Parsiyel mesane çıkım tıkanıklığı oluşturulmuş erkek sıçan modelinde doxazosin ve sildenafil sitrat kombine tedavisinin mesane aşırı aktivitesi, alfa 1 adrenerj?k reseptör ve nos suptip ekspresyonu üzerindeki etkisi

Abstract

AMAÇGenellikle 50 yaşın üzerindeki erkek hastalarda selim prostatik tıkanıklık ile birlikte görülen dolum fazı semptomlarının bir kısmı (%27-30), tıkanıklığın cerrahi olarak ortadan kaldırılmasının ardından devam etmektedir. Dolum fazı semptomları devam eden hastalardaki bu durum, kısmen tıkanıklığa bağlı mesane düz kası nöro-regülasyonunda meydana gelen kalıcı değişikliklere, kısmen de yaşlanma ile ortaya çıkan ve kadınlarda da görülebilen idiyopatik detrusor aşırı aktivitesine bağlanmaktadır.Doksazosin iyi huylu prostat büyümesinde başarı ile kullanılan alfa 1d AR bloker bir ajandır. Son zamanlarda Erektil Disfonksiyon tedavisinde kullanılan PDE-5 bloker Sildenafil kullanılan hastalarda dolum fazına ait bulguların da düzeldiği klinik çalışmalarla gösterilmiştir. Ancak Sildenafilin mesane dokusunun kasılması ve gevşemesi üzerindeki etkisi ile alfa AR ve NOS üzerindeki etkilerini birlikte gösteren bir çalışma bulunmamaktadır.Çalışmamızda kısmi üretra tıkanıklığı ile oluşturulan erkek sıçan aşırı aktif mesane modelinde, doksazosin ve sildenafil ile tedavinin mesane kası üzerine olan etkileri ve alfa reseptör alt tipleri ile iNOS ekspresyonuna olan etkileri incelenecektir.GEREÇ VE YÖNTEMLERBu tez çalışmasında toplam 30 erkek Spraque-Dawley sıçandan oluşan 5 grup oluşturuldu. Kontrol grubu hariç tüm gruplardaki hayvanlarda kısmi üretra tıkanıklığı oluşturuldu. Kısmi üretra tıkanıklığı operasyonunu sonrası 1. Gruba 20 mg/kg Doksazosin, 2. Gruba 20 mg/kg Sildenafil, 3. Gruba Doksazosin+Sildenafil tedavisi verildi. 4. Gruba ise herhangi bir tedavi uygulanmadı. Operasyonun 6. haftasında tedavi ve kontrol gruplarındaki hayvanların mesane dokuları çıkarıldı. Mesane dokularında organ banyosunda da izometrik gerilim çalışmaları ve RT-PCR yöntemi ile alfa AR alt tipleri ve iNOS mRNA ekspresyonu çalışması yapıldı. Tüm kasılma ve gevşeme verileri doku yaş ve kuru ağırlıklarına ve maksimal gevşeme veya kasılma yanıtlarına göre oranlanarak normalize edildi.BULGULARKısmi üretra obstrüksiyonunun erkek sıçan mesane dokusunda 6. haftada artmış kontraktil yanıta yol açtığı gözlenirken, Doksazosin, Sildenafil veya Doksazosin+Sildenafil ile tedavinin bu artmış kontraktil yanıtı azalttığı gözlendi.Obstrüksiyon sonrası mesane total alfa AR sayısında değişiklik izlenmedi ancak, alfa reseptör alt tiplerinin dağılımında değişiklik olduğu gözlendi. Kontrol grubunda alfa 1a AR baskın olan reseptör tipi iken, obstrüksiyon sonrası alfa 1d AR tipinin baskın olduğu saptandı. iNOS ekspresyonu kontrol, doksazosin ve obstrüksiyon grubunda benzer olarak saptanırken, sildenafil ve sildenafil+doksazosin grubunda anlamlı olarak artmış olarak saptandı.SONUÇSildenafil tedavisi ile mesane kasında Doksazosine benzer etki saptanmıştır. Bu bulgular ışığında bu tedavinin; iyi huylu prostat büyümesine ikincil gelişen, bazı hastalarda tıkanıklığın giderilmesine rağmen devam eden ve antikolinerjik tedavilere yanıtsız dolum fazı semptomlarının tedavisinde yararlı olabileceği düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: mesane, kısmi üretra tıkanıklığı modeli, aşırı aktif mesane, doksazosin, sildenafil