Gelişmekte olan ülkelerde hizmet ihracına dayalı büyüme

Abstract

Bu çalışmada, günümüz ekonomilerinde önemli bir yere sahip olan hizmet üretiminden ve hizmet ürününün ihracatı yoluyla ortaya çıkan ekonomik büyüme üzerinde durulmuştur. Dışa açık ekonomilerin daha hızlı büyüdükleri sapatamasmdan yola çıkılarak aynen mal ihracatında olduğu gibi hizmetlerinde ihracat yoluyla ekonomiye sağladıkları döviz girişi, verimlilik artışı ve bunların sonucunda ortaya çıkan ekonomik büyüme dinamiği analiz edilmiştir. Hizmetlerin tanımı ve klasifikasyonu yamnda ekonomilerdeki payı ve rolü üzerinde durularak uluslararası düzendeki yapı analiz edilmiştir. Uluslararası hizmet ticaretinin düzenlenmesine ilişkin çalışmalara yer verilirken, uluslararası hizmet ticaretini etkileyen faktörler saptanmıştır. Uluslararası ticaretin gerek hacmini gerekse dağılımını etkileyen ticari ve hukuki engeller üzerinde durularak en son gelişmeler takip edilmiştir. Ayrıca iktisadi literatürde ekonomik büyümeyi açıklayan teorilerin gelişimine ve içeriklerine bakılmıştır. Büyüme teorilerinin gelişimi ve uygulamaları incelenerek dışa açık büyüme yapısına uygun olarak, neoklasik bir büyüme modeli geliştirilmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hizmet ihracına dayalı büyüme yaklaşımı analiz edilmiştir. Analizde yöntem olarak ülke kesit regresyon analizi kullanılırken tamamıyla orta gelir grubundan seçilmiş 53 ülkeden oluşan bir örneklem üzerinde çalışılmıştır. Analiz sonunda hizmet ihracatının gelişmekte olan ülkelerdeki ekonomik büyümeye olumlu katkı yaptığı sonucuna ulaşılırken ülkelerin gelir düzeylerinin bu katkı da farklılık yaratmadığı saptanırken, küçük olan ülkelerde etkinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışma boyunca karşılaşılan sorunlardan en belirgin olanı hizmet üretimi ve ticareti ile ilgili yeterli veritabanı bulunmaması olmuştur. Bu durumun gerek hizmetlerin soyut bir kavram olmasından dolayı ölçüm sorunu yaratmasından gerekse kayıt dişiliğin bu sektörde çok olmasından kaynaklanıldığma inanılmaktadır. Anahtar kelimeler: Hizmet üretimi, hizmet ihracı, ekonomik büyüme, GATS 111

Production of services constitute a high share in today's economies and the economic growth based on the service exports analysed within this study. Based on the fact that the open economies grow faster than the closed ones, due to foreign currency inflows, increases in productivity and efficiency and because of the foreign competition as in the case of goods exports. Starting with the definitions and composition of services, its sectoral share and role in the economies together with the international market structure had been analysed. Studies related with the structure of international services trade and the factors affecting the service trade tried to be estimated. Both the volume and the pattern of the international services trade figured out. Commercial and legal obstacles affecting the international trade tried to be identified. Evolution of economic growth theories and their contents have been dealt from theoretical perspective. Developments and applications of growth theories examined and a neoclassical growth model based on service exports applied to the developing countries sample consisting of 53 countries. Sample of developing countries which are from upper and lower middle income countries are selected one by one by eliminating the extreme ones. Cross country regression method is used for the analysis. At the end o f the analysis it has b een found that service exports are positively affecting the economic growth in developing countries and also it has been observed that as the level of income do not make significant change in the growth results. But on the other hand the size of countries are causing to perform better growth performances such as the smallness of countries causing better growth performance based on service exports. Lack of sufficient databases related with the services production and trade was the main shortcomings of the study. The problem of insufficient data is arising because of the way of services production as well as the unrecorded way of production in most of the developing countries. Keywords: Services output, Service exports, economic growth, GATS IV