Hemşirelerin bireysel, mesleki ve çalışma ortamı özellikleri ile dönüşümcü liderliğin bireysel yenilikçilik düzeylerine etkisi

Abstract

Günümüzde artmakta olan rekabet ve küreselleşme diğer kurumlar gibi sağlık sektöründe de değişimi zorunlu kılmaktadır. Sağlık kurumlarında en büyük ve önemli insan gücünü oluşturan hemşirelerin yenilikçi davranış sergilemeleri hizmetin kalitesi için büyük önem oluşturmaktadır. Yapılan çalışmalarda hemşirelerin bireysel yenilikçilik düzeylerini etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır; ancak yapılan literatür taramasında dönüşümcü liderlik ve yenilikçi davranışın ilişkilendirildiği çalışmalar sınırlı sayıdadır. Araştırma, hemşirelerin bireysel, mesleki ve çalışma ortamı özellikleri ile bir üst düzey yöneticilerine yönelik dönüşümcü liderlik algısının bireysel yenilikçilik düzeylerine etkisini incelemek amacıyla yapıldı. Çalışma tanımlayıcı bir araştırma olarak tasarlandı. Araştırmanın örneklemini, bir üniversite hastanesi ve bir devlet hastanesinde en az bir yıldır çalışan toplam 300 hemşire oluşturdu. Veriler; Bireysel, Mesleki ve Çalışma Ortamı Özellikleri Bilgi Formu, Bireysel Yenilikçilik Ölçeği ve Dönüşümcü Liderlik Envanteri olmak üzere üç bölümden oluşan anket formu uygulanarak toplandı. Araştırmada hemşirelerin bireysel yenilikçilik düzeylerinin sorgulayıcı kategoride yer aldığı bulundu. Dönüşümcü liderlik envanteri puan gruplamasında ise hemşirelerin bir üst düzey yöneticilerine yönelik algıladıkları dönüşümcü liderliğin orta düzeyde olduğu bulundu. Lisansüstü eğitim alan, yönetici-eğitimci pozisyonda görev yapan, gündüz vardiyasında çalışan, mesleki otonomisi ve liderlik becerisinin yüksek olduğunu ifade eden ve çalıştıkları kurumun değişime açık olduğunu belirten hemşirelerin bireysel yenilikçilik düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin yaşı, deneyim süresi, iş yükü algısı, çalıştıkları kurumda yönetici desteği, kaynak sıkıntısı, birimdeki teknolojik alt yapı ve donanımın güncelliği ve çalışma koşullarının uygunluğuna göre bireysel yenilikçilik düzeylerinde fark olmadığı saptandı. Hemşirelerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile dönüşümcü liderlik arasında düşük düzeyde ilişki olduğu bulundu.Liderlik becerilerini yeterli bulan, yüksek lisans ve doktora eğitimine sahip, yönetici-eğitimci pozisyonda çalışan ve yöneticilerinin yüksek başarı beklentisine sahip olduğunu belirten hemşirelerin bireysel yenilikçilik düzeyininin yüksek olduğu belirlendi. Anahtar Kelimeler: Hemşire, Yenilik, İnovasyon, Bireysel Yenilikçilik, Dönüşümcü Liderlik.

`Nowadays, increasing competition and globalization also oblige the health sector for a change as in other institutions. Exhibition of innovative behaviors by the nurses, who constitute the biggest manpower in health institutions, is very significant for the quality of the service. There are many factors affecting the individual innovation levels of nurses in the studies, but there are not so many studies associating transformational leadership with innovative behavior. This descriptive study was planned to investigate the effect of the characteristics of the nurses' individual, professional and working environment and their perception of transformational leadership in terms of their senior managers on the individual innovation levels. A total of 300 nurses working in a university hospital and a state hospital for at least one year constituted the sampling of the research. The data were collected through the questionnaire consisting of three sections as the information form including the characteristics of the individual, professional and working environment, the Individual Innovation Scale and Transformational Leadership Inventory. In the research, it was found that the individual innovation levels of the nurses were in the interrogating category. The transformational leadership perceived by the nurses regarding senior managers was found to be at a medium level in the score grouping of the transformational leadership inventory. It was determined that the individual innovation levels of the nurses who received postgraduate education, worked in the manager-educator position, worked on the day shift, stated that their professional autonomy and leadership skills were high and that the institution they work for was open to change. No difference was found in the individual innovation levels of the nurses according to their age, duration of experience, perception of workload, administrative support in the institution they work at, lack of resources, up-to-date technological infrastructure and equipment in the unit and suitability of the working conditions. It was found that there was a very low level of relationship between individual innovation levels of the nurses and transformational leadership`. Keywords: Nurse, Innovation, Novelty, Individual Innovation, Transformational Leadership.