Marmara bölgesi sığırlarının gastro-intestinal nematodları üzerinde sistematik araştırma

Abstract

- 43 - ÖZET Marmara bölgesini temsil etmek üzere seçilen Sakarya, Kırklareli, Bursa ve Balıkesir illeri mezbahalarında kesimi yapılan 48 adet bir yaşından küçük ve 32 adet bir yaşından büyük olmak üzere toplam 80 baş sığır materyali gastro-intes- tinal nemat odlar bakımından incelendi. Parazit türlerinin mevsimlere göre dağılım durumlarını ortaya koymak amacıyla her il' e 1983 yaz-1984 ilkbaharı arasında dört defa gidildi. Her seferinde mezbahada kesilen bir yaşından küçük üç ve bir ya şından büyük iki sığırdan materyal alındı. Bir yaşından küçük sığırların $ 100 ü, bir yaşından büyük sığırların İ* 93.8 i değişen oranlarda parazitli bulundu. Bir yaşından küçük sığırlarda 11 nematod cinsine bağlı 20 değişik nematod türü bulunurken, bir yaşından büyük sığırlardada yine 11 nematod cinsine bağlı 15 nematod türü saptandı. Bir yaşından küçük enfekte hayvanlardaki parazit orta laması bir yaşından büyük hayvanlarda tespit edilen parazit. ortalamasından daha yüksek bulundu. Bir yaşından küçük hayvanlarda dominant türler olarak: ab oma sumda Ostertagia ostertagi, Trichostrongylus axei, ince Bağırsakta Cooperia oncophora, Cooperia punctata ve Cooperia mcmasteri, kalın bağırsakta Oesophagostoroum radiatum bulundu. İncelenen 48 materyaldeki nematod türlerinin dağılımı aşağı daki gibi ortaya kondu : Abomasum'da, Ostertagia ostertagi ( $ 87.5), Trichostrongylus axei (İo 75), Ostertagia lyrata ($ 31. 3), Ostertagia circumcincta ( $> 6.3 )ı Ostertagia trifurcata ($'2.1), Cooperia punctata (# 27.1), Faemonchus contortus (?° 47.9), İnce bağırsakta, Cooperia oncophora (# 35.4), Cooperia punctata (# 47.9), Cooperia mcmasteri (# 54.2), Trichostrongylus- 44 - vitrinus ($ 10.4), Trichostrongylus longispicularis ($6.3), Trichostrongylus colubriformis ($ 2.1), Nematodirus helve- tianus ($ 20.8), Toxocara vitulorum (# 8.3).Capillaria bov>is (# 8.3), Bunostomuro phlebotoroum ($ 33.3). Kalın bağırsakta, Trichuris ovis ($ 33.3), Oesophagos- tomum radiatum ($ 50), Chabertia ovina {$> 8,3). türleri tes pit edildi. Bir yaşından büyük hayvanlarda dominant türler olarak abomasumda Ostertagia ostertagi, İnce bağırsakta Cooperia on- cophora tespit edildi. İncelenen 32 materyaldeki neroatod tür lerinin dağılımı aşağıdaki gibi ortaya kondu: ' Abomasumda, Ostertagia ostertagi ($ 62.5), Ostertagia lyrata ($ 18.8), Cooperia punctata ($ 3.1), Faemonchus contor- tus (# 18,8), Trichostrongylus axei ($ 46.9), Mecistocirus digitatus (# 3.D, İnce bağırsakta, Cooperia oncophora ($ 56.3), Cooperia punctata (# 21.9), Cooperia mcmasteri ($ 21.9), Toxocara vitu- lorum ($ 3.1) Capillaria bovis ($ 6.3), Bunostomum phlebotomum (# 15,6), Kalın bağırsakta, Trichuris ovis (fi 43.8), Oesopha- gostomum radiatum ($ 37.5), Chabertia ovina ($ 3.1) türleri tes pit edildi. Bir yaşından küçük herhangi bir nematodla enfekte hay vanlarda en yüksek ortalama parazit sayısı 5469 neroatodla ilk baharda, en düşük ortalama parazit sayısı 1150 nematodla son baharda bulundu. Bir yaşından büyük herhangi bir nematodla en fekte sığırlarda ise en yüksek ortalama parazit sayısı 1012 nematodla kış aylarında, en düşük ortalama parazit sayısı 363 nematodla ilkbahar aylarında tespit edildi, Ostertagia lyrata ve Capillaria bovis türleri memleke timiz sığırlarında ilk kez saptandı. Marmara bölgesi sığırlarında yapılan bu çalışmada varı lan sonuca göre, bir yaşından büyük hayvanlarda bulunan para zit miktarı önemsiz seviyede saptandığı bir yaşından küçük hay-- 45 - vanlardan birinde parazit sayısı ağır bir enfeksiyona sebeb olabilecek seviyede gözlendiği halde sekiz hayvanda orta ve parazit bulunan diğerlerinde hafif bir enfeksiyon nedeni ola cak seviyede bulunmuştur.

- 46 - SUMMARY Material from a total of 80 animals, consisting of 48 calves and 32 cows slaughtered in the following provinces of the Marmara region, Sakarya, Kırklareli, Bursa and Balıkesir was examined for gastro-intestinal nematodes. In order to determine the seasonal distribution of the nematode species each province was visited on from occasions between the summer of 1983 and the spring of 1984. During each visit, material was taken from three calves and two cows immediately after slaughter. Gastro-intestinal nematodes were found in 100 $ of the calves and 93.8 f<> of the cows at various levels. Twenty different nematode species from eleven genara were found in the calves and fifteen species from eleven genera were found in the cows. The avarage parazite number in the infected calves was higher than that of the infected cows. Parasites found in the abomasum were Ostertagia oster- tagi and Trichostrongylus axei, in the small intestine Cooperia oncophora, Cooperia punctata and Cooperia mcmasteri while in the large intestine Oesophagostomum radiatum was the dominant species of calves. The incidence of the nematode species found in the 48 samples obtained from calves was as follows: in the abomasum Ostertagia ostertagi (87.5 ?°), Trichostrongylus axei ( 75 i°), Ostertagia lyrata (31.3 ic) » Ostertagia circurocincta (6.3 ic) » Ostertagia trifurcata (2.1 $>), Cooperia punctata (27.1 %>). Haeroonchus contortus (47.9 1°). In the small intestine: Cooperia oncophora (85.4$). Cooperia punctata (47.9 f»), Cooperia mcmaste- ri (54.2 #), Trichostrongylus vitrinis (10.4 #), Trichostrongylus- 47 - longispicul aris (6.3 f) t Trichostrongylus colubrif ormis (2.1 ;#), Nematodirus helvetianus (20.8 f>) t Toxacara vitulorurr (8.3 f°) » Capillaria bovis (8.3 f°), Bunostomum phi e bot omum (33.3 1°) * In the large intestine : Trichuris ovis (33.3 f°), Oesophagostomum radiatum ( 50 f>) and Chabertia ovina (8.3 f>). The dominant species found in the 32 samples obtained from cows were, in the abomasum; Ostertagia ostertagi and in the small intestine Cooperia oncophora. The incidence of all species found was as follows; in the abomasum; Ostertagia ostertagi (62.5 f°), Ostertagia lyrata (18. S f>), Cooperia punctata (3.1 $), Haetnonchus contortus (18.8 fo), Trichostrongylus axei (46.9 f>), Mecistocirus digitatus (3.1 f°). In the small intestine; Cooperia oncophora (56.3 fu), Cooperia punctata (21.9 f>), Cooperia mcmasteri (21.9 f>), Toxacara vitulorum (3.1 $), Capillaria bovis (6.3 f°), Bunostomum phlebotomum (15.6 fo). In the large intestine; Trichuris ovis (43.6 fo), Oesophagostomum radiatum (37.5 f>), Chabertia ovina (3.1 f>). The highest mean number of nematodes, 5469, was found in calves infected with parasites in tlia spring and the lowest mean number of nematodes, 1150, `vas found in the autumn. The highest mean number of parasites found in cows,, 1012, parasites was found in the winter months where as the lowest mean number of parasites, 363, was found in spring. Two species, Ostertagia lyrata and Capillaria bovis, were recorded for the first time in Turkey. The results of this survey, carried out on cattle in the Marmara region, suggests that the worm burden in adult cows is not sufficient to cause clinical symptoms. However the worm burden in calves is clinically more significant.