Kambiyo senetlerine özgü icra yolu ile takipte menfi tespit davaları

Abstract

Menfi tespit davası, davalı tarafından varlığı ileri sürülen bir hukuki ilişkinin veya ondan doğduğu ileri sürülen bir hak veya yetkinin mevcut olmadığının veya herhangi bir sebeple talep edilemeyecek olduğunun, bir belgenin sahteliğinin yahut herhangi bir sebeple hükümsüzlüğünün tespiti için hukuki yarar bulunması koşuluna bağlı olarak açılan ve davalıya bir şey yapma, yapmama veya verme şeklinde yükümlülük yüklemeyen, konusunu oluşturan hususun bir kararla tespitini hedef tutan bir dava türüdür. Bu nedenle biz bu çalışmamızın ilk bölümümde dava ve dava çeşitlerini ele alıp inceledik.Çalışmamızın ikinci bölümünde ise; Türk Hukukumuzda ve Mehaz İsviçre kanununda menfi tespit davalarını ve tarihçesini ele alarak inceledik. İcra İflas Kanunumuzda 1965 senesinde kabul edilen 538 sayılı yasa yürürlüğe girmeden önce menfi tespit davasını düzenleyen bir herhangi bir hüküm bulunmamaktaydı. 538 sayılı kanunla, 2004 sayılı İ.İ.K'nun 72. Maddesinde değişiklik yapılmış ve menfi tespit davası düzenlenmiştir. 1988 tarihli 3494 sayılı yasa değişikliğiyle de şuanki son halini almıştır.Çalışmamızın üçüncü bölümünde asıl konumuzu teşkil eden kambiyo senetlerine özgü takip yolunda menfi tespit davasını ayrıntılı bir biçimde inceledik. Menfi tespit davası kambiyo senetlerine özgü takipte, genel haciz yolu ile takibe nazaran birtakım farklılıklar içermektedir. Özellikle bu farklılıklar üzerine durarak kambiyo senetlerine özgü icra yoluyla takipte menfi tespit davasını tezimizde inceledik.

Negative declaratory action is a type of case which is opened by depending on the condition of finding a legal interest in order to establish the falsehood or invalidity of a document for any reason and also in order to declare that any legal relationship of which existence is submitted by the defender or any right or authorization which is claimed to be derived from this relationship does not exist or cannot be demanded for any reason. This type of case mentioned here does not charge the defender with the responsibility of doing or not doing anything or else giving anything, targets to confirm the issue constituting its subject with a decision. For that reason, at this first part of the study, case and types of the case are discussed.At the second part of this study, the negative declaratory actions and their history in Turkish Law and Swiss Law referred are considered and examined. In our Bankruptcy and Enforcement Law, before the law no.538 accepted in 1965 was entered in force, there had been no rule regulating the negative declaratory action. By the law no.538, 72nd article of Bankruptcy and Enforcement Law no.2004 has been changed and the negative declaratory action has been regulated. By the law amendment no.3494 and dated 1988, it has taken its final form.At the third and final part of our study, the negative declaratory action in the litigation peculiar to the bills of exchange, which is our main issue, is examined in detail. Compared to the litigation by the means of general compulsory execution, the negative declaratory action contains some differences in the litigation peculiar to the bills of exchange. By stressing especially those differences, the negative declaratory action in the litigation by the means of enforcement peculiar to the bills of exchange is studied in this thesis.