Sigortacılık sektöründe finansal raporlama ile ilgili uluslararası gelişmeler ve ülkemizde bir araştırma

Abstract

Sigortacılık sektörü finansal piyasaların istikrarlı olması, büyümesi ve sağlıklı gelişmesi için önem arz etmektedir. Bu nedenle, başta yatırımcılar ve kreditörler olmak üzere sigorta şirketlerinin finansal tablolarını kullanan tüm kesimlerin daha anlaşılır, güvenilir, karşılaştırılabilir ve ihtiyaca uygun bilgiye ihtiyacı bulunmaktadır. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'nın (IFRS) tüm dünyada yaygınlaşması, sigorta şirketlerinin finansal raporlamasını ve finansal tablo kullanıcılarının kararlarını önemli şekilde etkilemektedir. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) sigortacılık sektörüne özgü muhasebe standardı geliştirmeye yönelik olarak iki aşamalı bir proje çalışması başlatmıştır. Bu projenin ilk aşamasının neticesi olan IFRS-4 ?Sigorta Sözleşmeleri? Mart 2004 tarihinde yayımlanmıştır. İkinci aşama ile ilgili çalışmalar halen devam etmektedir. Bu projenin sigortacılık sektöründe gerçeğe uygun değer temelli finansal raporlamaya yönelik önemli etkileri olacaktır. Bu tez çalışmasının amacı sigortacılık sektöründe finansal raporlama ile ilgili uluslararası gelişmelerin ve özellikle IFRS'nin ülkemiz sigortacılık sektörü finansal raporlama uygulamaları üzerindeki etkilerinin incelenmesi ve açıklanmasıdır. Ülkemizde faaliyet gösteren sigorta şirketleri 1 Ocak 2008 tarihi itibarıyla IFRS setinin dilimize çevrilmiş hali olan Türkiye Muhasebe Standartları'nı (TMS) uygulamaya başlamışlardır. Bu kapsamda, ülkemiz sigorta şirketlerinin Türkiye Muhasebe Standartları'na geçişinin etkilerini tespit etmeye yönelik bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada, TMS'ye ilk geçiş sırasında yapılan düzeltmeler ve ilk yıllık finansal raporlama uygulaması incelenmiştir. Çalışmada yapılan kuramsal incelemeler ve araştırma bulguları ışığında ülkemiz sigortacılık sektörü finansal raporlama uygulamalarında meydana gelen ve gelmesi beklenen değişiklikler ortaya konmuş ve bu sürece ilişkin öneriler getirilmiştir.

The insurance industry is of vital importance to the stability, growth, and healthy development of financial markets. Therefore, investors, creditors, and other users of insurers? financial statements need more understandable, reliable, comparable and relevant information. The global shift to International Financial Reporting Standards (IFRS) is fundamentally changing the way insurance companies present their business and the way their financial statements are judged by decision makers. The International Accounting Standard Board (IASB) established a two-phase project for this particular issue. In March 2004 the IASB issued the interim standard IFRS-4 ?Insurance Contracts? as the result of phase I of the project on insurance contracts. The second phase is still under construction. This project will have important effects on fair value based financial reporting in insurance industry. The purpose of this study is to examine and disclose the effects of international developments in financial reporting, particularly the use of IFRS, on insurance financial reporting in Turkey. Insurance companies operated in Turkey have started to implement Turkish translation of IFRS called Turkish Accounting Standards (TMS) since January 1, 2008. Therefore, the research is conducted on the adoption of TMS in insurance companies in Turkey. The adjustments done in first-time adoption of TMS and the first annual financial reporting practice have been examined in the research. This study explains the changes occurred and expected changes in insurance financial reporting in Turkey and makes recommendations on this process in the light of literature review and findings of the research.