığı ve yaşamakta olduğu krizler de kuşkusuz planlama alanında bir takım arayışlara yönelmeyi gerektirmektedir. Fakat planlamanın bugüne kadar sürüklendiği belirsiz konum nedeniyle günümüzde yeniden bir planlama tanımı yapmak ya da mevcut durumu, geçmiş süreci yorumlamak için klasik tanımlar ve modeller yetersiz kalabilmektedir. Dolayısıyla planlamanın, dönemsel planlama yaklaşımlarından bağımsız, en temel kavramsal tanımından yola çıkarak, bir biçimde tartışılmasını ve yorumlanmasını sağlayacak bir tür altlığa ya da şemaya gereksinim duyulmaktadır.Bu çalışmada, ortaya atılan hipotez niteliğindeki böyle bir şema üzerinden Türkiye'de belirli bir alanın geçmişten günümüze biçimlenişi ve bu süreçte planlamanın konumu ele alınmıştır. Hipotez şemasının oluşturulmasında, H. Laborit'nin ?İnsan ve Kent? adlı yapıtında yer alan güdümbilimsel (sibernetik) insan ve kent şeması temel altlık olarak kullanılmak üzere, Fransız coğrafyacı Paul Vidal de La Blache'ın possibilist (olasıcı) yaklaşımı ve Patrick Geddes'in Le Play'den aldığı ?yer, iş, insan? üçlü yapısından yararlanılmıştır. Çalışma kapsamında yer alan kavramsal planlama tanımı tartışmasından yola çıkarak da planlamaya bu şema içinde bir yer belirlenmiştir.Çalışmada hipotez şeması üzerinden yorumlanmak üzere; Osmanlı döneminden başlayarak ağırlıklı biçimde Cumhuriyet döneminde Zonguldak Bölgesi'nin biçimlenişi ile alanla ilişkili ülke ve bölge ölçeğindeki plan ve düzenlemeler ele alınmıştır. Bu doğrultuda, çalışmanın ilk kısmında hipotez şemasının oluşturulduğu kavramsal çalışma, sonrasında ise bölgenin belirli dönemler içinde ele alındığı bölümler yer almaktadır.Sonuç olarak söz konusu hipotez şemasının planlama olgusunun yorumlanması konusunda belirli bir örnek alan ve zaman üzerinden sınanması amaçlanmıştır.

Defining the role and position of planning is one of the major problems in this area nowadays. The crisis, which the current neo-liberal economic systems has lived the last one in 2008 and still going through, are leads us to some searches without a doubt. However, because of the uncertain position that planing is dragged to, classic identifications and models can be insufficient to analyse planning at the present day. Therefore, a basic scheme is needed for discussing planning independent from periodic planning approaches.In this study, forming of certain region in Turkey over the past to the present and in this process the position of planning is discussed over the scheme as a hypothesis put forward. The hypothesis scheme is based on cibernetics human and city scheme mentioned in H. Laborit?s ?Human and City? book. Beside this, French geographer Paul Vidal de La Blache?s possibilist approach and ?place, work, folk? trinity structure, that Patrick Geddes took from Le play, is used. Based on discussion of the definition of planning, planning is located in this scheme.In this study, Zonguldak Region?s forming, planning and regulations are discussed from the Ottoman period till today especially containing Republican period. In this direction, first part of the work includes the conceptual study that hypothesis scheme is created, following sections include the chapters that region is discussed in particular periods.As a conclusion, in that study named ?A Model Trial On Identification Of Position Of Planning: Zonguldak Region Example? hypothesis scheme is aimed to test a certain example over the time in interpretation of planning phenomenon.