Karbon tetraklörür uygulanan sıçanlarda lipit peroksitlerinin plazma lesitin-kolesterol aciltransferaz enzim aktivitesi üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

- 37 ÖZET Lesitin-kolesterol aciltransferaz (LCAT) karaci ğerde sentez edilen, etkisini ise plazmada gösteren aktif bölgesinde sülfidril grupları taşıyan bir enzimdir. Bu enzimin lipit peroksitlerine duyarlı olduğunu gösteren bazı çalışmalar bulunmaktadır. Çalışmamızda karaciğerde artan lipit peroksit dü zeylerinin plazma LCAT aktivitesini ne yönde etkileyeceği incelenmek istendi. Bu amaçla, karaciğer lipit peroksit düzeylerini arttıran ve lipit peroksidasyonunu uyararak karaciğer hasarı yapan karbon tetraklorür (CC1.) tek doz (1 ml/mg) periton içi uygulandı. Bu uygulamadan 1,2,3,4, 6,12,24,48 ve 72 saat sonra sıçanlar öldürüldü, karaciğer ve plazma lipit peroksit düzeyleri ile karaciğer, plazma ve eritrosit lipitleri, plazma LCAT aktivitesi incelendi. Ayrıca, karaciğer glutatyon düzeyleri de tayin edildi. Sonuçlarımıza göre, CCl.'ün karaciğerde lipit pe roksidasyonunu uyardığı ve plazmaya yansıdığı saptandı. Karaciğer trigliserit düzeyleri ve plazma transaminaz ak- tivitelerinde artış bulundu. Bu koşullarda plazma LCAT aktivitesinde ve plazma serbest kolesterol yüzdesinde bir farklılık bulunmadı. Ayrıca, karaciğer glutatyon düzeyle rinde bir artış saptandı. öte yandan, dietil maleat (1 ml/kg, i.p.) uygulana rak karaciğer glutatyon düzeyleri tüketilen normal sıçan larda da plazma LCAT aktivitesi incelendi. Bu uygulama- 38 - karaciğer lipit peroksit düzeylerinde artış, plazma LCAT aktivitesinde ise bir azalma oluşturdu. Bunlara dayanarak, LCAT aktivitesinin düzenlenme sinde karaciŞer glutatyon düzeyinin çok önemli bir rol oynadığı, lipit peroksit düzeyleri artsa bile, glutatyon düzeylerinin azalmadıŞı koşulda LCAT aktivitesinin etki lenmediği sonucuna varıldı.

- 39 - SUMMARY Lecithin-cholesterol acyltransferase (LCAT) is an enzyme which is synthetized in the liver but shows it's activity in the plasma, and carries a sulphydryl group on the active site. Some studies show the susceptibility of this enzyme to lipid peroxides. In our study, we tried to investigate the effect of increased liver lipid peroxide levels on the plasma LCAT activity. For this purpose, CC1.. which increases liver lipid peroxide levels and causes liver damage by stimulating lipid peroxidation, was used as a single i.p. dose of 1 ml/kg. After 1,2,3,4,6,12,24,48 and 72 hrs, the rats were killed, and liver and plasma lipid peroxide levels, liver, plasma and erythrocyte lipids and plasma LCAT activity were studied. In addition, the liver GSH levels were also determined. According to our results, CC1. has been found to stimulate the liver lipid peroxidation, which has also reflected to plasma. Liver triglyceride levels and plasma transaminase activity were also found increased. Under these circumstances, plasma LCAT activity and the per centage of free cholesterol were not changed. In addition, an increase in tiver GSH levels were observed. c- On the other hand, in normal rats, given diethyl maleat (1 ml/kg, i.p.) to deplete liver GSH content, LCAT activities were determined. This. treatment caused an- 40 increase in liver lipid peroxide levels and a decrease in plasma LCAT activities. As a conclusion, it is found that GSH content has an important role in the regulation of LCAT activity. This activity is not found to be influenced when no change was observed in GSH levels and even though lipid peroxide levels were increased.