Cu-%9,97Al-%4,62Mn ve Cu-%13,81Mn-%3,78Al alaşımlarında termal ve mekanik etkiler ile oluşan yapısal değişimlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Cu-%9,97Al-%4,62Mn ve Cu-%13,81Mn-%3,78Al (% ağırlık) alaşımlarına farklı ısıl ve mekanik işlemler uygulanarak, Cu-%9,97Al-%4,62Mn ve Cu-%13,81Mn-%3,78Al alaşımlarında termal ve mekanik etki ile oluşturulan faz dönüşümlerinin kristaloğrafik, morfolojik, mekanik ve termodinamik özellikleri çeşitli fiziksel yöntemler kullanılarak araştırıldı.Yüzey incelemeleri sonucunda, Cu-%9,97Al-%4,62Mn alaşımının yavaş soğutulan örneğinde bainitik faz dönüşümü gözlenirken, hızlı soğutulan örneğinde martensite faz dönüşümü gözlendi. Cu-%13,81Mn-%3,78Al alaşımında yavaş soğutulan örnekte çökelti, hızlı soğutulan örnekte ise austenite faz elde edildi.X-ışını kırınım incelemeleri ile, Cu-%9,97Al-%4,62Mn alaşımında termal etki sonunda DO3 ana fazdan ve iki tür martensitenin meydana geldiği gözlendi. Meydana gelen martensite fazın M18R yapısında olduğu ve Cu-%13,81Mn-%3,78Al alaşımında austenite fazın DO3 yapısında olduğu bulundu. Uygulanan zor altında da Cu-%9,97Al-%4,62Mn alaşımı için, martensite yapının hem hem de iki türünün birlikte var olduğu gözlendi.Mekanik ve termal etki sonunda alaşımlarda meydana gelen faz dönüşümleri için dönüşüm sıcaklıkları DSC tekniği ile belirlendi.

In this study, crystallographic, morphological, mechanical and thermomechanical properties of Cu-%9,97Al-%4,62Mn and Cu-%13,81Mn-%3,78Al (Wt) alloys have been investigated under various conditions such as different annealing temperatures and time by distinct physical methods.Microstructural examination of Cu-%9,97Al-%4,62Mn and Cu-%13,81Mn-%3,78Al (Wt) alloys were also done. Morphological observations revealed that bainitic transformation occured in slowly cooled specimens while martensitic transformation occured in the quenched specimens of Cu-%9,97Al-%4,62Mn alloy. Additionally, precipitates were observed in the slowly cooled specimen while austenite phase was observed in quenched specimen of Cu-%13,81Mn-%3,78Al alloy.X-Ray analysis, in Cu-%9,97Al-%4,62Mn alloy it was observed two kinds of thermal induced martensitic phases, and from DO3 parent phase and the kind of the produced martensite structures. M18R martensite peaks were determined for Cu-%9,97Al-%4,62Mn alloy and DO3 austenite phase for Cu-%13,81Mn-%3,78Al alloy. For Cu-%9,97Al-%4,62Mn alloy both and martensite structures were occured in the stress induced and transformation at the same time.Transformation temperatures for phase transformations of Cu-%9,97Al-%4,62Mn and Cu-%13,81Mn-%3,78Al alloys have been also determined by differential scanning calorimetry (DSC).