20. yüzyıl müziğinde atonal yaklaşımlar

Abstract

Bu arastırma, 20. yüzyıl müziginin en önemli gelismelerinden biri sayılan atonalmüzigin anlatım dilinin, tüm yönleri ile incelenmesi amacı dogrultusundagerçeklestirilmistir.Bu amaç dogrultusunda, Atonalite ve 20. yüzyıl müzigi ile ilgili kaynak kitaplara,bilimsel arastırmalara, ve nota örneklerine ulasılmaya çalısılmıstır. Ancak, ülkemizdeTürkçe olarak yazılmıs yeterli sayıda kaynak kitabın ve akademik çalısmalarınolmaması nedeniyle ulasılabilen yabancı kaynaklar, arastırmalar ve makalelerdenyararlanılmıstır.Araştırmada, 20. yüzyıl müziginde kullanılan teknik ve materyaller incelenmis, buteknikler, bestecilerin eserlerinden örnekler verilerek anlatılmaya çalısılmıstır.Tonaliteden atonaliteye geçis süreci, atonalitenin ortaya çıkıs nedenleri ve atonalmüzikte kullanılan teknikler incelenerek örneklendirilmistir. Schoenberg ile anlamkazanan, Webern ve Berg tarafından takip edilen atonal müzige, Bartók, Stravinsky,Hindemith, Messiaen, Varèse, Boulez, Stockhausen, Cage, Krenek, Kurtág veLigeti'nin katkıları incelenmis, müzik yasamları ve belirli eserleri örneklerlegösterilmistir.ncelenen kaynaklar ve eserler dogrultusunda, arastırmanın temel saptaması,?tonalitesiz? anlamına gelen atonalite teriminin, aslında klasik tonalite ve armonianlayısını içermeyen müzikleri ifade etmek için kullanıldıgı, ?tonsuz? olaraknitelendirilmesine ragmen atonal eserler içinde de çesitli ton merkezlerininbulundugu yönündedir. Buna baglı olarak, tüm 20. yüzyıl müziginin atonal olarakdegerlendirilmesi, atonal olan ve atonal olmayan eserlerin, ister istemez aynısınıflamaya tabi tutulmasına neden olmaktadır.

This research was conducted aiming the analysis of one of 20th centuries mostimportant progresses, atonal music?s way of expression in every aspect.Keeping this aim in mind resource books, academical research materials andexamples of musical scores about Atonality and 20th century music were tried to beachieved. However due to deficiency of resources and academic research materialson the subject in Turkish written sources, research materials and articles in otherlanguages were used to support this study.Technical approaches and materials of 20th century?s music were examined throughthis research by giving reference to pieces of music by some major remarkablecomposers. The process from tonality to atonality was exemplified by analyzing thereasons behind the birth of atonality and techniques in atonal music. Having gainedmeaning with Schoenberg and contribution of Bartók, Stravinsky, Hindemith,Messiaen, Varèse, Boulez, Stockhausen, Cage, Krenek, Kurtág ve Ligeti to atonalmusic which was followed by Berg and Webern, were examined. Their musicallives and certain works of their music were also shown through examples.Through analyzing all this material of resources and pieces of music, the mainascertainment of this research was that the term of ?atonality? which means?without tonality? is in fact applied to represent musics those do not have a classicaltonality and harmony understanding thus despite having the expression of ?toneless?one may find various tonal centres also within atonal works. And in this respect, thishas caused the misjudgement all composition pieces composed in 20th century wereclassified under one category whether they were atonal or not.