Kahramanmaraş Türkoğlu topraklarında şeker otu (Stevia rebaudiana Bertoni) bitkisinin azot ihtiyacının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada, insan beslenmesi ve sağlığı açısından önemli faydaları olacağı düşünülen Stevia bitkisi (Stevia Rebaudiana Bertoni) üzerinde artan azot uygulamalarının verim parametreleri ve bitki besin elementi konsantrasyonları üzerine etkileri incelenerek bölgede yetiştiriciliği üzerine çalışılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, azot, kalsiyum, magnezyum, demir, çinko, bakır, mangan konsantrasyonlarının farklı azot uygulamalarından etkilendiği, azot uygulaması ile toplam azot miktarı artarken, toplam kalsiyum, magnezyum ve sodyum konsantrasyonlarının aynı uygulama ile düşüş gösterdiği, fosfor ve potasyum konsantrasyonlarında istatistikî anlamda bir değişiklik olmadığı belirlenmiştir. Diğer yandan çinko ve mangan konsantrasyonlarının 4 kg da-1 uygulaması ile bakır konsantrasyonunun ise 8 kg da-1 azot dozu ile düşerken, demir konsantrasyonunun 20 kg da-1 uygulaması ile artış gösterdiği, bor ve nikel konsantrasyonlarının azot uygulamalarından etkilenmediği belirlenmiştir.Bitki gelişimi açısından artan azot dozlarının bitki ağırlıkları üzerine önemli etkilerinin olduğu p< 0.05, artan azot dozları ile birlikte bitkide yaprak, gövde ve toplam kuru madde miktarlarının istatistikî olarak arttığı belirlenmiştir. Yaprak verim parametreleri açısından en yüksek verime (129.48 gr) kuru madde bazında 16 kg da-1 azot dozu ile ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, şeker otu bitkisinin Kahramanmaraş koşullarında farklı azot uygulamalarının verim parametreleri ve bitki besin elementi konsantrasyonları üzerine önemli etkilerinin olduğu, 16 kg da-1 azot dozunun Stevia yetiştiriciliği açısından uygun düzey olduğu belirlenmiştir.

In this study, the effects of increasing nitrogen applications on the yield parameters and plant nutrient concentrations on the Stevia plant, which is thought to be important for human nutrition and health, were studied and adapted to the regional soil.As a result of the research a statistically significant change in the concentrations of phosphorus and potassium in which the total nitrogen, calcium, magnesium, sodium, iron, zinc, copper and manganese concentrations were affected by different nitrogen applications and total nitrogen, nitrogen and sodium concentrations decreased with the same application. On the other hand, it was observed that the concentrations of boron and nickel were not influenced by nitrogen applications, while the concentrations of zinc and manganese decreased by 4 kg da-1 application and the copper concentration decreased by 8 kg da-1 nitrogen dose.It was observed that increased nitrogen doses in terms of plant growth were significant effects on plant weights, increased nitrogen doses as well as statistically increased amounts of leaf, stem and total dry matter in plants. In terms of leaf yield parameters, the highest yield (129.48 g) was reached with 16 kg da-1 nitrogen dose on a dry basis. As a result of the research, it was concluded that the adaptation of the sugar weed plant to Kahramanmaraş conditions is good, there are the significant effects of different nitrogen applications on the yield parameters and plant nutrient element concentrations and the 16 kgda-1 nitrogen dose is suitable level for Stevia growing.