Diş eksikliği olmayan bireylerde kondiller arası mesafenin ve kondil yolu eğiminin açısal değerinin araştırılması

Abstract

ÖZET Dişhekimliğinde kullanılan bazı aletler çeşitli kafatası ölçümleri ne dayanarak planlanır ve yapılırlar. Artikülatörlerin kondiller arası ame safesi de toplumdaki bireylerin kondiller arası mesafe ölçümleri sonuçların dan faydalanılarak tesbit edilir. Çalışmamızda, toplumumuzdaki 300 kadın ve 300 erkeğe ait orta lama kondiller arası mesafelerinin tesbit edilmesine çalışılmış, kadın ve erkek kondiller arası mesfalerinin ortalamaları arasında farklılık olup olmadığı Student t testi kullanılarak istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır. Bireylerde kondiller arası mesafe ölçümleri tahmini menteşe ekseni noktaları arasında Condylatör'ün yüz arkı kullanılarak 300 kadın ve 300 erkek diş hekimliği öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Erkekler için ortalama kondiller arası mesafe 115.223 mm (Stan dart sapma: 7.588), kadınlar için ortalama kondiller arası mesafe 105.493 mm. (Standart sapma: 6.496) bulunmuştur. 300 kadın ve 300 erkek kondil ler arası mesafe ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.001). Çalışmamızın ikinci kısmında, yarı ayarlanabilir arcon (Hanau 158 H2) ve non-arcon (Dentatus ARH) tip artikülatörlerde, aynı madde ve metodla elde edilmiş protrusiv kondil yolu eğiminin açısal değerlerindefarklılık olup olmadığı istatistiksel olarak `eşlendirilmiş serilerde Student t test` kullanılarak incelenmiştir. Diş eksikliği olmayan yaşları 19 ile 28 arasında değişen 11 kadın ve 9 erkek dişhekimliği öğrencisi denek olarak seçilmiştir. Protrusiv kondil yolu eğimleri ağız içi kayıd metodu ile ısırma kuvveti ve dişler uç uca gelecek şekilde mum ve akrilik maddeleri kullanıla rak elde edilmiştir. Ayrı ayrı sağ ve sol olmak üzere 3 mum ve 3 akrilik kayıd alınmıştır. Toplam 240 kayıd yapılmıştır. Protrusiv kondil yolu eğiminin açısal değerlerini tesbit etmede arcon (Hanau 158 H2) ve non-arcon (Dentatus ARH) tip artikülatörler ara sında istatistiksel olarak hem mum kayıdlar için (p<0.001) hem akrilik kayıdlar için (p<0.001) anlamlı fark bulunmuştur. Ayrıca ağız içi kayıd materyali olarak kullandığımız mum ve akri lik maddelerinin protrusiv kondil yolu eğiminin açısal değerini tesbit eder ken aralarında farklılık olup olmadığını yine `eşlendirilmiş serilerde Stu dent-t testi` kullanarak istatistiksel sonuçlar elde edilmiştir. Arcon tip artikülatör için mum ve akrilik kayıdlar arasında ista tistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.01). Non-arcon tip artikülatör için mum ve akrilik kayıdlar arasında yine istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.01). Her iki tip artikülatör arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmasına rağmen klinik olarak total protez yapımı için her iki artikülatör lerden de faydalanabileceğimize karar verdik. Aynı şekilde ağız içi kayıd materyalleri arasında istatistiksel ola rak anlamlı fark bulunmuş, fakat her iki materyalin de protrusiv kondil yolu eğiminin açısal değerini tesbit etmede kayıd materyali olarak kullana bileceğimiz sonucuna vardık.

SUMMARY In dentistry, some instruments were designed and built according to various skull measurements. The intercondylar distance of the articulators based on the data gathered from the measurements of the intercondylar distances of the population. In this study, we tried to find the mean intercondylar distances of men and women in our population and we determined whether a significant difference exists between the mean intercondylar distances of men and women. Intercondylar distance that had been determined by means of the Condylator's face-bow between the arbitrary hinge axis points on the skin for 300 men and 300 women among dental students. The mean intercondylar distance for men was 115.223 mm (SD: 7.588) and for women was 105.493 mm. (SD: 6.496). The values were statistically compared by the Student's-t test for 300 men and 300 women. The difference was highly significant (p < 0.001). Second part of the study, we tried to judge the differences between semiadjustable arcon (Hanau 158 H2) and non-arcon (Dentatus ARH) articulators in recording sagittal condyle path inclinations in degrees in dentulous subjects with the same material and method.The subjects were 11 women and 9 men dental students ranging from 19 to 28 years of age with complete teeth. Sagittal condyle path inclinations were recorded by means of protrusive wax records and acrylic records when the teeth were edge to edge position with biting pressure. A total of 3 wax records and 3 acrylic records were made for every subject on the right side and the left side. A total öf 240 records were made. The differences between sagittal condyle path inclinations in degrees read on arcon and non-arcon articulators were statistically compared by paired sample Student-t test for wax records and acrylic records. A statistically significant difference were found between wax records and acrylic records for arcon articulator (p<0.01) and for non-arcon articulator (p<0.01). Although there is a statistically significant difference between sagittal condyle path inclinations in degrees read on arcon and non-arcon articulators we think that this difference is acceptable clinically for making complete dentures. It is the same for wax and acrylic materials, we can use both of the materials when recording intraoral sagittal condyle path inclinations.