İç Anadolu bölgesinin standartlaştırılmış yağış indisi (SYİ) ile kuraklık analizi

Abstract

ÖZET ÎÇ ANADOLU BÖLGESİNİN STANDARTLAŞTIRILMIŞ YAĞIŞ İNDİSİ METODU (SPI) İLE KURAKLIK ANALİZİ YEĞNİDEMİR, M.Kerem Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi Danışman: Prof. Dr. Mustafa Y. KILINÇ Ortak Danışman: Yrd. Doç. Dr. Osman YILDIZ Ocak 2005,173 Sayfa Kuraklığı, yağış eksikliği veya yağışın normal seviyenin altına düşmesinin neden olduğu doğal bir olay olarak tanımlayabiliriz. Kuraklık, zamanını, süresini ve şiddetini önceden bilemeyeceğimiz büyük doğal afetlerden biri olması nedeniyle rasgele bir olaydır ve bu nedenle analiz edilirken olasılık ve istatistiksel metodlar kullanılır. Kuraklık karakteristikleri, (şiddet, süre, genlik) bir bölgedeki su eksikliğinin belirlenmesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada şiddetli kuraklıkların sık sık görüldüğü İç Anadolu bölgesinde Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SYİ) metodu ile kuraklık analizi yapılmış ve kuraklık karakteristikleri belirlenmiştir. Çalışmada İç Anadolu bölgesindeki 28 meteoroloji istasyonunun 1953-2003 yıllan arasındaki döneme ait aylık ortalama yağış verileri ile l, 3, 6, 12, 24 ve 48 aylık SYİ değerleri hesaplanmıştır. Bölgedeki iher bir istasyonda farklı kesim seviyeleri için kuraklık karakteristikleri bulunarak noktasal kuraklık özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca Kriging metodu kullanılarak bölgesel kuraklık haritaları da çizilmiş; bu haritalar yardımıyla su açığı olan yerler tespit edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kuraklık, Kuraklık Şiddeti, Yağış, Normalleştirilmiş Yağış İndisi'(SYİ), İç Anadolu Bölgesi, Kriging Yöntemi. ü

ABSTRACT A DROUGHT ANALYSIS OF THEINNER ANATOLIA REGION USING THE STANDARDIZED PRECIPITATIONINDEX (SPI) METHOD YEGNIDEMIR, M.Kerem Kırıkkale University Institute of Selence and Technology Department of Civil Engineering, M. Sc. Thesis Supervisor: Prof. Dr. Mustafa Y. KILINC Co-Supervisor: Asst.Prof.Dr. Osman YILDIZ January 2005,173 pages Droughts are natural phenomena caused by precipitation deficits ör below normal precipitation levels. They are among natural hazards and they cannot be predicted with certainty in terms of duration, magnitude and intensity. Therefore, a drought is a random event and can be analyzed using probabilistic and statistical methods. Estimation of drought characteristics (i.e., duration, magnitude and intensity) in a region can certainly provide valuable information on water need during drought events. in this study, a drought analysis was performed in the Inner Anatolia Region where severe droughts often take place. The so-called standardized precipitation index method (SPI) was utilized in the drought analysis. The precipitation data between 1953 and 2003 obtained from 28 meteorology stations across the region were used in SPI calculations for monthly as well as 3, 6, 12, 24 iiiand 48 month moving averages. Drought characteristics of each station for various truncation levels were determined in the region. Also, contour maps of droughts were obtained using the Krigging method and they were utilized to determine areas or subregions in this region in need of water during drought events. Key Words: Drought, Intensity of Drought, Precipitation, Standardized Precipitation Index (SPI), Inner Anatolia Region, Krigging Method. IV