Tekstil ve konfeksiyon sanayi-ihracat ilişkileri

Abstract

1973 petrol krizinin dünyayı sarsan etkileri, dış ticaret ve ödemeler dengesi sorununu:. Türk ekonomisinin de gündemine getirmiştir. Türkiye, ödemeler dengesi açı ğım. kapatmak üzere çözümler aramaya girişmiş ve DÇM'ler, işçi dövizlerine farklı kur uygulaması, devletlerden kısa ve uzun vadeli borçlanmalar gibi yöntemleri denemiştir. Dışsatımı özendirerek artırma da bu arada denenen seçenek lerden birisi olmuştur. 1970' 1 i yıllarda bir türlü istenilen düzeye erişe meyen dışsatım, 1980 sonrasında 24 Ocak kararları çerçe vesinde iç talebin kısılması sonucu sanayinin dışa açılma zorunluluğunu hissetmesi ve sağlanan yeni teşviklerle adeta patlama göstermiş, ülke kısa sürede bir dışsatımcı lar ülkesine dönüşmüştür. Bu genel çerçeve içerisinde `Tekstil ve Konfeksiyon Sanayiinin` Türkiye ekonomisinde ağırlıklı bir yeri vardır, örneğin, 1986 yılı itibariyle toplam dışsatımımızın % 25'- ini tekstil ürünleri oluşturmaktadır. Ayrıca, G.Kore, Hong-Kong ve Taiwan gibi bir takım ülkelerin tekstil ürünleri dışsatımında gösterdikleri performans ile eriştikleri düzey gözden ırak tutulmamalı dır. Sözkonusu ülkelerin sınai ürün dışsatımında eriştik leri nokta, ülkemizin de aynı başarı grafiğini tutturup tutturamamasını getirmektedir ki, çalışmamızın payandasını da bu olgu teşkil etmektedir.Tekstil sektörünün dışsatımının bu kadar hızlı artmasının nedeni, bu sektörün girdilerindeki karşılaş-, tırmalı avantajımız ve bu sektördeki önemli kapasite artışlarıdır, örneğin, pamuk ipliğinde Türkiye, dünya dışsatımının % 10'unu gerçekleştiren önemli bir üretici ülke konumundadır. Pamuk üretimi bakımından da Türkiye dünya'da yedinci sırayı alan ve elyaf uzunluğu bakımından da çok iyi durumda olan bir ülkedir. Çalışmamız, `Tekstil ve Konfeksiyon Sanayiinin` değişik yönlerini irdeleyen dört bölümden meydana gel mektedir. Birinci bölümde, genel olarak dünyada tekstil sanayinin seyri alt bölümler altında verilmeye çalışıl mıştır. Yine bu ilk bölümde dünya testi! ticaretini düzenleyen antlaşmalar olan G A T T ve Çok Elyaflılar Antlaşması `MFA` anlaşmalarının özellikleri ortaya konmaya çalışılmıştır. İkinci bölüm, Türkiye üzerine.ayrıldığı için mevcut bilgilerin izin verdiği ölçüde ayrıldığı için mevcut bilgilerin izin verdiği ölçüde ayrıntıya inilmiş ve önce tekstil sanayimizin bir tarihçesi verilmiş, bunu, hammadde, pamuk ipliği, pamuk lu dokuma, yünlü sektörü, sentetik elyaf, halıcılık, hazır-giyim ve baya-apre-baskı alt bölümleri izlemiş tir, üçüncü bölüm konu olarak, tekstil sanayimizin sorunlarını kapsamaktadır. Belli başlı sorunlar olarak, üretim, eğitim, finansman ve kal i te-standardidasyon irdelenmiştir. Çalışmamızın son bölümü, en can alıcı konulardan oluşmuştur. Bunda kısa bir süre önce ülke mizin AET'ye tam üyelik için başvurması önemli rol oynamıştır. Dördüncü bölüm olarak hazırladığımız bu bölümde, ilk önce genel olarak dışsatımımız ve tekstil sektörünün bu dışsatımdaki konumu çerçevesinde tekstil sanayi irdelenmiştir.Bu bölümün ve çalışmamızın ağırlığını oluşturan AET ile ilişkilere daha geniş olarak yer verilmiş, bunu ABD ile olan ilişkiler izlemiştir. Çalışmamız, bulgu ve sonuçların özetlenmesiyle son bulmaktadır. Uğraşımın tüm aşamalarında beni cesaretlendiren aileme ve olumlu eleştirileri ile katkıda bulunan Sayın Hocam Prof. Dr. Yüksel Olken'e teşekkürü bir borç bilirim,