Karacabey tarım işletmesinde yetiştirilen değişik kaynaklı siyah-alaca sığırların döl ve süt verimi özellikleri üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar

Abstract

- 69 ÖZET Bu çalışma, Karacabey Tarım İşletmesinde bulunan değişik kaynaklı Siyah- Alaca sığırların 1975-1985 yılları arasında kontrollarla saptanan verim değer leri kullanılarak, bazı döl ve süt verimi özelliklerinin düzeyini saptamak amacıyla yapılmıştır. Siyah-Alaca ırkın alt grupları olarak Amerikan Siyah-Alaca (A. S. A), Hollanda Siyah-Alaca (H.S.A. ) ve Karacabey Siyah-Alaca (K.S.A.) grup larından sırasıyla 147, 145 ve 100 baş inek araştırma kapsamına alınmıştır. ilk sıfat yaşı, A. S. A., H.S.A. ve K.S.A. gruplarında sırasıyla 608.28, 501.64 ve 654.80 gün olmuş, grupların ilk sıfattaki ortalama yaşları arasındaki farklar önemli bulunmuştur (P /_ 0.01). Adı geçen grupların sırasıyla 175.94, 148.83 ve 136.76 gün olan servis peryotlarıyla ilgili istatistik analizler A. S. A. grubunun diğer iki gruptan da önemli düzeyde daha uzun servis periyoduna sahibolduğunu göstermiştir. Her gebelik için tohumlama sayıları incelenen grup larda birbirine yakın bulunmuş ve 1.97 ile 2.11 arasında değişmiştir. Erkek ve dişi buzağıların ortalama ağırlıkları A. S. A. grubu için 38.37 ve 36.90 kg, H.S.A. grubu için 36.88 ve 35.46 kg ve K.S.A. grubu için 41.18 ve 38.88 kg olmuş, buzağı ağırlıkları gruplar ve ananın doğumdaki yaşı tarafından önemli düzeyde etkilenmiştir. Aynı grup sırasına göre ilk buzağılarını 901.73, 794.37 ve 960.45 günde vermiş olan Siyah-Alaca grupları için ilk 7 buzağılamaya göre ortalama buzağılama yaşları da 1917.43, 1672.42 ve 1723.99 gün bulunmuştur, îlk 7 laktasyondaki ortalama yaş itibariyle A. S. A. grubu diğer iki gruptan önemli düzeyde daha yaşlı bulunmuştur (P j_ 0.01). İncelenen her üç grupta da ilk buzağılama aralığı diğerlerinden daha uzun bulunmuş, ortalama 478.21 gün olan buzağılama aralığı A. S. A. grubu için 496.84 gün, H.S.A. grubu için 473.25 gün ve K.S.A. grubu için:de 450.87 gün olan ortalama değerler almıştır. Ortalama buzağılama aralığı yönünden de H.S.A. grubuyla K.S.A. grubu arasındaki fark önemsiz; A. S. A. grubuyla diğer iki grup arasındaki farklar ise önemli bulunmuştur.70 Ortalama 3123.01 kg olan 305 günlük süt verimi A. S. A. grubu için 3171.15 kg, H.S.A. grubu için 2771.55 kg ve K.S.A. grubu için de 3500.25 kg bulunmuş, kuruda kalma süresi ise belirtilen grup sırasına göre 144.54 gün, 173.07 gün ve 102.73 gün hesaplanmıştır. 305 gün süt verimi, incelenen grup lar ve laktasyon sırası tarafından; kuruda kalma süresi ise incelenen gruplar tarafından önemli düzeyde etkilenmiştir (P / 0.01). l.nci - 2.nci laktasyonlar arasındaki kuruda kalma süresi, diğer kuruda kalma sürelerinden daha uzun bulunmuştur. Bu araştırmadan elde edilen bulgulara dayanılarak, döl verimi özellikleri nin çoğu, ve süt verimi özellikleri yönünden K.S.A. grubunun H.S.A ve A. S. A gruplarından daha üstün olduğunu, H.S.A. grubunun ise ilk sıfat yaşı ve laktas yon başındaki yaş yönünden bazı avantajlara sahib olduğunu göstermiştir. Her ikisi de Amerikan orijinli olan K.S.A. ve A. S. A grubu ineklerin 305 günlük süt veriminin H.S.A. grubununkinden yüksek oluşu Amerikan orijinli Siyah-Alaca ineklerin süt verimi yönünden daha elverişli bir genetik kompozisyona sahibol duğunu göstermektedir, ilk sıfatın, beden gelişimi gözönüne alınarak, daha erken yaşlara alınması, sürü idaresinde öncelikle döl verimini yükseltici yönde olumlu idari Önlemlerin alınması ve hayvanların genetik kapasitelerini daha iyi yansıtabilecekleri beslenme olanakları altında onlara seleksiyon ve ayıklama işlemlerinin uygulanması yoluyla Siyah-Alaca genotipinden Türkiye sığır ıslahında önemli yararlar sağlanabileceği söylenebilir.

- 71 SUMMARY This study was carried out to determine the milk yield and some reproduc tive characteristics of Black-and-White cattle of three different origin, by using the production data obtained at the cattle breeding section of Karacabey State Farm. The groups were American Black-and White (A.S.A.), Duch Black-and- White (H.S.A.) and Karacabey Black-and-White (K.S.A.); they were consisted of 147, 145 and 100 cows, respectively. The average agesat first mating in A.S.A., H.S.A. and K.S.A. groups were 608.28, 501.64 and 654.80 days, respectively, and the difference between the means of these groups were significant (P /_ 0.01). Mean service periods in the same groups were 175.94, 148.83 and 136.76 days, respectively, and A.S.A. group had a significantly longer servis period than the other groups. The average number of inseminations per conception were similar ranging between 1.97 and 2.11 for the three groups. The mean birth weights of male and female calves were 38.37 and 36.90 kg in A.S.A., 36.88 and 35.46 kg in H.S.A. and 41.18 and 38.88 kg in K.S.A. groups, respectively. The birth weight of the calves were affected significantly by the age origin of the dam. The average ages at first calving were 90.73, 794.37 and 960.45 days and those at the 7 th calving were 1917.43, 1672.42 and 1723.99 days in the given order. On the basis of first 7 lactation, the mean age was significantly higher in A