Türkiye`de sendikal haklar ve sendikacılık hareketinin gelişememesinin nedenleri

Abstract

-113- ÖZET Türkiye'de Sendikacılık Hareketi, Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Türkiyesi döneminden, 1961 yılına kadar `yaşaya bilme`, `tutunabilme` kaygısıyla karşı karşıya kalmıştır. Bu dönemlerde Tatil-i Eşgal, Takrir-i Sükun ve 1947 tarihli ilk Sendikalar Kanunu, Sendikacılık Hareketi açısından önemlidir. 1961 Anayasası ile sağlanan demokratik ortamla birlikte, Türkiye'de sendikacılık gelişmeye başlamıştır. 1971 ve 1980 dönemlerindeki askeri müdahaleler sendikacılık açısından olumsuz dönemler olmuştur. Türkiye'de sendikacılık hareketi 'nin gelişememesinin nedenleri ni ekonomik, sosyal, siyasi ve hukuksal olarak inceleyebiliriz. Ülkemizdeki sendikacılık hareketine göz attığımızda yasal düzenleme lerin ön planda olduğunu ve tabandan gelen isteklerin dikkate alınmadığı söylenebilir. İşçi hareketleri Türkiye'de 1840'larda başladığı halde, ilk Sendikalar Kanunu 1947 'de çıkarılmış, gerçek anlamda sendikacılık ise 1961 Anayasa'sıyla mümkün olabilmiştir. Tabiidir ki, yasal düzenlemeleri siyasi yaklaşımlar da etkilemiştir. Ekonomik gelişme düzeyinin istenilen seviyeye çıkmaması, toplumsal yapı, çoğulcu Siyasal Demokrasinin tüm kurumlarıyla yerleşmiş olmaması sendikacılık hareketinde kısıtlamalara neden olmuştur.-114- Ülkemizde çoğulcu demokratik yapıyı kurarak ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmek, ekonomik ve sosyal hakları sisteme oturtma arayışı hakimdir. 1992-93 yılında kabul edilen ILO sözleşmeleri de bu arayışı yansıtmaktadır ve çok önemli bir gelişmedir. Ülkemizdeki mevzuatın kabul edilen ILO sözleşmeleri doğrultusunda değiştirilmesi Türkiye'de çalışma hayatına çok büyük katkılarda bulunacaktır.