Türk fethinden Dulkadiroğulları Dönemi`ne kadar Maraş bölgesi tarihi (1085-1337)

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ TÜRK FETHİNDEN DULKADİROĞULLARI DÖNEMİNE KADAR MARAŞ BÖLGESİ TARİHİ (1085-1337) BAYRAM AYNA KSÜ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANA BİLİM DALI DANIŞMAN: YARD. DOÇ. DR. İLYAS GÖKHAN YIL: 2003, SAYFA: 105 JÜRİ:Doç.Dr. Ahmet EYİCİL Yard. Doç. Dr. İlyas GÖKHAN Yard. Doç.Dr. Lütfî ALICI Tarihi yerleşim merkezlerinden biri olan Maraş şehri, Müslüman Araplarla Bizans arasındaki mücadelelerde tahrip olmuştur. Maraş, 1085 yılında Türkiye Selçukluları tarafından fethedilmiştir. Türkiye Selçuklu Devleti, Kilikya Ermeni Prensliğinin saldırılarını engellemek ve Anadolu-Suriye ticaret yolunun güvenliğini sağlamak amacıyla Maraş'ta bir uç beyliği kurmuştur. Bu uç beyliği, Emir Hüsameddin Hasan Bey'e, evlatlarına da intikal etmesi şartıyla verilmiştir. İzzeddin Keykavüs döneminde Maraş Emiri olan Nusretüddin Hasan Bey, Afşin'de Eshab-ı Kehf Külliyesi'ni inşa ettirmiştir. Eshab-ı Kehf Külliyesi günümüzde mevcuttur. Nusretüddin Hasan Bey zamanında Maraş halkı, sosyal ve ekonomik açıdan iyi bir dönem yaşamıştır. Moğol İstilâsı önünden kaçarak Anadolu'ya gelen Türkmenlerin bir çoğu, Maraş ve Elbistan çevresine yerleşerek buraları kendilerine yurt tutmuşlardır. Söz konusu Türkmenlerin bir kısmı Baba İshak İsyanı' na destek vermişlerdir. Ağaçeri ulusuna mensup olan Türkmenler ise, Maraş ve Elbistan bölgesinde büyük karışıklıklar çıkararak, bölgenin harap olmasına neden olmuşlardır. Moğol İstilâsı'yla eski gücünü kaybeden Maraş Uç Beyliği'nin 1258 yılında yıkılmasıyla, bölge Kilikya Ermeni Prensliği'nin eline geçmiştir. Daha sonra bu bölgede Türkmenler tarafından, Memluklulara bağlı Dulkadirli Beyliği kurulmuştur. Anahtar kelimeler: Maraş, Elbistan, Maraş Uç Beyliği, Nusretüddin Hasan Bey, Ağaçeri Türkmenleri, Kilikya Ermeni Prensliği.

ABSTARACT MA Thesis TÜRK FETHİNDEN DULKADİRO?ULLARI DÖNEMİNE KADAR MARAŞ BÖLGESİ TARİHÎ (1085-1337) BAYRAM AYNA DEPARTMENT OF HISTORY INSTITUTE OF SOCİAL SCİENSE UNIVERSITY OF KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM Supervisor: ASSIST PROF. DR. İLYAS GÖKHAN Year: 2003, Pages: 105 Jury: Doç. Dr. Ahmet EYİCİL Assist. Prof. Dr. Öyas GÖKHAN Assist Prof. Dr. Lütfi ALICI City of Maraş, which had long been an old place forsettlement, wasdestroyed by the incidentrand fighting accurred between Müslim Arabs and Bizantine Eugire. It was conguered by the Seljuks in 1085 and it was turnedinto a military province at the border of the Turkish Seljuks' s state. Maraş was foundet a military province because it was considered to be a safe place to protect Seljuk state against the attacks of the Armenican principality in Cilicia. The other reasan for its foundation was that the city of Maraş was cosidered to secure the safety of Anatolia Syrian trade route. The duty of administation of Maraş province was assigned to Emir Hüsameddin by Turkish Seljuks. Durig İzzeddin Keykavûs era Nusreteddin Hasa Bey who became gorernor of Maraş built Eshab-i Kehf foundation. Even today Eshab-i Kehf has still continued to existDuring Nusreteddin Hasan Bey the city of Maraş reached it's peak in terms of social and economic derelopment. The Turcomans who had escaped from Mongolian massacres reached Anatolia and settled themselues around Maraş and Elbistan provinces. These Turcomans Joined in Baba İshak rebellion. Ağaçeri Turcomans engaged with rebelliousactivites and tleir actions resulted in destruction of the province of Elbistan. After Mongolian attacks Maraş lost its previous importance and it was destructed and lader on it was occupied by Cilician Armenian principality in 1258. After these historicalepisode the province of Maraş was capturedby Dulkadir Turcomans and thena small state of Dulkadiroğullan Beylik was establihed. Keywords: Maraş, Elbistan, Maraş Border Belonging to the State, Nusreteddin Hasan Bey, Ağaçeri Turcomans, Kiîikya Ermeni Principality. II