Köpeklerde akut ethylene glycol zehirlenmesinde klinik hematolojik bulgular ve çeşitli tedavi denemeleri üzerine deneysel çalışmalar

Abstract

ÖZET Bu çalışma köpeklerde deneysel olarak meydana getirilen ethilen glikol zehirlenmesine karşı ©n etkili ve pratik tedavi yöntemini bulmak ve toks i kasyonun bası idrar ve kan parametreleri üzerindeki etkisini saptamak için yapılmıştır. Materyal olarak toplam 40 köpek kullanılmış ve herbiri 8 köpek içeren beş grup oluşturulmuştur. Toksikasyon oluşturmak için tüm köpeklere oral yolla 13 ml/kg. dozunda ticari antifriz verilmiştir. Dört grup (A,B,C ve D grupları) farklı tedavi yollarıyla sağaltılmış ve diğer grup tedavi edilmeyerek kontrol olarak bırakılmıştır, Toks i kasyondan hemen önce ve toks i kasyondan sonra a! ti saatlik aralıklarla dört kez olmak üzere herb ir hayvandan kan örnekleri alınmıştır. Bu kan örneklerinden de total lökosit, not - rof i 1, 1 enf osi t, eozinof il, PCV, kreatinin, BUN, r.odyum, potasyum, klorür, magnezyum, inorganik fosfor, AP ve SGPT değerleri saptan mıştır. 55Toksi kasyondan önce ve 24 seat sonra idrar örnekleri alınarak, pH, albumin, g 1 ukoz ve hemoglobin tayinleri ticari atiklerle yapılmış ve sedimentler mikroskobik olarak incelenmiş tir. Bütün köpeklerde durgunluk, ishal, i nkoord inasyon ve nabız ile solunura sayılarında artış klinik belirtiler olarak göz lendi. Kontroller 20-32 saat içerisinde öldüler. Test grupların daki köpeklerin tedaviyi takiben sağlıklarına kavuştukları sap tandı. Test gruplarının tedavisi amacıyla, A grubunda i.v. yolla 5.5 mi /kg. % 20Mik ethil alkol + 8 mi /kg. % 5'lik sodyum bikarbonat solüsyonu ; B grubunda i.v. yolla 5.5 m l/kg. % 99Muk 1.3 butanedio!; C grubunda peritonea! diyaliz verildi. D grubunda peritoneal diyaliz + 1.3 butanediol kombinasyonu kullanıldı. Gruplarda tedavi öncesi ve sonrası kan değer 1 er indeki farklılıklar; C grubunda hematokrit değerler. C ve D gruplarında ise total lökosit ve nötrofil değerlerin istatistik! olarak (P<=0.01 - P<=0.05) düzeyinde arttığı saptandı. Tüm gruplarda len fosit değerlerinde bir fark saptanamadı. C grubu dışında BUN ve kreatinin değer 1 er indek i farklılıklar önemli değildi. BUN değer lerinin C grubunda önemli oranda, azaldıkları saptandı (P<'~0. 05 '>. A ve C grubunda sodyum değerleri : C ve D gruplarında klor deler leri ; B, C ve D gruplarında kalsiyum değerlerinin önemli oranda arttıkları ( PO0.01 - P< = 0.05 ), fakat C grubundaki potasyum değerlerinin ise önemli oranda azalmış olduğu saptandı ( P<=0.01- P<=0.05 ). Tüm gruplardaki magnezyum ve fosfor değerlerinde, ista- tistiki farklılık saptanamadı. AP değerlerinde D grubu hariç ı`P< = 0.05) diğer gruplarında önemli farklılık göz 1 enemedi. SGPT de- 56ferlerinin ise bütün gruplarında istatistik! farklılık saptanı ma d ı. Postmortem olarak turn organlarda hiperemi ile birlikte böbreklerde peteşi, şişkinlik ve beyaz odaklar gözlendi. His topato 1 o j ik olarak en önemli bozuklukların, tubuius epiteî hücrelerinde dejenerasyonlar, proksimal tubuluslarda ve tubuius lumenlerinde kalsiyum okzalat kristalleri ve i nterst i t iumda pol iraorfnükiesr lökositler olduğu saptandı. Bu çalışmada elde edilen sonuçlardan, tüm tedavi grublannın başarılı olduğunu, fakat özellikle perakut vakalarda, metabolik asidosun sağaltımı için sodyum bikarbonatın kullanılma sı gerektiğini gösterdi. Peritoneal diyalizin çok pratik bir yöntem olduğu ve dehidrasyon için ise sıvı tedavisinin mutlaka kullanılması gerektiği sonucuna varıldı. 57

SUMMARY This study was made to find out most practical and efficious treatment method in dogs with experimentally induced ethylene glycol poisoning. And the effects of poisoning on some blood and urine parameters were determined. Total 40 dogs were used as material and they were divided to five groups consisted of 8 dogs. For poisoning. commercial antifreeze at a dose of 13 ml /kg was given orally into all dogs. Four groups (Group A,B,C and D) wrre treated bv different treatment methods and the other group weren't treated and served as control. Just before the poisoning and four times at 6 'hour;: intervals;. :.;. 1 'r: l. he pu i *.-;uıı i ııg ? b I uud samp It's wt'i-j ru! ti.-c ( t'd i mm each animal. Total leucocyte, neutrophyl. lymphocyte, eosinophyl counts and packed cell volume, creatinine, BUN. sod ium, potass i uir. chloride, magnesium, inorganic phosphorus, AP ( Alkaline phospha tase), calcium and SGPT (serum glutamic pyruvic transamlnasei 58v a I u e s wer e d eterini rı e d, Urine samples were taken before and 24 hours after the poisoning. pH, albumin, glucose and hemoglobin determinations of samples were made by commercial sticks and sediments we- re observed microscopically. Lethargy, diarrhea, incoordination and increasing of heart and respiratory rate were the clinical signs observed in all dogs. Controls wore died within 20 - 32 hours. Dogs in test groups recovered and showed normal clinical signs. For treating in test groups, 5.5 ml /kg. 20% ethyl alcohol + 8 ml /kg 5% sodium bicarbonate solution were given by intravenous route in group A, 5.5 ml/kg, 99% 1.3 butanediol were given intravenously in group B. peritonea! dialysis was sdministired in group C and peritoneal dialysis » 1,3 bul.arifdini combinations were used in group D. After blood examinations, differences were determined by variance analysis within and between the groups, as follow:;: Hoamatocrit values in group C, total leucocyte and neutroph/1 counts in group C and D were increased significantly ( P''=0.01 - P<- 0.O5 >. Lymphocyte counts decreased significantly in all gro ups. BUN values decreased significantly in group C ( P''~0.05 ). Except C group, differences in BUN and creatinine values were not significant. Sodium levels in group A and C, chloride values in group C and D, calcium values in group B,C and D were increased significantly but potassium values in group C were found decreased statistically C P<=0.01 - P<=0.05 ). Expect D group <P<=0.05) AP levels were not found different significantly in all 59other groups. Also SGPT levels weren't, different significantly in al'l groups. In all groups there were not statistically significant differences in' magnesium and inorganic phosphorus levels. In postmortem examinations, all organs were found hyperemia and petechia, swallowings and white spots were observed on kidneys. Hi stopatho I ogica 1 1 y, the most significant defects were concentrated on kidneys such as degenerations in tubuius epithelial cells, calcium oxalate crystals in proximal tubuls and in their lumen?, and polymorphonuclear leucocyte? in i nterst i t i um. Results obtained in this study showed that 3!! treatment methods were of value and sodium bicarbonate should br used for recovery of metabolic ascidosis specially in perscut cases. Peritoneal dialysis was found to be a practical method and it was observed thai fluid therapy should be used for dehydration, 60