Törbüzek çayında taşkın analizi yapılması ve taşkın yayılım alanlarının HEC-RAS ile elde edilmesi

Abstract

TÖRBÜZEK ÇAYINDA TAŞKIN ANALİZİ YAPILMASI VE TAŞKIN YAYILIM ALANLARININ HEC-RAS İLE ELDE EDİLMESİ(YÜKSEK LİSANS TEZİ)YASİN KUŞOĞLUÖZETDünyadaki hızlı nüfus artışı ve şehirleşmenin büyük bölümü geçmişte olduğu gibi günümüzde de doğal su kaynaklarının etrafında yoğunlaşmıştır. Özellikle nehir deltalarında yoğunlaşan kentlerin sel ve taşkın riskiyle birlikte yaşaması su kaynaklarının kullanılmasında planlı bir şehir hidrolojisinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Doğal olaylar ve jeomorfolojik durumlardan kaynaklanan sebepleri tedbir ile kontrol altına alınabilmesi mümkün iken beşeri müdahale ve hatalı çevresel politikalar sonucunda felakete dönüşen taşkın; insanların sosyal, ekonomik ve ticari hayatlarını olumsuz yönde etkileyen bir doğal afet olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde taşkın afetinin oluşturduğu riskin asgari düzeyde tutulması amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemi teknolojilerinin kullanımı artmıştır. CBS aynı zamanda hidrolik analizlerinde kullanılan programlarla birlikte değerlendirilebilen bir çalışma alanı olduğu için taşkınlara karşı daha etkili çözümler sunmaktadır. Bu yüksek lisans tezi kapsamında taşkın afetinin başlangıçta küresel karşılığı daha sonra Türkiye'de oluşturduğu maddi ve manevi etkilere yakın dönemden örnekler verilerek açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Türkiye açısından sadece taşkın afeti değil afetlere karşı tam donanımlı şehirler için bütünleşik afet yönetim sisteminde risk yönetiminin önemi vurgulanmıştır. Çalışma alanı olarak seçilen Kahramanmaraş'ın Göksun ilçesinde bulunan Törbüzek Çayı'nda taşkın yayılım alanlarının elde edilmesi hedeflenmiştir. Çalışma alanına ait harita verileri AutoCad Civil 3D programı kullanılarak sayısallaştırılmış ve dere güzergâhı oluşturularak en kesitler tanımlanmıştır. Geometrik data tanımıyla elde edilen bu veriler daha sonra HEC-RAS 5.0.7 programına aktarılarak 100 ve 500 yıllık yinelemeli taşkın pik debileriyle hidrolik modelleme gerçekleştirilip su yüzü profilleri ile taşkın yayılım alanları oluşturulmuştur. Anahtar Kelimeler: AutoCad-Civil 3D, Hec-Ras, Taşkın Analizi, Taşkın Yayılım Alanları, Törbüzek ÇayıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsüİnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Eylül / 2019Danışman: Prof. Dr. Mehmet ÜNSALSayfa sayısı: 104

FLOOD ANALYSIS IN TORBUZEK STREAM AND OBTAINING FLOOD SPREAD AREAS by HEC-RAS(MASTER'S THESIS)YASİN KUŞOĞLUSUMMARYThe rapid population growth and urbanization in the world has been concentrated around natural water resources as it was in the past. The fact that cities concentrating especially in river deltas with the risk of floods and floods reveals the necessity of a planned urban hydrology in the use of water resources. While it is possible to control the causes of natural events and geomorphological conditions by means of precaution, the flood that is transformed into disaster due to human intervention and faulty environmental policies; It is a natural disaster that affects people's social, economic and commercial lives negatively. Today, the use of Geographic Information System technologies has increased in order to minimize the risk of flood disaster. GIS is also a working area that can be evaluated together with the programs used in hydraulic analysis and provides more effective solutions against floods. This high degree thesis of global money initially covered by the flood disaster was later tried to clarify by giving examples from the near-term tangible and intangible impact in Turkey. Flood disaster not only for Turkey to fully equipped cities against disasters has emphasized the importance of risk management in an integrated disaster management systems. It is aimed to obtain flood distribution areas in Törbüzek Stream in Göksun district of Kahramanmaraş which is selected as the study area. Map data of the study area were digitized using AutoCad Civil 3D program and cross sections were defined by creating a stream route. These data obtained with the definition of geometric data were then transferred to HEC-RAS 5.0.7 program and hydraulic modeling was performed with 100 and 500 years of repetitive flood peak flow rates and flood propagation areas were created with surface profiles.Key Words: AutoCad Civil 3D, Flood Analysis, Flood Spread Areas, Hec-Ras, Törbüzek StreamKahramanmaraş Sütçü İmam UniversityInstitute for Graduate School of Natural and Applied ScienceDepartment of Civil Engineering Sep / 2019Supervisor: Prof. Dr. Mehmet ÜNSALPage number: 104