Benton Yüz Tanıma Testi`nin (Facial recoğnition test) Türk toplumu normal yetişkin (20-65 yaş ve üzeri) denekler üzerindeki standardizasyonu

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, nöropsikolojik değerlendirmelerde kullarulan test bataryasında yer alması gerektiğini düşündüğümüz, yüz tanıma yetisini değerlendirmekte kullanılan, Benson Yüz Tanıma Testi'nin (Facial Recognition Test) standardizasyonu yapılacakta-. Bunun için, 20 - 88 yaş grubu normal denekler üzerinde normatif veriler elde edilecektir. Testin güvenirliğine bakılacak ve bir grup posterior serebral arter enfarktı geçirmiş hastanın test performansı normal deneklerle karşılaştırılarak, testin geçerliği tespit edilecektir. Normatif verilerin elde edilmesi için test, 3 eğitim, 4 yaş ve 2 cinsiyet grubundan toplam 256 normal denek üzerinde uygulanmıştır. Yaş grupları 20-34 (genç), 35-49(orta yaş), 50-64 (ileri yaş) ve 65-88 (yaşlı) olarak belirlenmiştir. Eğitim grupları; düşük (eğitimsiz, ilkokul mezunu ve ortaokul terk), orta (ortaokul ve lise mezunları) ve yüksek {ön lisans, lisans ve lisans üstü eğitim) eğitimli gruplar olarak belirlenmiştir. Araştırma deseninde bulunan her alt grupta, denek sayılan yaklaşık olarak eşit tatulmuştur. Testin güvenirliği, 48 normal denek üzerinde 'test - tekrar test', tüm grubun verileri üzerinde de 'yarıya bölüm güvenirliği' yöntemiyle kontrol edilmiştir. Testin geçerliğine, posterior serabral arter enfarktı geçiren 30 hastanın (yansı sağ, diğer yansıda sol hemisfer lokalizasyonlu) test skorlan, kontrol grubu ile karşılaştınlarak bakılmıştır. Elde edilen verilere göre; 1. Deneklerin, alt gruplara bölünmeden, kısa formda aldıklan minumum puan 11, maksimum puanı 27'dir. Uzun formda minumum puan 26, maksimum puan ise 54'tür. Genel olarak kısa form puan ortalama ve standart sapması 20.3 + 3.05 iken, uzun form puan ortalama ve standart sapması 41.36 + 5.6'dır. 2. Cinsiyetin test performansına herhangi bir etkisi bulunmamıştır. 3. Deneklerin yaşlan arttıkça, gerek kısa gerekse uzun form test puanlan, anlamlı derecede düşmektedir.4. Normal denekler üzerinde yapılan uygulamanın istatistiki açıdan değerlendirilmesi sonucunda, eğitimin, test performansına, anlamlı bir etkisi saptanmıştır. Eğitim düştükçe, test skora da düşmektedir. 5. Testin yarıya bölüm güvenirliği r =.69, test - tekrar test güvenirliği ise kısa formu için r =.78, uzun form için r =.84 olarak tespit edilmiştir. (p<.001) 6. Testin uzun formunun, prediktif bir geçerliği bulunmaktadır. Kontrol grubuyla sağ PCA grubu skoru arasında, normal denekler lehine anlamlı derecede artma tespit edilmiştir (p< 05). Kısa formda ise, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir.