Teolojik siyasa: Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı söylemlerinde carl schmitt terminolojisi

Abstract

Carl Schmitt'in en önemli eseri Siyasi İlahiyat'da politik olanı, din kurumu üzerinden anlatmıştır. Schmitt' e göre; `modern devlet kuramlarının bütün önemli kavramları, dünyevileştirilmiş ilahiyat kavramlarıdır. Kadir-i mutlak tanrı, kadir-i mutlak kanun koyucuya dönüşmüştür. Sistematik yapıları dünyevileşmiştir. Olağanüstü halin hukuk için taşıdığı anlam, mucizenin ilahiyat için taşıdığı anlama benzer.` Sadece bugünün değil yüzyılların sorunudur Devlet-Siyaset-Din konusu. Sadece Türkiye' de değil, insanlığın yaşadığı her toprak parçasında `sorunlu üçlü` olmuştur. Yıllara ve coğrafyalara göre öncelik ve üstünlük sırası değişmiş fakat mücadeleleri baki kalmıştır. Cumhuriyet döneminde yönetici elit tarafından din kurumuna bakışın farklılaşması, katı laiklik uygulamaları ve halifeliğin kaldırılıp; Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB) kurulması ile din, devlet tarafından kontrol altına alınmış ve bu kontrol resmiyet kazanmıştır Cuma ve Bayram hutbelerinde verilen mesajların içerik analizi üzerine yapılan bu çalışma, DİB'in hutbelerdeki söylemlerini Carl Schmitt'in politik felsefesi ışığında tartışacaktır.Araştırmada 2008 öncesi (2001-2008) hutbeleri incelenmiş, fakat metne dâhil edilmemiştir. 2008 öncesi hutbeler merkezden yazılmamış, bölgesel hazırlanan hutbeler sebebiyle camiler arasında farklılıklar oluşmuştur. İncelenen metin içerikleri benzer niteliktedir. Yıldan yıla(2008-2015) hutbe içeriklerinde net farklılıklar ve ayırımlar göze çarpmaktadır. Bunun sebebi de hutbe yazımında ve hutbe yazan kişinin kararlaştırılmasında yapılan değişikliklerdir.İncelenen hutbelerde, vatandaşların birlik olabilmesi için ve genel dikkati bir yöne toplamak amacıyla bir `düşman` gösterilmiştir. Bu `düşman` güncel olaylara göre değişmiştir. Ama başroldeki düşman genelde `Batı Dünyası` olmuştur. Batı dünyasına karşı; geçmiş dönemden tarihsel örnekler verilerek, dini ve milliyetçi söylem üzerinden metinler oluşturulmuştur. Ülke içinde birleştirici bir unsur olarak kullanılan din, ülke dışında da `birlik ve beraberlik` olma yolunda en önemli öğe olmuştur. Schmittyen bakışla; `düşman` seçilirken din belirleyici ana öğelerden biri olmuştur.

Carl Schmitt has described the political one on the Political Theology through the religion. According to Schmitt; `All the important notions of modern state theories are the secularized notions of theology. The omnipotent god has become an omnipotent law enforcer. Systematic structures have become secularized. The meaning of the state of the emergency for the politics resembles the meaning of the prodigy for theology. Government, politics and religion issue is a matter not for today but for centuries. This three has been problem in not only Turkey but also in all the world. Considering the years and the geography, superiority and priority sequence has changed however their contest has always been same. In republic period, by governor élite, changing the view of religion, strict secularism executions, with the abolition of the caliphate and establishing presidency of religious affairs religion has been controlled by government and this controlled has gain formality. This study, based on Friday and feast sermons, will argue presidency of religious affairs' discourses in sermons according to Schmitt.In this study, sermons before 2008 (2001-2008) has been analyzed, nevertheless, they are not included. Before 2008, sermons are not written by center, there has been differences due to locally written sermons. Analyzed text contents appears similar. Sermon content's differencies and distinctions year to year (2008-2015) attracts the attention. The reason is making changes about choosing the sermon writing and sermon writer. In the analyzed sermons, an `enemy` has been shown for collaborating the Muslims and to gather attention in a certain direction. This `enemy` has been usually `the western world.`. Against the western world; flowed Muslim blood in the Middle East and examples from the events of the War of Independence were addressed to the congregation through religious and nationalist discourses. Religion, used as a unifying element within the country, has been the most important factor in becoming `unity and cooperation` even outside the country. In a Schmittst perspective; religion is the main arbiter when `the enemy` is chosen.