İşbîliyye`nin Endülüs`ün siyasî ve kültürel tarihindeki yeri ve önemi

Abstract

Müslümanlar tarafından İşbîliye şeklinde isimlendirilen Sevilla, tarih boyunca İber Yarımadası'nın en önemli şehirlerinden birisi olmuştur. Müslümanlar'ın İber Yarımadası'na geçişlerinin ardından fethettikleri en önemli yerleşim birimlerinden biri olan İşbîliye, Müslümanların Kurtuba'dan önceki idarî merkezi idi.Bu çalışma, İşbîliye'nin Endülüs Emevîleri idaresi altındaki siyasî ve sosyo-kültürel tarihinin yanı sıra, İşbîliye örneğinde bir Endülüs şehrinin idarî yapısını incelemeyi amaçlamaktadır. Söz konusu dönemde Endülüs'te meydana gelen siyasî gelişmeler tetkik edildiğinde, Müslümanların İspanyol krallıklarıyla yaptıkları savaşlar ile Endülüs içerisinde çeşitli sebeplerle çıkan isyanlar dikkat çekmektedir. Kültür tarihi açısından ele alındığında ise, Endülüs Emevîleri'nin ilk dönemlerinde büyük ölçüde Doğu İslâm dünyasının sahip olduğu birikimin Endülüs'e taşındığı, Endülüs'ün ilmî açıdan belli bir seviyeye ulaşmasından sonra ise ülkenin bir ilim-kültür havzası olarak öne çıktığı görülmektedir. Burada, İşbîliye'deki siyasî ve kültürel hayat ele alınarak, şehrin Endülüs Emevîleri dönemi siyasî ve kültürel tarihi içerisindeki yerinin tespit edilmesi hedeflenmektedir.

Seville, which Muslims call ?İşbîliye/Ishbiliyya,? has always been one of the most important cities in the Iberian Peninsula. Conquered by Muslims right after they arrived in the Peninsula, Seville was the first Islamic administrative center before Cordova.This study aims to analyze not only the political and socio-cultural history of Seville under the Andalusian Umayyads but also the administrative structure of an Andalusian city taking Seville as a case in point. An examination of political developments that took place during the Umayyad period in Andalusia indicates a context that entailed different wars between Muslims and various Spanish kingdoms as well as a number of revolts that occurred due to various reasons. In terms of cultural history, our examination shows that during the early years of Andalusian Umayyads the cultural heritage of the Eastern Muslim World was to a large extent reproduced in Andalusia; once they reached a certain level of intellectual development, however, Andalusia emerged as a major area of intellectual-cultural production and exchange. In this context, this study aims to examine the significance of Seville within the political and cultural history of the Umayyad-era Andalusia.