Vak`a-ı Hayret-nüma (1802-1849)

Abstract

19. yy. Balkan topraklarının en çalkantılı yüzyılı olarak değerlendirilebilir. Bu yüzyılda Osmanlı Devleti himayesinde yaşayan Balkan milletleri çeşitli nedenlerle Osmanlı Devleti'nden kopma eğilimi göstermiş, bu milletlerden biri de Sırplar olmuştur. 1804 yılında başlayıp 1878 yılına kadar devam eden sürecin sonunda Sırplar, Osmanlı Devleti'nden ayrılarak bağımsız bir devlet olarak kabul görmüşlerdir.Bu çalışmada, Osmanlı-Sırp ilişkilerinin oldukça yoğun olduğu 1802-1849 yıllarında Sırbistan'ın ahvaline dair detaylı bilgi veren ve Belgradî Raşid tarafından kaleme alınan Vak`a-ı Hayret-nüma adlı eserin transkripsiyonu yapılmıştır.Eser, özellikle Sırp isyanları, verilen imtiyazlar, Sırbistan'ın genel durumu, Belgrad muhafızlarının hal ve hareketleri, Sırbistan'daki İslam ahalisini durumu hakkında bilgi vermesi nedeniyle önemlidir.Eser, Sırbistan topraklarında neredeyse yarım asırlık bir süreçte yaşananları konu alırken dönemin Sırbistan ile ilgili en önemli kaynakları arasında yer almaktadır.

19. century can be taken as the most turbulent period of the Balkan history. In that century, Balkan nations, one of which is Serbs, intended to gain their independence from Ottoman State by several reasons. At the end of the process which began in 1804 and concluded in 1878, the Serbs separated from Ottoman State and had their independence.The present study is the transcription text of the book named Vak`a-ı Hayret-nüma written by Belgradî Raşid and that have detailed information about Serbia in the years of 1802-1849 when the relations between Ottoman State and Serbia were considerably intensive.The document is particularly important by reason of giving information about Serbian rebellions; concessions given by Ottoman State; attitudes and acts of the Belgrade guardsmen; Muslim community and general conditions of Serbian land.The document is one of the most important source about Serbia in that period while it covers the events in Serbian land which lasted approximately half a century.