Siparişe göre üretimde çizelgeleme kararlarının uzman sistemlerle verilmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, işletmelerde önemli bir fonksiyon olan üretim çizelgelemenin Uzman Sistemlerle tasarlanarak, gerçek yaşam problemlerine daha etkin çözümler üretmesi amaçlanmaktadır. Mevcut çizelgeleme teorileri çoğunlukla gerçek yaşamda etkisiz kalmakta ya da yeterli etkiyi gösterememektedirler. Üretim ortamının etkinliğini belirleyen çizelgeleme fonksiyonunun işletmelerde önemli bir yeri vardır. Siparişlerin zamanında teslimi, makine, işgücü, hammadde gibi kaynakların kısıtlar altında etkin kullanımı çizelgelemenin etkinliğine bağlıdır.İşletmelerde çizelgeleme problemleri, teorik çizelgeleme modelleriyle etkin bir çözüme kavuşturulamamaktadır. Çizelgeleme teorileri, gerçek problemlere uygulandığında etkisiz kalmakta ve problemleri çoğunlukla çözememektedirler. Üretim ortamında uzman olarak yer alan insan daha etkin çözümler üretebilmektedir. Bu noktada insan uzmanın, üretim çizelgeleme konusundaki bilgisini, tecrübesini, yorumlamasını ve etkin çözümler üretebilmesi yeteneğini uzman sistemler ile bilgisayarda programlayarak etkin çözümler üretilebilecektir. Çalışmada belirlenen işletme için, uzman sistem ile çizelgeleme modeli tasarlanmıştır. Çizelgeleme fonksiyonu incelenerek, insan uzmanların tecrübelerini, bilgilerini ve çözüm tekniklerini içeren bilgi tabanı ve kural tabanı oluşturulmuştur.

In this thesis, it is aimed to design an expert system for the production scheduling which can solve real life problems more efficient. Current scheduling theories usually can not be efficient for real life problems. Scheduling has an important role for the manufacturing companies. The efficiency of labor force, machines, materials and on time deliveries depend on the efficiency of scheduling.Scheduling problems can not be solved with theoretical models. Human, who is in manufacturing environment, plans and generates more effective solutions. So, the way of generating effective solutions is to design a computer based system that uses human expert?s knowledge, experience and explanation ability about scheduling. In this study, by using human experts? knowledge and experiences and solution techniques, information and rule bases of an expert system for scheduling is designed.