19. yüzyılda Almanya ve Almanya-Osmanlı ilişkileri

Abstract

Tezimizde 19.yüzyıl Avrupa tarihine yeni bir güç olarak giren Almanya'nın macerasını ve Osmanlı ile kurduğu ilişkilerin nedenlerini ve niteliğini analiz etmeye çalıştık. Almanya bizim için birkaç açıdan önemliydi. Birincisi Avrupa'da Fransız ihtilali fikirlerinden Fransa'dan sonra en fazla etkilenen ülkedir ve ayrıca ihtilal fikirlerinin eski denge ve söylemleri sarstığı bir dönemde, kendine yeni bir tarihsel misyon ve rol arayışına girmiş, yeri geldiğinde kan ve demirle yeri geldiğinde de ürettiği düşünsel akımlarla Avrupa'daki dengeleri alt üst eden bir güç olarak 19. yüzyıl Avrupa tarihine damgasını vurmuştur. 19. yüzyılda Avrupa'da önemli gelişmelerin sonuçlarını farklı ölçülerde de olsa bu ülkede gözlemlemek mümkündür. Bu açıdan, Almanya'yı incelemek, anlamaya çalışmak bizlere bir yerde Avrupa'yı daha iyi çözümleme ve kavrama imkanı sunmaktadır. Felsefeden edebiyata, iktisattan sosyolojiye pek çok önemli kişiliği Avrupa, düşün hayatına ve tarihine kazandıran bu ülke, bizler için bir anlamda Avrupa düşünce ve siyaset geleneğinin laboratuvarı görevi görmektedir. Batılılaşma maceramızın o yıllarda yoğunlaşarak süsdüğünü ve bu macerada bu ülke ile çeşitli alanlarda ilişki kurduğumuzu hatırlarsak, dönemin Almanya'sını tanımanın, bir yerde kendi Batılılaşma tarihimizinde bazı yönlerinin aydınlatılması anlamına geleceğini görürüz. 19. Yüzyıl bizim tarihimiz için de bir dönüm noktasıdır. Köklü değişikliklerin ve dönüşümlerin yaşandığı, kendimizi o güne değin olduğunmuzdan daha farklı bir siyasi hedefle tanımlamaya başladığımız bir dönemdir. Bu yüzyıldaki siyasi ve ideolojik tercihlerin, gelişmelerin sonuçları günümüze de yansımakta ve farklı bir perdeden de olsa hala yaşanmaktadır ve aşılabilmiş te değildir. Bu yüzden, dönemin Osmanlı düşünce hayatının ve siyasi tercihlerinin oluşma koşullarının analizi, sosyolojimizin doğuş koşullarını, toplumsal dönüşümümüzü ve günümüzdeki bazı gelişmelerin anlaşılmasında bir zorunluluktur. Bu düşünceden hareketle önce Almanya'nın toplumsal ve siyasi gelişimi ve dönüşümünü irdeledik.Avrupa'da ve dünyada kendi için ön gördüğü yerin ne olduğunu, hangi ideali gerçekleştirmek istediğini tartışıtık Bu çerçevede karşımıza çıkan `Weltpolitik`in bu yeni gelişmeler ışığında analizini yaptık. Weltpolitik'in önemli bir parçasını oluşturan Ostpolitik (Doğu Siyaseti) ve sonuçlarını ortaya koyduk. Yeni bir `Weltpolitik` (Dünya Siyaseti) vizyonuyla hareket eden Almanya'nın Osmanlı'ya ilgi duymasının ve bu ilginin askeri ve siyasi alanda işbirliğine dönüşmesinin nedenlerini, aşamalarını ve Osmanlı'nın bu yeni ilişkiye ve Dünya'nın en büyük projelerinden biri olup topraklarından geçecek olan Berlin-Bağdat demiryolunun inşasına nasıl baktığını ve bunlardan neler beklediğini tartıştık. Yine bu dönemde Avrupa'da ortaya çıkan Pan hareketlerinin bize nasıl yansıdığını, Pan-islamizm ve Pan-türkizm gibi düşünce akımlarının oluşumuna kaynaklık eden ve destekleyen siyasi koşulları inceledik. Bu iş birliğinin zirveye ulaştığı nokta olan Osmanlı'nın I. Dünya savaşına Almanya'nın yanında katılma sebeplerini değerlendirmeye çalıştık. Ayrıca bu işbirliğinin, yaygın şekilde iddia edildiği gibi kör bir Alman hayranlığı ya da maceraperestlik sonucunda gerçekleşip gerçekleşmediği sorununu tartıştık.

In this master thesis, Germany and the relations and cooperation between Germany and the Ottoman Empire were studied. In the begining of the 19. Century Germany was a european country couldn't realize its industrial revolution and unification and was not content with the results of the Vienna Congress. Thus Germany has began to search for a new role and mission in Europe. For realising its dreams, Germany inherited the ideas of French Revolution and the mission of Napoleon. This mission was the new chalange against the World supremacy of England. For a better understanding of Germany in 19. Century it was necessary to analys the French Revolution and to get the political ponorama of Europe and we tried to do that. Germany was reaching his aim step by step. At the end of the century Germany realized its industrial revolution and unification. After this successes Germany created a new World Policy `Weltpolitik` as a new vision of the German nation. The leading role in the World was unique dream of Germany. And that could be only possible after the extermination the supermacy of England in India. In this point Germany had decided to cooperate with the Ottoman Empire as strategic ally. In this master thesis, we tried to study and to analys the position of the Germany in 1 9. century and its relation with the Ottoman Empire.