Kayısı çeşit ve tiplerinin tohumlarının çimlenme performanslarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma2014-2015 yılları arasında12 Kadıoğlu,30-31 Hacıhaliloğlu, 31-K-03, 49 Alioğlu,92-23-02,Adilcevaz 3, Akçadağ Günay, Aprikoz,Artvin Pa, Hırmanlı, K 06 13,Markuleşti, Precoce De Colomer, Proyma İzmir, Rakowsky, Soğancı, Şam, Tekeler, Wilson Delicious ve Zerdali kayısı çeşit ve genotiplerinin çimlenme performansları, çöğür çap ve boy gelişimleri, çöğür çap ve boy üniformiteleri ile anaçlık değerlerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu çalışma, denemede kullanılan çeşit ve genotip tohumlarının 42 gün boyunca +4 °C katlanması ve katlama yapılmadan doğrudan araziye ekim şeklinde iki grup olarak planlanmıştır. Birinci grupta tohumlaraNitrik asit (HNO3)ve sıcak su uygulamaları yapıldıktan sonra+4 °C katlama, ikinci grupta ise Sülfürik asit (H2SO4) uygulaması ve sıcak su uygulaması yapıldıktan sonra katlama yapılmadan doğrudan araziye ekim yapılmıştır. Denemede her uygulama ve kontrol grubu için 3 tekerrür ve her tekerrürde 15 tohum kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; En yüksek çimlenme oranının (%96,67) zerdali çeşidinin 42 gün katlama sıcak su uygulaması ile doğrudan araziye ekim sıcak su uygulamasında gerçekleştiği, en düşük çimlenme oranının (%33,33) Proyma İzmir çeşidinin doğrudan ekim kontrol uygulamasında gerçekleştiği belirlenmiştir. En yüksek ortalama boy değeri Tekeler çeşidi (47,43 cm) doğrudan ekim kontrol grubunda, en düşük ortalama boy değeri ise Wilson Delicious çeşidi (33,38 cm) 42 gün katlama sıcak su uygulamasında belirlenmiştir. Ortalama en yüksek çap kalınlığı Tekeler çeşidi (5,44 mm) doğrudan ekim kontrol grubunda, ortalama en düşük çap kalınlığı ise Wilson Delicious çeşidi (3,29 cm) 42 gün katlama sıcak su uygulamasında belirlenmiştir. Denemede kullanılan tüm çeşitlerin 42 gün katlama ve doğrudan ekim gruplarında sıcak su ve kontrol uygulamalarında tartılı derecelendirmeye göre almış oldukları toplam puanlar arasında en yüksek puan değerlerine Zerdali çeşidi (3355), Tekeler (3300), Akçadağ Günay (2820) Soğancı (2700), Markuleşti (2615) ve Adilcevaz 3 (2445) çeşitleri ulaşmış olup en düşük puan değerine Wilson Delicious (1230) çeşidi sahip olmuştur.Anahtar Kelimeler: Kayısı, Tohum, Çimlenme,

This study has been carried out to determine characteristics of rootstocks which are germinating performance, growing of rootstocks height and diameter, the height and diameter uniformities of 12 Kadıoğlu, 30-31 Hacıhaliloğlu, 31-K-03, 49 Alioğlu,92-23-02, Adilcevaz 3, Akçadağ Günay, Aprikoz, Artvin Pa, Hırmanlı, K 06 13, Markuleşti, Precoce De Colomer, Proyma İzmir, Rakowsky, Soğancı, Şam, Tekeler, Wilson Delicious and Zerdali apricot varieties and genotypes between 2014-2015. This study has been planned as two groups in apricot varieties and genotypes seeds used in the experiment, which are stratification during 42 days at +4 °C and directly seeding without stratification. In the first group, stratification at +4 °C after implementations of nitric acid (HNO3) and hot water to the seeds; in the second group, directly seeding without stratification after implementations of sulphuric acid (H2SO4) and hot water to the seeds. In the experiment, 3 repetitions and 15 seeds in each repetition have been used for each implementations and control group.According to the research results; It was determined that the highest germination rate was carried out in Zerdali variety (96.67%) by using hot water application with 42 days stratification and direct seeding with hot water implementation and the lowest germination rate was carried out in Proyma İzmir variety (33.33%) by using direct seeding control implementation. The highest average length value was determined in Tekeler variety (47.43 cm) by using the direct seeding control group, the lowest average length value was determined in Wilson Delicious variety (33.38 cm) by using 42 days stratification hot water implementation. Average maximum diameter thickness was determined in Tekeler variety (5,44 mm) by using the direct seeding control group, and the average minimum diameter was determined in Wilson Delicious variety (3.29 cm) by using 42 days stratification hot water implementation. Among all varieties and genotypes used in the experiment in 42 days stratification and direct seeding groups in the hot water and control implementations according to the weighted rating of the total score of the highest points Zerdali (3355), Tekeler (3300), Akçadağ Gunay (2820) Chiller (2700), Markuleşi (2615) and Adilcevaz 3 (2445) varieties reached; Wilson Delicious (1230) has the lowest point value.Keywords: Apricot, Seed, Germination,