İslam Hukuk metodolojisinde emredilenin ifası

Abstract

İnsanın, yaşadığı toplum içerisinde, sahip olduğu hakları, yerine getirmesi gereken sorumlulukları ve kaçınması gereken durumları bilme noktasında kendisine yöneltilen emir ve talepleri doğru bir şekilde anlaması son derece önemlidir. Çünkü bu anlama ameliyesi, kişinin bilinçli bir yaşam sürmesi hususunda geçirmesi gereken sürecin ilk adımını teşkil etmektedir. Bu sürecin doğru bir şekilde yönetilebilmesi için hitap dilinin hususiyetlerine yeterince vâkıf olunması gerekmektedir. Hukuk kurallarının oluşturulması noktasında dilsel öğelerden yapılan çıkarımların rolünün büyüklüğü düşünüldüğünde hitabın doğru anlaşılmasının arz ettiği önem çok daha net bir şekilde kendini göstermektedir.Süreçteki ikinci adım ise uygulama yani îfâ aşamasıdır. Bu noktada kişinin emir formunda kendine yöneltilen hitabın gereğini yerine getirme şekilleri olan îfâ formlarını ve emre konu olan fiillerin bu formlardan hangisi veya hangileri ile uygunluk arz ettiğini bilmesi gerekmektedir. İşte bu çalışmada hem ilgili hitabın nasıl doğru anlaşılacağı hem de anlaşılanın doğru bir şelikde nasıl fiiliyata geçirileceği ortaya konulmaya çalışılmıştır.Çalışma bir giriş, onu takip eden on bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışma tanıtılmakta ve çalışmanın önemi îfâde edilmekte, girişi takip eden diğer bölümlerde ise emrin tanımı ve mahiyeti, emir kapsamında değerlendirilebilecek îfâdeler, bu îfâdelerin delâletleri, emrin zaman ile ilişkisi, emredilen, emredilenin îfâ şekilleri ve îfâ hususunda kişide bulunması gereken kudret konuları incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Emir, lafız, delâlet, îfâ, edâ, kazâ, iâde, İslam hukuk metodolojsi

Person?s truly understanding of the demands and orders which are directed to himself in the point of knowing the rules which he must beware of, performing the responsibilities and knowing the rights which he has in society he lives, is very important. Because this understanding process constitutes the first step of the duration which is necessary for person?s carrying on a conscious life. For the right management of this step, it is necessary to be aware of the speciality of address language. When the greatness of the roles of inferences deduced from linguistic factors in law is thought, the importance of the truly understanding of address shows itself more and more clearly.The second step in duration is practice, in other words fulfillment. In this point the person should know the fulfillment forms? necessity of address which are directed to himself in order forms and that whether the actions subjected to this order display convenience with any of this forms or not. In this study it is tried to be set forth both how to perform the truly understood and how to understand the related addresses.The study consists of an opening chapter, ten parts following opening chapter and a conclusion. In opening chapter the study is introduced, and the importance of the study is mentioned, in other parts following the opening chapter, are examined subjects of the definition and essence of order, forms expressing order, portent forms of order, order?s relation with time, what is ordered, fulfillment forms of ordered and force that a person should have about fulfillment.Keywords: Order, utterance, portent, fulfillment, adâ, qadâ, iâde, Islamic law methodology