Vergi denetiminde etkinlik ve İstanbul örneği

Abstract

oz Günümüzde sosyal devlet anlayışıma bir gereği ve sonucu olarak kamu hizmetlerinin istenilen kalitede sunulabilmesinin ve sürekliliğinin sağlanabilmesinin başta gelen şartı, yeterli ve sürekli finansman kaynaklarına sahip olunmasıdır. Bu kaynakların başında da vergiler gelmektedir. Günümüzde vergi sistemleri büyük ölçüde beyan esasına dayanmaktadır. Bu açıdan mükellefler tarafından beyan edilen vergi matrahının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı büyük önem taşımakta olup, bu durum ise etkin bir vergi denetimini zorunlu kılmaktadır. Vergi denetimi, vergi kanunlarında yer alan hükümlere uyulup uyulmadığın ve ödenecek verginin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak üzere yapılır. Vergi denetimlerde hata, hile ve noksanlıkların ortaya çıkarılmasını ve düzeltilmesini sağlamaya yönelik araştırma işlevinin yanı sıra, hata ve hilelerin oluşmasını önleyici işlevi de söz konusudur. Ne var ki, bireylerin Devletçe sunulan hizmetler ile ödenen vergiler arasında doğrudan ve eşzamanlı bir ilgi kurmadaki zorluklan ya da vergi yükünün kişisel tasarruf ve harcama potansiyelini daraltıcı özelliği nedeniyle her toplumda belirli düzeyde bir vergi direncinin, hatta vergi kaçırma eğiliminin gözlenmesi kaçınılmazdır. Bu gerçeğin teşhisi özellikle beyana dayalı modern bir vergi sistemi için yaşamsal önem taşır. İçerdiği önem nedeniyle, ödenen vergilerin gerçeğe uygunluğunu saptamaya, hata ve hileleri önlemeye, düzeltmeye yönelik bir çalışma olan ve bu yapısıyla vergi sisteminin işlerliğine önemli katkısı bulunan Vergi Denetiminde Etkinlik ve İstanbul Örneği çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmamızda ileri sürdüğümüz hipotez, Ülkenin ekonomik ve sosyal yapısına uygun yasalar yürürlükte bulunsa ve vergi idaresinin işleyişi mükemmel olsa bile, vergi denetimlerinin yapılmaması yada olması gereken nitelik ve etkinlikte yapılamaması halinde sistemin zaman içinde bozulmasına ve aksamasına neden olmaktadır. Bu yüzden vergi denetimi, oluşturulan sistemin işlemesini güvence altına alarak bozulmasını önlediği gibi maliye politikalarının da başarısını artıracağıdır.

ABSTRACK As a must and result of the nowadays' social government policy, in order to provide high quality public services the government has to have sufficient and continual financial funds on hands and tax income is the most crucial resource of these funds. Today the tax policy is mostly based on declaration. Because of this it is very important whether the declared the amount reflects the reality or not, and thus the tax controlling mechanism is absolutely essential. Tax controlling is made to control whether the tax payer obeys or not the tax rules and the reliability of the declared tax amounts etc. Besides its' functionality in investing the declared tax amount, it also prevents the tax payer of disobeying the tax rules. However, because of the negative effects of the tax payments in taxpayer's net income and thus in his spending and also that some taxpayers' unawareness of the direct relationship between the public services provided by the government and the amounts of the government's tax income, there is a tendency of under declaration and a resistance against tax payments. Therefore the recognition of this reality is very crucial in modern taxation systems relaying on declaration. Because of its assistance by the performance of the tax mechanism and the investigation of the reliability of the declared tax amounts, and its' functionality to prevent and correct the misdeclaration, the `Efficiency in Tax Controlling and the Istanbul Case` is the subject of our study. The hypothesis that we put forward in our study is that, even if there are taxation rules that are very suitable for the economical and social structure of the country or there is a perfect tax organisation, if there is not efficient tax controlling there will be some trouble and corruption in the system. Thus tax controlling will present this corruption and also will support the success of the financial policies.