İkinci Dünya Savaşı`nın Türk dış politikasına etkileri, Truman Doktrini, Marshall Planı ve Türkiye

Abstract

ÖZ İkinci Dünya Savaşı'nın Türk dış politikasına etkileri, Truman Doktrini ve Marshall Planı 'nın incelendiği bu çalışma; giriş, sonuç, dört ayrı bölüm ve eklerden oluşmaktadır. Çalışmanın giriş ve ilk bölümünde, Birinci ve İkinci Dünya Savaşı arasında yaşanan uluslararası gelişmeler özetlenmiş ve dönem içinde Türkiye'nin uyguladığı dış politika ve özellikle de geleneksel denge politikası üzerinde durulmuştur. Yine bu bölümde, İkinci Dünya Savaşı ele alınmış, savaşın gelişme, yayılma ve sona erme dönemleri ve bu dönemler esnasında Türkiye'nin Savaş içerisinde uyguladığı tarafsızlık politikası değerlendirilmiştir. İkinci bölümde ise, İkinci Dünya Savaşı sonrasının uluslararası ortamı ve bu ortamın genel özellikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu bölümde Türk-Sovyet uyuşmazlığı sonucu Türkiye'nin uluslararası destek arayışları ve Türk-Amerikan yakınlaşması da incelenmiştir. `Truman Doktrini ve Nedenleri` başlığım taşıyan üçüncü bölüm ise, İkinci Dünya Savaşı sonrası uluslararası alanda yaşanan gelişmelere bağlı olarak Soğuk Savaş 'in başlamasını konu alan bölümdür. Bu bölümde aynı zamanda Türkiye'nin Truman Doktrinine dahil edilmesi, 12 Temmuz 1947 Türk-Amerikan Askeri Yardım Antlaşması ve bu olayların Türk dış politikasına yansıması da ele alınmıştır. Nihayet dördüncü bölümde Marshall Planı incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken, planın niçin ortaya atıldığı ve nasıl uygulamaya konduğu üzerinde durulmuş, ayrıca burada Türkiye'nin başlangıçta Marshall Planı 'nın dışında bırakılma nedenleri, bu durumun Türkiye'de yarattığı tepkiler ve sonradan tekrar Türkiye'nin plana dahil edilmesi konulan da ele alınmıştır. Bu bölüm ve genel olarak çalışmanın tamamı Marshall Planı'nın Türk ekonomisi ve dış politikası üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesiyle sonuçlandırılmıştır. Düzeltme

ABSTRACT This study examines the impacts of World War II on Turkish foreign policy and Truman Doctrine and Marshall Plan. It consists of an introduction, conclusion and four distinct chapters and an appendix. In the introduction and the first chapter of the study, the experienced international developments between World War I and World War II has been summarised and cocentrated on the international relations of Turkey particularly on tradational stabilisation policy. Also in this chapter, World War n has been examined by covering how the War developed, spreaded out and ended the neutrality policy followed by Turkey during the War has been evaluated. The international atmosphere after the World War II and the general characteristic of that atmosphere has been covered in the second chapter. Furthermore, international assistance sought by Turkey due to the conflict between Turkey and Soviet Union and the beginning of a close Turkey-American relationship are also the subjects of this chapter. The third chapter under the heading of Truman Doctrine and its causes, is related to the beginning of Cold War experienced developments in the international field after World War n. In addition to this, the involment of Turkey to the Truman Doctrine, the agreement on the military asistance between Turkey and America in 12 July 1947, the reflection of these incidents on Turkish forein policy has also been discussed in this chapter. Finally in the fourth chapter, the Marshall Plan has been examined. It has been concentrated on why the Marshall Plan took into effect, how it was in practise, reasons for Turkey being out of the Marshall Plan aroused reactions to this in Turkey and the reason why Turkey was included the plan. The chapter and the complete study have been concluded by the evaluation of the effects of the Marshall Plan on Turkish economy and foreign policy. Düzeltme İİ