Yaşlı bireylerin ölüm kaygısı ve bunun günlük yaşam aktivitelerine olan etkisinin araştırılması

Abstract

78 ÖZET Bu araştırma yaşlı bireylerin ölüm anksiyetesi ve bunun günlük yaşam aktivitelerine etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma ya katılan bireylerin 66*sı kadın, 74'ü erkek olmak üzere toplam 140 kişi den oluşmaktadır. Araştırmanın evrenini aile ile birlikte yaşayan 70 kişi ve Zeytinburnu-Semiha Şakir Huzurevi, Bakırköy Huzurevi ve Etiler Dinlenme ve Bakımevi'nde kalan 70 kişi, toplam 140 kişiden oluşturulmuştur. Araştırmanın verilerini toplamak için iki anket formu ve bir ölüm anksiyetesi ölçeği kullanılmıştır. Birinci anket formu demografik özelliklerinden (kaldığı yer, yaş, cinsiyet, ölümü ifade biçimi, yaşamak istediği ortam gibi) oluşturulmuştur, ikinci anket formu günlük yaşam aktivitelerin- den (yeme-içme, solunum, kendini güvenlikte hissetme, çalışma-eğlence gibi) oluşturulmuştur. Ölüm anksiyetesi ölçeği ise Cemalettin Şenol tarafın dan Türkçeleştirilmiş olan Templer'in Ölüm Anksiyetesi Ölçeğidir. Araştırma verileri bilgisayar yoluyla yüzdeleme ve x2 yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir.79 Araştırma sonucunda yaşlı bireylerin daha çok aile ile birlikte yaşamak istedikleri, yaşlıların günlük rutin işlev olarak en çok Radyo, tele vizyon izlediği, yaşlıların daha çok kardiyovasküler rahatsızlık yaşadıkları saptanmıştır. Yaşlıların en çok eşlerinin kaybından etkilendiği ve en çok da çocuklarını kayıp edeceklerinden etkilenecekleri bulunmuştur. Yaşlıların ölümü daha çok kader olarak düşündükleri ve buna bağlı olarak ölümü kabullendikleri düşünülmektedir. Bütün bu durumlar yaşlının ölüm anksiyetesine zemin hazırlayabilir. Ayrıca yaşlıların değişik düzeylerde hatta panik derecesine varıncaya kadar ölüm anksiyetesi yaşayabilecekleri sap tanmıştır. Yaşlıların yarıya yakını günlük yaşam aktivitelerini yerine getirirken diğer yarısı da tam bağımlı ya da yarı bağımlı olarak yerine getirebildiği saptanmıştır. Ölüm anksiyetesinin günlük yaşam aktivitelerini yerine getirebilmesinde etkisinin olmadığı saptanmıştır.

80 SUM MTARY The aim of this study is to investigate the impact of death anxiety on daily-living activities of elderly individuals. The subjects have been consisted of a total of 140 individuals (66 females and 74 males), 70 of them living with their caretakers and 70 living in various nursing homes in Istanbul. In order to collect the data two different questionairre, one for demographichal features and the other for daily-living activities of the subjects, have structured Templer's Death Anxiety Scale, translated by Cemalettin Şenol, has been used as well. The data has been evaluated by Chi-square and percentage test of SPCC program According to the results of the study, elderly individuals tended to prefer living with their families and spend most off their time watching TV, Cardio vascular diseases seemed to be the greatest cause of morbidity. The most devastating life experience was the loss of a spouse, and their grestest apprehension was the loss of their children. They perceived death as fate, which has made it more accessible, all of the factors above, might be relevant to death anxiety that most of the elderly individuals experience at various levels of intensity, sometimes reaching panic states. About half of the elderly individuals were not dependent on their families, the other half was party or totally dependent. Death anxiety seemed not to effect daily-living activities of subjects.