Sevakin`de Türk-İngiliz rekabeti

Abstract

Afrika sahilinde bulunan Sevakin limanı XVI. Yüzyıllarından XX. Yüzyıllarına kadardevam eden Kızıldeniz'de Osmanli hâkimiyetinde yaşamıştı. Bu uzun süreç içeresindeSevakin askerî ve idarî alanlarda başrol oynamıştı. Afrika iç kısımları ile diğer Osmanlibölgeleri arasında Cidde'nin hem askerî, hem ekonomik ve hem de dinî bakımından önemlibir rola olmuştu. Sevakin, Osmanlı taşra teşkilatında sancaklık, beylerbeylik merkezi vekaymakamlık merkezleri olarak kullanılmıştı. XIX. Yüzyılların sonunda ve XX. Yüzyıllarınbaşlarında Afrika'da paylaşmak isteyen sömürgeci devletlerin rekabeti Sevakin'de yaşamıştı.İngiltere sömürge projesinde Sevakin limanı yer almış ve değişik metodlarla bu hedefeulaşmaya çalışmıştı. İnglizlerin bu faaliyetlerine karşı Osmanlılar Sevakin'i korumak içinuzun bir diplomatik çaba göstermişlerdi. Bu rekabet sonunda İngliz askerlerinin Sevakin'iişgali ile Osmanlılar Sevakin'i fiili olarak kaybetmiş ve bu durum I. Dünya Savaşı sonundahukuki olarak tasdik edilmişti. Bu çalışma ile Sevakin'de yaşanan Türk-İngiliz rekabeti budönemin en önemli kaynakları olan Osmanlı ve İngliz arşilerine dayanarak ortayakoymaktadır.

The port of Suakin in the African coast had been witnessing the Ottomans?sovereignty in the Red Sea rigon from the 16th up to the 20th century. During this long eraSuakin had achived it?s rol as a leading military and administarational place, to play asignificant military, economic and religious role in relation to inner Afrika and the otherOttomans rigons incloding the holy places via Jeddah. The port city of Suakin had animportant place as a sancaklik, center for a beylerbeylik and a kayimmakamlik within theprovincial organization of the Ottoman Administration. However during the end of the 19thand the biginig of the 20th century Suakin had witnessed the competition of the colonialistcountries to take their share in Africa. The British power had targeted Suakin in their colonialproject and used a diffrent methods to acchive their gool. This Biritish interest had brought toaction a long diplomatic struggle between them and the Ottomans. At last this struggle hadbrought the lost of Suakin from the hands of Ottomans in reality with British militaryinvention and leagly after the World War I.. This work has been based largely uponinformation gleaned from documents in the Ottoman and the Biritish Archives the the mostimportant sources for the era.